Шымкент қозғалыста: қала көлік жүйесін қалай қалпына келтіруде

Шымкент Қазақстанның ең жылдам дамып келе жатқан қалаларының бірі болып табылады және мұндағы көлік инфрақұрылымы бұрыннан бері жаңа шындыққа бейімделуді талап етті. Халық санының өсуі, автокөліктер санының ұлғаюы және қала аумағының кеңеюі биліктің алдына бөлек жол учаскелерін біртұтас және тұрақты жүйеге айналдыру міндетін қойып отыр.

Мегаполисте 2024 жылдан бастап көлік инфрақұрылымын жаңартудың кешенді бағдарламасы іске қосылды. Ол жолдар мен жол айрықтарын салуды ғана емес, аялдамаларды, қауіпсіздік жүйелерін және жарықтандыруды жаңғыртуды да қамтиды.

Масштаб: көшелерден тас жолдарға дейін

Ресми деректерге сәйкес, 2024 жылдың соңына қарай қала жолдарының 75 пайызы жақсы немесе қанағаттанарлық жағдайда болды. 2025 жылы бұл көрсеткішті 90 пайызға жеткізу жоспарлануда. Негізгі күш-жігер орталық көшелердегі байланыстарды дамытуға және жүктемені азайтуға бағытталған.

Ірі жобалардың қатарында Еңбекші ауданындағы Момынова және Тіленшина көшелеріндегі темір жол өткелдерінің құрылысы бар. Олар қаланың шығыс бөлігін орталықпен байланыстырады, бұл көлік ағынын қайта бөледі және қолданыстағы тас жолдардағы кептелістерді азайтады. Момынованың құрылысы 2024 жылдың желтоқсанында басталып, жартысы аяқталды.

Бұл ретте Қойкелді батыр мен Ақназар хан көшелерінің қиылысындағы апатты көпірге күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілуде. Жұмыс 2025 жылдың соңына дейін аяқталады.

Ең ауқымды жобалардың бірі Қонаев даңғылының ұзартылуы болды. Маршруттың жалпы ұзындығы 16,3 шақырымды құрайды, жұмыс алты кезеңге бөлінген. Кейбір учаскелер қазірдің өзінде аяқталды, тағы екеуін жылдың соңына дейін, ал соңғы кезеңі – 2026 жылы аяқтау жоспарлануда. Жаңа даңғыл Республика даңғылына балама болып, қаладан шығатын жолдағы көлік қозғалысын жеңілдетуі керек.

А-2 айналма жолын қалпына келтіру жұмыстары да қарқынды жүргізілуде. Ұзындығы 28,2 шақырымды құрайтын бұл транзиттік дәліз Шымкентті еліміздің басқа өңірлерімен байланыстырып, жүк тасымалдауда шешуші рөл атқарады. Алғашқы төрт кезең аяқталды, тағы үшеуін 2025 жылы аяқтау жоспарлануда. Соңғы кезең 2026 жылы аяқталады.

Стратегияның бір бөлігі сонымен қатар жаңа біріктіретін көшелердің құрылысын қамтиды: Қазиев көшесін ұзарту (1,7 км) Ақжайық пен ШымСитидің солтүстік шағынаудандарынан баламалы шығуды қамтамасыз етеді.

2026 жылға қарай билік жалпы ұзындығы 1000 шақырымнан асатын 850 көшені толығымен асфальттауды көздеп отыр. Оның ішінде биыл 540 көшеге асфальт төселмек.

Қауіпсіздікке назар аударыңыз: жаяу жүргіншілерден жарықтандыруға дейін

Жол құрылысымен қатар жол қауіпсіздігін қамтамасыз ету жұмыстары да күшейтілуде. 2025 жылы қалада 32 жаңа бағдаршам пайда болады, оның 10-ы орнатылған.

Жүйенің тағы бір әлсіз буыны реттелген жаяу жүргіншілер өткелдері болып табылады. Қазіргі таңда жоспарланған 200 нүктенің 140-тан астамы жарықтандырылған. Сондай-ақ 6000 жол белгілерін орнату жұмыстары жүргізілуде (оның жартысы орнатылды), мектептер маңында жылдамдықты реттегіштер орнату (1200 метр), жаяу жүргіншілер жолын жаңарту — 180 шақырым жол ретке келтірілді.

Сондай-ақ, 500 шақырымдық көшелердің таңбалары жаңартылды, су басқан аймақтарда (30 көше) жаңа суару арналары орнатылды. Көшелерді жарықтандыру бағдарламасы 2743 көшені қамтыса, оның 1550-і шамдармен жабдықталған.