Алматы облысында, соның ішінде Талғар ауданында сумен жабдықтау және су бұру жүйесін дамытуда жаңа кезең басталды. Бұрынғы коммуналдық кәсіпорын «Талғар су» қайта ұйымдастырылып, Алматы облысы әкімдігі 100% қатысатын Alatau Public Utilities бірыңғай операторы болып құрылды. Бұл шешім Алматы облысының әкімі Сұлтанғазиев Марат Елеусізұлы бастаған жергілікті атқарушы органның бастамасымен қабылданды.

Компания 2024 жылдан бастап саланы жаңғыртудың ауқымды бағдарламасын іске асыруға кірісті. Аудандық деңгейден облыстық деңгейге ауысу арқылы компания даму стратегиясын түбегейлі өзгертті. Бас директор Асқар Тұтұбаев кәсіпорын қызметін ашықтық, айқындық және инвестициялық тиімділік қағидаттарына негізделе отырып кешенді түрде қайта құруға бағытталғанын мәлімдеді. Компания стратегиясының негізінде Мемлекет басшысының тарифтік саясатты реформалау және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласының инвестициялық тартымдылығын арттыру қажеттігі туралы Жолдауында айтылған ережелер жатыр.

Компания тек жекелеген жақсартулармен шектелмей, инженерлік және технологиялық базаны жүйелі түрде жаңартуға бағытталған. Сумен жабдықтау және су бұру жүйесін жаңғырту жөніндегі Ұлттық жобаға және 2029 жылға дейінгі ТКШ дамыту тұжырымдамасына сәйкес, кәсіпорын ресурстарды басқару мен инфрақұрылымды күтіп-ұстаудың озық тәсілдерін енгізуде.

Алғашқы қадам ретінде толық түгендеу жүргізілді: 7,5 млрд теңге сомасындағы мүлік Alatau Public Utilities балансына берілді. Арнайы су пайдалану, оның ішінде жерасты және жерүсті су көздерін пайдалануға қажетті рұқсаттар алынды. Жаңа ұйымдық құрылым бекітілді, компанияда 329 қызметкер жұмыс істейді.

Инженерлік желілерге алдын ала техникалық тексеру жүргізілді, келесі кезеңдерге жобалық-сметалық құжаттама әзірленіп жатыр. Осы кезеңнің өзінде оң өзгерістер байқалуда: абоненттік базаны қайта қарау нәтижесінде қызмет көрсетілетін тұтынушылар саны 3700-ге, яғни 7,2%-ға артты.

30 жылдан астам уақыт ішінде алғаш рет бірыңғай төлем құжаты және тұтынушылармен есеп айырысу жүйесі енгізілді. 2024 жылғы желтоқсаннан бастап компания «Алсеко» АҚ-мен әріптестік орнатты, бұл цифрлық қызмет көрсетуге көшуге мүмкіндік берді. Енді тұрғындар көрсеткіштерді онлайн беріп, төлемдерді мобильді қосымшалар арқылы жүргізе алады. Бұл қызмет көрсету айқындығы мен ыңғайлылығын арттырды. Уақтылы төлем жасау деңгейі 52%-дан 93%-ға дейін өсті, ал түсім 563 млн теңгеден 634 млн теңгеге дейін, яғни 71 млн теңгеге артты.

Алматы қаласының «Алматы су» ШЖҚ МКК және бірыңғай оператор арасында ағынды сулардың есеп жүйесі толық автоматтандырылып, цифрландырылды. Бұл қашықтан бақылауға, ағынды сулар көлемін нақты есепке алуға және көрсетілетін қызметтер сапасын арттыруға бағытталған шараларды дұрыс жоспарлауға мүмкіндік береді.

Алты ай ішінде 1500-ден астам апатты жағдай жойылды. Техникалық қызметтер проактивті жұмыс режиміне көшіп, жүйенің тұрақтылығын арттырды. Өндірістік қызметкерлердің жалақысы көтерілді — бұл кадрлық әлеуетті нығайтуға бағытталған шара.

Алайда автопарктің жағдайы әлі де күрделі: 35 техниканың тек 12-сі ғана жұмысқа жарамды. Тракторлар мен экскаваторларға арналған төрт жаңа қозғалтқыш сатып алынды, олардың бірі орнатылды. Сонымен қатар, жаңа суасты сорғылар алынды, бұл Талғар ауданында сумен жабдықтауда үзілістердің алдын алуға мүмкіндік берді.

2025 жылғы 1 маусымнан бастап Талғар және Еңбекшіқазақ (батыс бөлігі) аудандарының тұтынушылары үшін жаңа су тарифтері бекітілді. ҚҚС-мен бірге су текше метрінің орташа құны 85,97 теңгені құрап, 2021 жылдан бері қолданылып келген тарифпен салыстырғанда 36%-ға артты.

Асқар Тұтұбаевтың айтуынша, облыс аудандарындағы тарифтердің әркелкілігі жоспарлау мен дамуды қиындатады:

— Әр ауданда өз құрылымы, өз су бағасы бар. Бұл – жүйесіздікке әкеледі. Су ресурстарын тұрақты басқару үшін бірыңғай жүйе мен бірыңғай оператор қажет, — деді ол.

Республикалық меншіктегі Топтық су құбырлары мәселесіне де ерекше назар аударылды. Бұл ұйымдар су көздері мен халық арасындағы делдал ретінде жұмыс істеп, суды қымбат бағамен өткізеді. Мұндай тәжірибе жүйені интеграциялауға және дамытуға кедергі келтіреді.

Бүгінгі таңда Alatau Public Utilities Талғар ауданының 47 елді мекенінің 33-іне (шамамен 70% аумаққа) қызмет көрсетеді. Сумен жабдықтау 48 ұңғыма және үш жерүсті су көзі — Талғар өзені (екі учаскеде) және Қотырбұлақ бұлағы арқылы жүзеге асырылады. Су құбыры желілерінің жалпы ұзындығы 1000 шақырымнан асады, абоненттер саны – 57,5 мың адам.

2024 жылы сумен жабдықтау және су бұруға арналған шығындар 1 млрд теңгеден асты. Бұл қаражат ағымдағы қызмет көрсету, жөндеу және нысандарды жаңғыртуға бағытталды.

Ұқсас жұмыс Алматы облысының Еңбекшіқазақ ауданында да жүргізілді — бұрынғы «Есік су» коммуналдық кәсіпорны да Alatau Public Utilities бірыңғай операторы болып қайта құрылды.

— Егер бүгін инфрақұрылымға инвестиция салмасақ — ертең краннан су ағуы екіталай. Тариф — тек шығынды жабу әдісі ғана емес, тұрақты дамудың құралы, — деп атап өтті бас директор.

Alatau Public Utilities трансформация бағытын жалғастырып, өз алдына заманауи, технологиялық және әлеуметтік жауапкершілігі жоғары ұйым құруды мақсат етіп отыр. Компания қызметінің орталығында — қызмет сапасы мен әрбір абоненттің мүддесі тұр.

Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/almobl/press/news/details/1043242?lang=kk