2025 жылдың 24 шілдесінде Шымкент қаласы Аль-Фараби ауданының Қарасу шағынауданында кезекті сенбілік өтті. Бұл іс-шара «Таза Қазақстан» экологиялық акциясы аясында ұйымдастырылып, №18 көпқабатты тұрғын үйдің ауласында жүргізілді. Қалалық тазалық пен экологиялық тепе-теңдікті сақтау мақсатында өткізілген сенбілікке 100-ге жуық адам және 4 арнайы техника жұмылдырылды. Жиналған қоқыс көлемі — 3 тонна.

Сенбіліктің негізгі бағыттары ретінде аулалар мен қоғамдық кеңістіктерді қоқыстан тазарту, ағаштардың қураған бұтақтарын кесу, шөп шабу және аулаларды сыпыру жұмыстары белгіленді. Іс-шараға аудан әкімдігі аппараты мен коммуналдық қызмет өкілдері белсене қатысты.

Бұл сенбілік – жай ғана тазалау шарасы емес, қала экожүйесіне тікелей әсер ететін маңызы зор бастама. Қаланың жасыл желектерін күтіп ұстау, ескі ағаш бұтақтарын кесу арқылы табиғи ортаның жаңаруына мүмкіндік беріледі. Сондай-ақ, қоқысты уақытылы тазалау – топырақтың ластануын, зиянкестердің көбеюін, ауаға жағымсыз иістердің таралуын болдырмауға көмектеседі.

Салыстырып қарасақ, осындай сенбілік жұмыстары 2022 және 2023 жылдары да өткізілген болатын. Алайда, бұрынғы шаралар көбіне мерекелер мен нақты күнтізбелік даталарға ғана байланысты өткізілсе, соңғы екі жылда бұл іс жүйелі түрде, жыл бойы әр аптада өткізіле бастады. Мәселен, 2023 жылы дәл осындай сенбілік Қаратау ауданында ұйымдастырылып, 1,5 тоннаға жуық қоқыс шығарылған болатын. Биылғы сенбілікте көрсеткіштердің айтарлықтай өскені байқалады — бұл тұрғындардың белсенділігі мен экологиялық мәдениетінің артқанын білдіреді.

Қала экожүйесіне әсер ету тұрғысынан алғанда, сенбілік шараларының маңызы зор. Қоқыс пен қалдықтар тек көзге ғана емес, сонымен қатар жер асты суларына, топырақтың сапасына және ауаның тазалығына теріс әсер етеді. Әсіресе пластик қалдықтар мен химиялық заттар уақыт өте келе топыраққа сіңіп, өсімдіктердің өсуіне, сол маңайдағы тірі ағзаларға қауіп төндіреді. Тазалық шараларының тұрақты түрде жүргізілуі – осы қатерлердің алдын алудың тиімді жолы.

Бұдан бөлек, ағаштардың қураған бұтақтарын кесу мен шөп шабудың да экологиялық маңызы бар. Қураған бұтақтар — өрттің туындау қаупін арттыратын факторлардың бірі. Оларды дер кезінде кесу — жаз мезгіліндегі өрттің алдын алуға бағытталған нақты әрекет. Ал шөп шабу — маса, кене сынды зиянды жәндіктердің көбеюіне тосқауыл қойып, тұрғындардың денсаулығын қорғауға мүмкіндік береді.

Сонымен қатар, сенбіліктің әлеуметтік маңызы да жоғары. Мұндай ұжымдық іс-шаралар тұрғындардың бірлігін арттырып, экологиялық сана мен жауапкершілік сезімін қалыптастырады. Көпқабатты үйлердің ауласында тұратын адамдар өз ортасының тазалығына немқұрайлы қарамаса, бұл жалпы қаланың көркін арттыруға, тұрмыстық мәдениетті дамытуға ықпал етеді.

Жергілікті билік өкілдерінің айтуынша, мұндай шаралар алдағы уақытта да жалғасын табады. Әрбір шағынауданда тазалық айларын өткізу, көгалдандыру жұмыстарын күшейту, тұрғындар арасында экологиялық тәрбие беру – басты мақсаттардың бірі. Болашақта бұл сенбіліктерге оқушылар мен жастар ұйымдарын, қоғамдық бірлестіктерді де кеңінен тарту көзделіп отыр.

Айта кету керек, экологиялық шаралар тек бір реттік тазалықпен шектелмеуі керек. Қаланың тұрақты экожүйесін сақтау үшін тұрғындардың күнделікті өмірде қоқысты сұрыптап тастау, қайта өңделетін материалдарды жинау, суды үнемді пайдалану және көгалдандыруға қатысу сынды қарапайым әрекеттері өте маңызды.

Қорытындылай келе, Аль-Фараби ауданындағы 24 шілдеде өткен сенбілік – бұл тек тазалық емес, сонымен қатар қала тұрғындары мен билік арасындағы үйлесімді әріптестіктің көрінісі. Экожүйені сақтау үшін бәріміздің белсенділігіміз қажет. Табиғатты аялау мен қаланы таза ұстау – ортақ міндет. Осы сенбілік арқылы Шымкент тұрғындары өз қалалары үшін жауапкершілікті тағы бір рет дәлелдеді.