Шымкент жасыл қаланы қорғайды: түнгі суару – экологиялық тұрақтылықтың кепілі

Шымкент жасыл қаланы қорғайды: түнгі суару – экологиялық тұрақтылықтың кепілі

31.07.2025 14:20:12 11972

Шымкентте, Абай ауданында түнгі уақытта көшелерді, көгалдарды, жасыл желектерді суару бойынша жүйелі жұмыстар жүргізілуде. Шараны қаланың экожүйесін сақтау, жасыл қорды сақтау және тұрғындарға қолайлы микроклиматты қалыптастыру мақсатында қалалық коммуналдық қызмет өкілдері ұйымдастырды. Бастама су ресурстарын тиімді пайдалану мен мегаполистің ыстық климатында экологиялық жағдайды жақсартуға бағытталған.

Түнгі суару - жазғы температура жоғары қалалардағы жасыл кеңістіктерге күтім жасаудың заманауи және тиімді тәсілі. Күндізгі уақытта судың көп бөлігі топыраққа сіңіп үлгермей буланып кетеді, бұл оның қисынсыз ысырап болуына әкеледі. Түнде ауа температурасы төмендейді және судың булануы аз болады, соның арқасында өсімдіктер максималды ылғалды алады, ал коммуналдық қызметтер айтарлықтай үнемдеуге қол жеткізеді. Мамандардың айтуынша, түнгі суару күндізгі суарумен салыстырғанда суды 40 пайызға дейін үнемдеуге мүмкіндік береді.

Абай ауданында оннан астам мамандандырылған суару техникасы түнгі уақытта жұмысқа шығады. Коммуналдық қызмет көрсету бригадалары тек орталық көшелерге ғана емес, аулаларға, алаңдарға, шағын саябақтарға да қызмет көрсетеді. Суару ағаштарды, гүлзарларды және көгалдарды жабады, сонымен қатар асфальттағы шаңды басуға көмектеседі. Тұрақты түнгі суару қаланың жасыл желектерінің жағдайына оң әсер ететінін коммуналдық қызмет қызметкерлері атап өтеді: көгалдар қанық түсті сақтайды, ағаштар жазғы аптапта оңай шыдайды, ал гүлзарлар ұзақ уақыт бойы тартымды болып қалады.

Мұндай оқиғалардың қоршаған ортаға тигізетін әсерін асыра бағалау қиын. Жасыл кеңістіктер қала ауасы үшін табиғи сүзгі қызметін атқарады: олар көмірқышқыл газын сіңіреді, шаң мен аллергендердің мөлшерін азайтады, оттегінің сапасын жақсартады. Түнгі суару неғұрлым қолайлы микроклиматты жасауға көмектеседі, бұл әсіресе қарттар мен балалар үшін маңызды. Жазда жасыл аумақтар мен ылғалды топырақ тұрғын аудандардағы ауа температурасын бірнеше градусқа төмендетіп, «қалалық жылу аралының» әсерін азайтады. Сонымен қатар, дымқыл шаң бөлшектері шөгеді, бұл тыныс алу органдарының ауруларының қаупін азайтады және аллергиясы бар адамдардың өмірін жеңілдетеді.

Бұл тәжірибе Шымкент үшін жаңалық емес, соңғы жылдары оның ауқымы мен тиімділігі айтарлықтай артты. 2022 жылы суару күндізгі уақытта жиі жүргізілді, бұл судың көп жоғалуына әкелді. 2023 жылы түнгі суару орталық көшелер мен бірнеше саябақтарда қолданыла бастады. 2024 жылы коммуналдық кәсіпорындар ауа райы жағдайын ескере отырып, заманауи суару машиналарын пайдалана отырып, жүйелі жұмыс режиміне көшті. Ағымдағы 2025 науқан кешенді тәсілмен ерекшеленеді: тек негізгі көшелер ғана емес, сонымен қатар аула аумақтары да жабылған, процестің өзі жүйелі және болжамды сипатқа ие болды.

Өткен жылдардағы тәжірибе түнгі суару қалалық экожүйенің тұрақтылығына тікелей әсер ететінін растайды. Коммуналдық қызметтердің мәліметінше, 2023 жылы түнгі режимге көшкеннен кейін кеуіп қалған көгалдар саны 15 пайызға, ал 2024 жылы бұл көрсеткіш екі есеге жуық қысқарған. Қаланың жасыл кеңістігін күтіп-баптау биоәртүрлілікті сақтауға көмектеседі: алаңдар мен саябақтарда құстар мен пайдалы жәндіктер көбейеді, ал топырақ өзінің табиғи ылғалдылығын ұзағырақ сақтайды.

Түнгі суарудың да әлеуметтік қызметі бар. Бұл қала тұрғындарының өмір сүруіне жайлы жағдай жасайды, аудандардың эстетикалық тартымдылығын арттырады, туристер мен инвесторлар үшін қаланың жағымды имиджін қалыптастырады. Таза және күтімді көшелер, таза ауа және жасыл желектердің көптігі заманауи мегаполистегі өмір сапасының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.

Коммуналдық қызметпен қатар, тұрғындардың экологиялық мәдениеті де маңызды рөл атқарады. Мамандар қала тұрғындары ағаштарды сындырса, көгалдарды таптаса немесе жасыл алқаптарға қоқыс тастаса, тек суару тамаша жағдайға кепілдік бермейтінін баса айтады. Соңғы жылдары Шымкентте экологиялық білім беру бағдарламалары белсенді түрде дамып келеді, соның ішінде тұрғындардың сенбіліктерге қатысуы және жасыл желектерді күту бойынша қалалық науқандар.

Сонымен, Абай ауданының көшелері мен жасыл аймақтарын түнде суару жай ғана техникалық процедура емес, қалалық экожүйені сақтау бойынша жүйелі жұмыстың бір бөлігі. Ол су ресурстарын үнемдеуді, жасыл аумақтарды күтуді, ауаның сапасын жақсартуды және тұрғындар үшін қолайлы жағдай жасауды біріктіреді. Өткен жылдармен салыстыру Шымкенттің әрбір іс-әрекеті ұзақ мерзімді нәтижеге бағытталған қаланы басқарудың неғұрлым тұрақты және экологиялық жауапты үлгісіне бет бұрғанын көрсетеді. Қазіргі тәжірибе қолдау тауып, азаматтардың атсалысуымен толықтырылса, қала халқының көбеюі мен ыстық климат жағдайында да өзінің жасыл келбеті мен қолайлы климатын сақтай алады.