Шымкент қаласында халықты таза ауыз сумен қамтамасыз ету бағытында жүйелі жұмыстар жүргізілуде. Атап айтқанда, Әл-Фараби ауданында 12 ауыз су бұрқағы орнатылып, тұрғындарды қоғамдық орындарда тегін және қолжетімді сумен қамтамасыз етуде. Бұл нысандар қаланың инфрақұрылымының ажырамас бөлігіне айналды, әсіресе ыстық климатта, сапалы суға қол жеткізу тек ыңғайлылық емес, денсаулық мәселесі болып табылады.

Субұрқақтар ауданның ең көп жүретін жерлерінде: қоғамдық көлік аялдамаларының жанында, аллеяларда, базарлар мен мектептердің жанында орналасқан. Соның арқасында мектеп оқушысы болсын, зейнеткер болсын, жолаушы болсын, әр тұрғын суды бөтелкеге құйып сатып алмай-ақ пайдалана алады. Бағаның өсуі мен үнемдеу қажеттілігі жағдайында мұндай шешімдер әсіресе сұранысқа ие.

Бұл құрылғылардың су тазарту және санитарлық жөндеу жұмыстары аудандық коммуналдық қызметтердің тұрақты бақылауында. Жергілікті әкімшіліктің хабарлауынша, әрбір екінші күн сайын санитарлық тазарту жұмыстары жүргізіліп, судың қысымы мен шығыны, сондай-ақ фильтрация жағдайы тексеріледі. Сонымен қатар, қызметтер жүйеге бөгде заттардың немесе шаңның түспеуін бақылайды, бұл желді ауа-райында өте маңызды.

Маңызды аспект – субұрқақтардың техникалық жағдайы. Олардың барлығы орталықтандырылған су құбырына қосылған, қосымша тазалау үшін арнайы сүзгілермен жабдықталған. Кестеге сәйкес мамандар техникалық бөлігін тексеріп, қысымды реттеп, дезинфекциялау жұмыстарын жүргізеді. Жүйедегі ақаулар анықталса, олар бірнеше сағат ішінде жойылады.

Мұндай құрылғыларды орнату бастамасы ауданда 2023 жылы алғаш рет қолға алынып, алғашқы үш субұрқақ өзінше тәжірибеге айналды. Сол кезде сұрақтар туындады: қауіпсіз болар ма еді, су қаншалықты жақсы болар еді, техникаға кім қызмет көрсетеді. Дегенмен, тұрғындар жаңашылдықты тез бағалап, оң пікірлер желіні кеңейтуге түрткі болды.

Өткен жылы биылғы жылмен салыстырғанда мұндай нысандарға күтім жасау жүйесі аз ұйымдастырылған: кей жерлерде субұрқақтар бітеліп қалу немесе уақытылы тазаланбау салдарынан істен шыққан. Биылғы жылы тәсіл қайта қаралды – қазір коммуналдық қызметтер нақты регламент бойынша жұмыс істейді, әр субұрқақтың жауапты қызметкері бар. Қажет болған жағдайда жұмысқа еріктілер мен белсенділер тартылып, олар іргелес аумақты тазалауға көмектеседі.

Судың сапасын бақылау үшін үнемі зертханалық зерттеулер жүргізіледі. Соңғы өлшемдердің нәтижесі судың санитарлық нормаларға толық сәйкес келетінін көрсетті. Хлорлау деңгейі рұқсат етілген мәндерден аспайды, микробиологиялық көрсеткіштер қалыпты. Бұл әсіресе маңызды, өйткені біз ыстық маусымда тікелей көшеде тұтынылатын су туралы айтып отырмыз.

Әл-Фараби ауданы әкімдігі тұрғындардан қала меншігіне мұқият қарауды сұрайды. Соңғы айларда кейбір субұрқақтар бүлінген вандализм оқиғалары орын алды. Бұл оларды қалпына келтіру құнын арттырып қана қоймайды, сонымен қатар тұрғындарды маңызды ресурсқа қол жеткізуден уақытша айырады. Осыған орай, жастар мен студенттер арасында қоғамдық мінез-құлық мәдениетін тәрбиелеуге бағытталған түсіндірме іс-шараларын өткізу де жоспарлануда.

Айта кетерлігі, су бұрқақтарын орнату тәжірибесі Қазақстанның басқа қалаларында бұрыннан қолданылып келеді, бірақ ол ең көп дамыған Шымкентте болды. Бұрын жүзеге асырылған жобалардан айырмашылығы, мұнда орнатуға ғана емес, одан әрі техникалық қызмет көрсетуге де ерекше көңіл бөлінеді. Бұл табыстың шешуші факторына айналды.

2022–2023 жылдары Шымкенттің басқа аудандарында жүзеге асырылған осындай бастамалармен салыстырғанда, бастапқыда құрылғылардың сыртқы түріне ғана басты назар аударылғанын атап өтуге болады. Алайда, уақыт өте келе судың сапасына дұрыс бақылау жүргізілмей, жүйелі жөндеу жұмыстары жүргізілмей, тұрғындармен қарым-қатынас жасалмаса, мұндай нысандар өз тиімділігін жоғалтатыны белгілі болды. Әл-Фараби ауданы осы қателіктерді ескеріп, байсалды әдіс-тәсіл қалыптастырды.

Әкімшілік субұрқақтар желісін кеңейтуді жоспарлап отыр. Ағымдағы жылдың соңына дейін тағы 6 құрылғыны, оның ішінде сумен қамтамасыз ету мәселесі ерекше өткір тұрған жаңа тұрғын аудандарға орнату жоспарлануда. Автоматты дренажы бар сенсорлық үлгілерді орнату мүмкіндігі де қарастырылуда, бұл судың тұрып қалуын болдырмайды және пайдалану гигиенасын жақсартады.

Осылайша, ауыз су бұрқақтарын орнату және жөндеу қала әкімдігінің өмір сапасын жақсарту және халықтың денсаулығын сақтау жөніндегі кең ауқымды саясатының бір бөлігіне айналады. Мұндай шешімдер жекелеген аудандармен шектеліп қалмай, бүкіл Шымкент қаласы деңгейіндегі қалалық бағдарламаға айналуы маңызды.

Қала тұрғындарына қамқорлық жасауға бағытталған бастаманы күн сайын жаңа инфрақұрылымды пайдаланатын тұрғындар жоғары бағалады. Бұл қарапайым және түсінікті шаралар, егер дұрыс жүзеге асырылса және бақыланса, адамдардың жайлылығы мен әл-ауқатын айтарлықтай жақсартуға болатынының мысалы.