Шымкенттегі тазалық мәдениетін қалыптастыру: Әл-Фараби ауданындағы сенбілік тәжірибесі
11.08.2025 12:47:27 166.png)
2025 жылғы 11 тамыз күні Шымкент қаласының Әл-Фараби ауданы аумағында жалпыреспубликалық «Таза Қазақстан» экологиялық акциясы аясында кезекті сенбілік ұйымдастырылды. Бұл бастама қоршаған ортаны қорғау, қала аумағын абаттандыру және тұрғындар арасында экологиялық мәдениетті қалыптастыру мақсатында қолға алынған. Акцияға аудан тұрғындары, коммуналдық мекеме қызметкерлері, білім беру ұйымдарының ұжымдары, еріктілер мен белсенді азаматтар қатысып, бір күн ішінде айтарлықтай жұмыстар атқарылды.
Сенбілік барысында көпқабатты үйлердің аулалары, жаяу жүргінші жолдары, қоғамдық орындар және жасыл аймақтар тазартылды. Қоқыс жиналып, арнайы техника көмегімен сыртқа шығарылды. Сонымен қатар арықтардағы шөгінділер алынып, ағаштар мен бұталар реттелді, қураған шөптер шабылды. Бұл жұмыстардың барлығы тек қаланы көркейту ғана емес, сонымен бірге санитарлық жағдайды жақсартуға да үлес қосты.
Әл-Фараби ауданы әкімдігі тұрғындарға тазалық сақтау мәдениетін насихаттап, «әрбір адамның ауласы мен көшесінің тазалығына жауапкершілікпен қарауы — ортақ өмір сапасын жақсартудың басты кепілі» екенін атап өтті. Акция кезінде қатысушыларға тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау, пластик пен әйнекті қайта өңдеуге тапсыру туралы ақпарат беріліп, экологиялық әдеттерді күнделікті өмірде қолданудың маңызы түсіндірілді.
2025 жылғы бұл сенбілік өткен жылдардағы осындай шаралардан біршама ерекшеленді. Мысалы, 2023 жылы Шымкентте өткізілген «Таза Қазақстан» акцияларында қатысушылардың саны айтарлықтай аз болған еді, әрі ол кезде сенбіліктер негізінен көктем және күз мезгілдерінде ғана ұйымдастырылды. Ал биыл экологиялық бастама тұрақты сипатқа ие болып, жаздың аптап ыстығында да жалғасып жатыр. Бұл тұрғындардың белсенділігі артып, табиғатты қорғау идеясының қала өмірінің тұрақты бөлігіне айналып келе жатқанын көрсетеді.
Өткен жылдардағы тағы бір айырмашылық — техникалық қамтамасыз ету деңгейінің артуы. Бұрынғы сенбіліктерде қол еңбегі басым болып, арнайы техника сирек қолданылатын. 2025 жылғы сенбілікте бірнеше жүк тиегіш, қоқыс тасушы көліктер және шөп шабатын машиналар жұмыс істеді. Бұл бір күн ішінде атқарылған істің ауқымын арттырып, нәтижесін көзге көрінетіндей етті.
Сонымен қатар, өткен жылдары сенбілікке қатысу көбінесе коммуналдық қызметкерлер мен бірнеше белсенді топтың еншісінде болса, биылғы жылы оқушылар, студенттер, зейнеткерлер және жергілікті кәсіпкерлер де атсалысты. Әсіресе, жастардың белсенділігі қуантады, себебі бұл — экологиялық жауапкершіліктің ұрпақтан ұрпаққа берілуінің айқын белгісі.
2024 жылы өткен ұқсас шаралармен салыстырғанда, 2025 жылғы сенбілік ауқымы кеңейіп қана қоймай, мазмұны да байи түсті. Бұрын тек қоқыс жинау мен аулаларды тазалау жұмыстары жүргізілсе, биыл санитарлық-ағартушылық бағыттағы іс-шаралар да қосылды. Мысалы, акция барысында тұрғындарға қалдықтарды қайта өңдеудің экономикалық және экологиялық пайдасы туралы арнайы жадынамалар таратылды. Сонымен қатар, балалар үшін табиғатты қорғау тақырыбында шағын викториналар ұйымдастырылды.
Тарихқа көз жүгіртсек, Шымкентте жаппай сенбіліктердің тамыры тереңде жатыр. Кеңес дәуірінде «сенбілік» ұғымы көбіне еңбек пен ұжымдық жауапкершілікті насихаттау құралы болса, қазіргі заманда ол — қоғамның экологиялық мәдениетін қалыптастырудың басты тетігіне айналды. Егер бұрынғы сенбіліктерде басты мақсат — аумақты көзге көрінерлік деңгейде тазалау болса, бүгінгі күннің мақсаты — тұрғындардың табиғатқа деген саналы көзқарасын қалыптастыру.
Әл-Фараби ауданындағы 2025 жылғы сенбілік осы бағыттағы оң өзгерістердің айқын көрінісі болды. Мұнда тек тазалық жұмыстары ғана емес, халықпен түсіндіру жұмыстары да қатар жүргізілді. Бұл тәсіл экологиялық бастаманың ұзақмерзімді нәтижесін қамтамасыз етуге ықпал етеді.
Жалпы, «Таза Қазақстан» акциясы бүгінде Шымкент тұрғындарын бірлікке, ортақ мақсат жолында күш біріктіруге үндейтін ірі экологиялық қозғалысқа айналды. Оның басты құндылығы — әрбір адамның шағын еңбегі үлкен нәтижеге жетелейтінін көрсету. Бір күндік сенбілік аясында атқарылған жұмыс қаланың келбетіне бірден әсер етсе, тұрғындардың санасында қалыптасқан экологиялық әдеттер болашақта тұрақты әрі таза қала құруға негіз болады.
Сондықтан да 2025 жылғы 11 тамыз күні өткен Әл-Фараби ауданындағы сенбілік — бұл жай ғана тазалық шарасы емес, ол — өткен жылдардан сабақ алып, жаңа деңгейге көтерілген экологиялық мәдениеттің жарқын үлгісі.