2025 жылдың 20 тамызында Шымкент қаласында «Таза Қазақстан» бағдарламасы аясында ұйымдастырылған ауқымды қалалық сенбілік өтті. Бұл шара мегаполистің бірнеше ауданын бірден қамтып, тұрғындарды, мемлекеттік мекеме қызметкерлерін, жастар мен еріктілерді біріктірді. Акция экологиялық мәдениетті қалыптастыру және тазалық пен абаттандыру мәселелеріне назар аудару жөніндегі республикалық бастаманың жалғасы болды.

Сенбіліктегі негізгі нысандардың бірі Қаратау ауданының аумағы болды, Кенжарық және Құлагер көшелерінің қиылысындағы Нұртас шағын ауданында тазалық жұмыстары жүргізілді. Мұнда отызға жуық адам жиналып, алты бірлік арнайы техника да пайдаланылды. Қатысушылар бірлескен күш-жігермен көшелерді тұрмыстық қоқыстардан, құрғақ бұтақтардан және құрылыс қалдықтарынан тазартып, алаңды одан әрі абаттандыруға дайындады.

Қаратау ауданы әкімі аппаратының бас маманы Әлібек Қалдыбековтің айтуынша, акцияның тазалықтан да ауқымды мәні бар. Бұл қала тұрғындарының тазалыққа жеке жауапкершілік сезімін қалыптастырып, экологиялық мәдениетті дамытуға жағдай жасайды. «Таза Қазақстан» – бір реттік шара емес, қоғамның қоршаған ортаға деген көзқарасын өзгертуге негіз қалайтын ұзақ мерзімді бастама. Әсіресе, жастардың мұндай науқандарға белсене қатысуы маңызды. Олар үлгі көріп, қалаға қамқорлық жасауды ерекшелік емес, өмірлік норма ретінде қабылдай бастайды», - деді ол.

Сенбілік тұрғындар мен мемлекеттік қызметкерлер арасындағы тікелей байланыспен ұласты. Көптеген қала тұрғындары үшін іс-шараға қатысу аумақты абаттандыруға үлес қосуға, көршілермен кездесуге және қауымдастықтың бірлігін сезінуге мүмкіндік болды. Мұндай іс-шаралар экологияның абстрактілі мәселе емес, күнделікті өмірдің бір бөлігі екенін, көше тазалығы өмір мен денсаулыққа тікелей әсер ететінін көрсетеді.

«Таза Қазақстан» бағдарламасы бірнеше жылдан бері қолданылып келеді және әр жолы жаңа аумақтарды қамтиды. Шымкентте бұл дәстүрге айналған: қаланың әр аймағында сенбілік, жасыл желектерді қалпына келтіру жұмыстары, суару арықтары мен саябақтарды тазалау жұмыстары жүргізілуде. Мәселен, өткен жылы Абай және Еңбекші аудандарында мыңнан астам адам қатысқан ауқымды сенбілік өтті. Одан кейін ондаған тонна қоқыс жинап, қоғамдық аумақтарды ретке келтіруге мүмкіндік туды.

Бұдан бұрын, 2023 жылдың көктемінде науқан өзен арналары мен саябақтарды тазалауға бағытталған. Шымкенттіктер коммуналдық қызметтермен бірлесіп жасыл аумақтарды тазартып, серуендеуге, демалуға қолайлы жағдай жасады. Дәл сол науқан бетбұрыс болғанын көпшілік еске алады: қалада экологиялық мәселелерге қызығушылық айтарлықтай артып, тұрғындардың қаланы абаттандыру бағдарламаларына белсенді түрде қатысуы байқалды.

Тарихқа тереңірек үңілсек, 2019 жылы бірінші республикалық «Таза Қазақстан» акциясы өтті.Одан кейін бір күнде ел көлемінде жаппай сенбілік ұйымдастырылды. Шымкент үшін бұл ерекше өзекті болды, өйткені миллион тұрғыны бар қала тазалықты үнемі қолдауға өте мұқтаж. 2020 жылы пандемияға байланысты шектеулерге қарамастан, дәстүр үзілген жоқ - тұрғындар өз бетінше аулаларда және қоғамдық орындарда шағын жергілікті сенбіліктер ұйымдастырды.

Қазіргі сенбіліктің ерекшелігі оның нақтырақ өткізілуінде: тұрғындар процеске тікелей қатысатын нақты шағын аудандарға баса назар аударылады. Бұл адамдарға өздерінің үйіне, көшесіне, блогына жауапты екенін сезінуге көмектеседі. Бұл тәсіл неғұрлым тұрақты нәтиже береді – тазалық ұзағырақ сақталады, ал тұрғындар тәртіпті тұрақты түрде қадағалай бастайды.

Бір қызығы, акцияға белсенділер мен еріктілер ғана емес, мемлекеттік мекеме қызметкерлері де қатысуда. Бұл қоғамға маңызды белгі: билік пен азаматтар ортақ мәселені шешуде бір жақта. Шенеуніктердің тұрғындармен бірге тазалыққа шығуы сенімді нығайтып, қалаға қамқорлық жасау ортақ іс екенін көрсетеді.

Шымкент бүгінде халқы қарқынды өсетін мегаполис болып табылады және мұндағы экологиялық жағдай үнемі назар аударуды қажет етеді. Тұрмыстық қалдықтардың жиналуы, ауаның ластануы, жасыл желектердің қысқаруы – осының барлығы азаматтардың денсаулығына қауіп төндіреді. Сондықтан мұндай бастамалар бір реттік шаралар ғана емес, қаланы дамытудың ұзақ мерзімді стратегиясының элементі ретінде де маңызды.

20 тамыздағы сенбілікті өткен жылдармен салыстыратын болсақ, халықтың белсенділік деңгейі артып келе жатқанын байқауға болады. Тұрғындар қысымшылыққа емес, өз бастамаларымен келе жатыр. Көптеген адамдар үшін бұл отбасымен және достарымен пайдалы уақыт өткізуге, балалардың табиғатқа құрметпен қарауға тәрбиелеу мүмкіндігі. Сөйтіп, «Таза Қазақстан» бірте-бірте әртүрлі ұрпақтар мен әлеуметтік топтарды біріктіретін қоғамдық қозғалысқа айналып келеді.

20 тамыздағы акция қала тазалығына қамқорлық жасау тек коммуналдық қызметтердің ғана емес, әрбір адамның міндеті екенін тағы бір дәлелдеді. Бірлескен күш-жігердің арқасында Шымкент таза, жайлы және тартымды болып келеді. Бірақ одан да маңыздысы, таза көшелермен бірге қала тұрғындарының бойына ұзақ уақыт бойы қалатын жаңа мәдениет – қоршаған ортаны құрметтеу мәдениеті қалыптасып келеді.

Соның нәтижесінде өткен Тазалық күнін шымкенттіктердің экологиялық санасын дамытудағы сәтті қадам деп атауға болады. Бұл тұрғындардың, билік органдарының және еріктілердің бірлескен жұмысы нақты нәтиже беретінін көрсетті. Ал мұндай шаралар тұрақты түрде жалғасын тапса, бірлесе күш салу арқылы өмір сүру үшін таза әрі қауіпсіз кеңістікті қалыптастыруда Шымкент еліміздің басқа қалаларына үлгі болуы әбден мүмкін.