2025 жылдың 20 тамызында Шымкентте «Таза Қазақстан» ұлттық жобасы аясында ауқымды экологиялық акция өтті. Шараны қала билігінің қолдауымен «Жастар ресурс орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі ұйымдастырды. Бұл жолы көппәтерлі үйлер орналасқан Түркістан көшесіне назар аударылды. Акцияға «Таза Өлке» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің қызметкерлері мен қаланың белсенді жастары, ортақ іске үлес қосқан аудан тұрғындары жиналды. Нәтижесінде қолмен және арнайы техниканың көмегімен жиналған бір тоннаға жуық тұрмыстық қалдық аумақтан шығарылды.

Тамыз науқанының бірегей ерекшелігі – оның жастарды тартуға баса назар аударуы. Бұрын мұндай іс-шараларды негізінен коммуналдық кәсіпорындар мен муниципалдық қызметтер жүргізсе, ұйымдастырушылар қазір студенттерді, жоғары сынып оқушыларын және еріктілер топтарын көбірек тартуда. Бұл бір уақытта екі мақсатқа қол жеткізуге мүмкіндік береді: қалалық аумақтарды қоқыстан тазарту және өскелең ұрпақтың экологиялық сауаттылығын арттыру.

Қатысушылар жұмыстарын таңертең ерте бастады. Көпқабатты үйлердің аулаларында, тротуарларда, жасыл желектерде қарқынды сенбілік жүргізілді. Жас еріктілер пластик, қағаз және тұрмыстық қалдықтарды арнайы қапшықтарға жинаса, коммуналдық қызметшілер оларды жүк көліктеріне тиеп, кейін қалдықтарды полигонға апарды. Түркістан көшесінің тұрғындарының көпшілігі мұндай сенбіліктердің қаланы таза етіп қана қоймай, өмір сүруге де қолайлы екенін атап өтті.

2025 жылғы оқиғаны өткен жылдармен салыстыра отырып, айқын үрдісті байқауға болады. Мәселен, 2023 жылы дәл осы көшеде де осындай шара өткен болатын, бірақ кейін оған бірінші кезекте коммуналдық қызметтер қатысты. Жиналған қалдықтардың көлемі 300-400 келіден аспады. 2024 жылы университет пен колледж студенттері іс-шараға алғаш рет белсенді қатысып, шамамен 600 келі қалдық жинады. Бірақ дәл 2025 жылы нәтиже ең әсерлі болды – бір тоннаға жуық қалдық жиналды, ең бастысы, процеске тартылған жастардың саны айтарлықтай өсті.

Осылайша, Шымкентте экологиялық қозғалыс қарқын алып келеді деуге болады. Бұрынғы жылдары мұндай іс-шаралар бір реттік сенбілік ретінде қабылданса, қазір олар білім беру элементтері бар тұрақты бастамаларға айналуда. Волонтерлер қоқыстарды тазалап қана қоймай, тұрғындармен араласып, табиғатты аялаудың маңыздылығын түсіндіріп, қалдықтарды бөлуді насихаттады.

20 тамызда өткізілген экологиялық науқандар кең әлеуметтік әсерге ие. Олар қала тұрғындарына өз аулаларына, көшелеріне және төңірегіне қамқорлық жасау әдетін қалыптастыруға көмектеседі. Жастар үшін бұл да азаматтық жауапкершілік мектебі. Жастар топпен жұмыс істеуді үйренеді, өз жұмысының нәтижесін көреді және олардың күш-жігері қоршаған ортаға тікелей әсер ететінін түсінеді. Болашақта олар қала мен ел үшін экологиялық саясатты қалыптастыратын болады.

Айта кету керек, қала билігі қоршаған ортаны қорғау мәселелеріне көбірек көңіл бөледі. Соңғы жылдары тек коммуналдық қызметтер ғана емес, сонымен қатар әртүрлі ведомстволардың, оқу орындарының, қоғамдық ұйымдардың және бизнес өкілдерінің қатысуымен апта сайынғы экологиялық түсіндіру жұмыстары жүргізілуде. Бұл үйлестіру нақты нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді.

Ағымдағы оқиғаларды өткен оқиғалармен салыстыру тағы бір маңызды аспектіні ашады: қоғамның мұндай бастамаларға деген көзқарасы. Бірнеше жыл бұрын қатысу аз болса, қазір біз өз аулаларында еріктілермен бірге аумақты тазалауға көмектесетін және қалдықтарды қалай дұрыс сұрыптау керектігін сұрайтын адамдарды жиі көреміз. Бұл қоғамда экологиялық сананың өсіп келе жатқанын көрсетеді.

20 тамызда іс-шара жақсы жағдайда аяқталды. Жастар алған әсерлерімен бөлісіп, фотосуреттер мен бейнероликтерді әлеуметтік желіге салып, басқа да тұрғындарды бастамаға қосылуға шақырды. Осылайша, «Сенбілік» тек практикалық тазарту ғана емес, сонымен бірге экологиялық идеяларды цифрлық түрде тарататын ақпараттық науқанға айналды.

Жүргізіліп жатқан жұмыстардың ауқымы мен жастардың қатысуы мұндай іс-шаралар Шымкент қаласының қала өмірінің маңызды элементіне айналып келе жатқанын аңғартады. Олар тазалық, жауапкершілік және қоршаған ортаға деген құрмет сияқты жаңа мәдениетті қалыптастыруға көмектеседі. 2023 жылы нәтиже жиналған қалдықтардың килограмымен өлшенсе, қазіргі таңда қала тұрғындарының, әсіресе жастардың экологиялық сауаттылығының артуы басты жетістік деуге болады.

2025 жылдың 20 тамызы Шымкентте экологиялық жауапты қоғам дамуының тағы бір маңызды кезеңі болды. Сенбілік бір күндік бірлескен жұмыстың өзі тұтас бір ауданның келбетін өзгертіп, одан әрі оң өзгерістерге күшті серпін беретінін көрсетті. Қатысушылар мұндай бастамалар жалғасын тауып, тұрғындардың саны арта түсетініне сенімді.