27 тамыз күні Шымкент қаласында ауыл шаруашылығы саласындағы маңызды шара – егін жинау науқанына арналған онлайн-кеңес өтті. Бұл жиынға қала әкімі, ауыл шаруашылығы және ветеринария басқармасының мамандары, аудан әкімдері мен шаруа қожалықтарының өкілдері қатысты. Онлайн форматта ұйымдастырылған кеңестің негізгі мақсаты – биылғы егіннің жағдайын талқылап, науқанды уақытылы әрі сапалы аяқтау жолдарын қарастыру болды.

Кеңес барысында қала аумағындағы егістік алқаптарының көлемі мен өнімнің шығымдылығы жайлы деректер келтірілді. Биылғы жылы ауа райының қолайсыздықтарына қарамастан, диқандардың еңбегі нәтижесінде біраз жетістіктерге қол жеткізілгені айтылды. Әсіресе, көкөніс пен бақша өнімдерінің түсімі былтырғыға қарағанда жоғары екендігі атап өтілді. Бұған суармалы жерлерді тиімді пайдалану, жаңа агротехнологияларды енгізу және мемлекеттік қолдаудың ықпалы зор болды.

Онлайн-кеңесте егін жинау науқанының барысы нақты талқыланып, негізгі мәселелерге тоқталды. Соның ішінде техника тапшылығы, жанар-жағармай бағасы, өнімді өткізу нарықтары және қоймалардың жеткіліксіздігі өзекті тақырыпқа айналды. Қала әкімі бұл проблемаларды шешу үшін тиісті басқармаларға нақты тапсырмалар берді. Әсіресе, шағын және орта шаруашылықтарға қолдау көрсетіп, өнімді уақытылы жинау үшін қосымша техника тарту қажеттігі айтылды.

Ауыл шаруашылығы және ветеринария басқармасының мәліметінше, Шымкент қаласында жалпы 30 мың гектардан астам егістік алқабы бар. Оның ішінде 10 мың гектарға жуық жерге бидай, қалған бөлігіне жүгері, көкөніс, бақша және мал азықтық дақылдар егілген. Биылғы өнімнің орташа шығымдылығы гектарына 20 центнерден асатыны күтілуде. Бұл – өткен жылмен салыстырғанда айтарлықтай жоғары көрсеткіш.

Салыстыру үшін айтсақ, 2022 жылы ауа райының құрғақшылығына байланысты өнім шығымы төмен болып, кейбір шаруашылықтар шығынға батқан еді. Сол жылы егін жинау науқаны қыркүйек айының ортасына дейін созылып, диқандар үшін ауыр сынаққа айналған болатын. Ал 2023 жылы жағдай біршама түзеліп, мемлекет тарапынан жанар-жағармайға жеңілдіктер мен тыңайтқыштарға субсидия берілді. Соның арқасында өнім көлемі артып, шаруалардың табысы өсе түсті. Биылғы көрсеткіштер өткен екі жылмен салыстырғанда әлдеқайда жақсы болып отырғаны осы кеңесте нақты деректермен дәлелденді.

Кеңес барысында фермерлер де сөз алып, өз ұсыныстарын айтты. Олардың пікірінше, егін жинау жұмыстары кезінде ең басты мәселе – техника паркін жаңарту. Қолданыстағы тракторлар мен комбайндардың басым бөлігі ескірген, сондықтан өнімді уақытылы жинауға кедергі келтіреді. Бұл ретте әкімдік тарапынан лизингтік бағдарламаларды кеңейту ұсынылды.

Тағы бір өзекті мәселе – қойма инфрақұрылымы. Жиналған өнімді ұзақ сақтайтын қоймалар жеткіліксіз болғандықтан, кейбір шаруалар өнімін арзан бағамен сатуға мәжбүр. Ал бұл олардың табысына тікелей әсер етеді. Кеңесте инвесторларды тарту арқылы заманауи қоймалар мен логистикалық орталықтар салу қажеттігі айтылды.

Онлайн-кеңестің тағы бір маңызды бағыты – цифрландыру. Қала әкімдігі алдағы уақытта агроөнеркәсіп кешеніне заманауи цифрлық технологияларды енгізуді жоспарлап отыр. Бұл жерді қашықтан бақылау, егіннің өсуін спутниктен қадағалау, суармалы жүйелерді автоматтандыру сияқты жобаларды қамтиды. Мұндай қадамдар өнімділікті арттырып қана қоймай, шығынды азайтуға мүмкіндік береді.

Бұрынғы жылдардағы тәжірибеге көз жүгіртсек, егін жинау науқандары көбіне дәстүрлі әдіспен өткізілген. Фермерлердің қолында жеткілікті техника мен заманауи технология болмағандықтан, өнімнің біраз бөлігі шығынға ұшырайтын. Ал соңғы жылдары мемлекет тарапынан көрсетіліп отырған қолдау мен цифрландырудың енгізілуі жағдайды түбегейлі өзгертіп жатыр.

27 тамызда өткен кеңес осы бағыттағы жұмыстардың нақты жалғасы деуге болады. Мұнда тек ағымдағы мәселелер ғана емес, сонымен бірге ауыл шаруашылығының ұзақ мерзімді даму стратегиясы да талқыланды. Шымкенттің аграрлық әлеуетін толық пайдалану үшін алдағы уақытта жаңа инвестициялар тарту, ғылыми-зерттеу орталықтарымен әріптестік орнату және фермерлерді оқыту мәселелері күн тәртібінде тұр.

Қорытындылай келгенде, 27 тамыздағы онлайн-кеңес Шымкенттегі егін жинау науқанының жоғары деңгейде өтуіне серпін берді. Бұл жиын өткен жылдардағы тәжірибелерді ескеріп, алдағы жұмыстардың бағыт-бағдарын нақтылауға мүмкіндік жасады. Биылғы көрсеткіштердің жақсаруы – фермерлердің қажырлы еңбегінің, мемлекеттік қолдаудың және заманауи әдістерді қолданудың нәтижесі.

Шымкент аграрлық салада ілгері жылжып келе жатқанын осы кеңес айқын көрсетті. Егер ұсынылған шаралар жүйелі түрде жүзеге асса, алдағы жылдары қала тек өңірлік емес, республикалық деңгейде де ауыл шаруашылығының көшбасшыларының біріне айналуы әбден мүмкін.