27 тамызда Шымкентте егін орағы науқанын талқылаған онлайн жиын өтті. Талқылауға қала әкімі, тиісті бөлім басшылары, аудан басшылары, шаруа қожалықтарының өкілдері қатысты. Іс-шараның форматы өзекті мәселелерді нақты уақыт режимінде талқылауға, ұсыныстар алмасуға және шешімдерді анықтауға мүмкіндік берді.

Жиынның негізгі тақырыбы – ауыл шаруашылығы алқаптарының қазіргі жағдайы мен биылғы маусымдағы жұмыстардың қорытындысы. Қалалық ауыл шаруашылығы басқармасының мәліметінше, Шымкентте 30 мың гектардан астам жер өңделіп жатыр, оның 10 мыңға жуығы дәнді дақылдар, қалғаны жүгері, көкөніс, бақша және мал азығы дақылдарына арналған. Биылғы жылы орташа түсімділік гектарына 20 центнерден асып, өткен жылдардағы көрсеткіштерден айтарлықтай жоғары болады деп күтілуде.

Бұл динамика көп жағдайда заманауи агротехнологияларды дер кезінде енгізуге және суармалы жерлерді тиімдірек пайдалануға байланысты. Мемлекет тарапынан қолдау шаралары, соның ішінде тыңайтқыштарды субсидиялау және шаруаларға арзандатылған жанар-жағармай беру шаралары да үлкен рөл атқарды. Соның арқасында көптеген шаруашылықтар соңғы жылдардағы құрғақ климатқа байланысты қиындықтарды еңсере алды.

Жиынға қатысушылар шаруалардың жыл сайын кездесетін қиындықтарына ерекше назар аударды. Олардың қатарында заманауи техниканың тапшылығы, комбайндар мен тракторларды жаңарту қажеттілігі, қойма көлемінің шектеулілігі бар. Қолданыстағы машина-трактор паркінің көп бөлігі ескірген, бұл егін жинау кестесін қиындатады. Көкөніс қоймалары мен қойма орындарының тапшылығы фермерлерді астық жинағаннан кейін бірден арзан бағамен сатуға мәжбүр етеді.

Қала әкімі бұл мәселелердің ерекше назарда екенін баса айтты. Жабдықтарды жаңарту бойынша жеңілдікті лизинг бағдарламалары кеңейтілетінін, жаңа логистикалық орталықтар мен қойма нысандарын салуға инвесторлар тарту бойынша жобалар әзірленіп жатқанын мәлімдеді. Бұл егін шығынын азайтып қана қоймай, Шымкенттің ішкі ауыл шаруашылығы нарығындағы орнын нығайтады.

Жиынның өзекті тақырыбы – ауыл шаруашылығы саласын цифрландыру. Жаңа технологиялардың егін жинауға деген көзқарасты өзгертуге мүмкіндігі бар екені айтылды. Бұл спутниктік бақылауды, автоматтандырылған суару жүйелерін және егіс алқаптарын онлайн картаға түсіруді қолдануды қамтиды. Мұндай құралдар ресурстарды үнемдеуге көмектесіп қана қоймайды, сонымен қатар өнімділікті жоғары дәлдікпен болжайды.

Өткен жылдармен салыстырғанда жағдай біртіндеп жақсарып келеді. 2022 жылы қатты қуаңшылықтың салдарынан облыста өнім күткендегіден төмен болып, егін жинау науқаны қыркүйектің ортасына дейін жалғасты. Көптеген шаруалар шығынға ұшырады, ал кейбір өнім мүлде жиналмай қалды. 2023 жылы жағдай жақсарды: мемлекет тарапынан жеңілдетілген жанар-жағармай және жанар-жағармай субсидиялары түрінде көмек көрсетіліп, фермерлер кооперативтерін қолдау жұмыстары жүргізілді. Нәтижесінде сақтау мәселесі сақталса да, егін жинау жұмыстары ұйымшыл болды.

Ағымдағы егін науқаны өткен жылдардан сабақ алғанын көрсетеді. Құзырлы органдар бірінші кезектегі міндеттерді алдын ала анықтап, жауапты бөлімдерге тапсырмалар берді. Жиында ұсыныс-пікірлерін ортаға салған шаруалардың өздері де белсенділік танытқаны тағы бір маңызды жетістік болды. Шаруа қожалықтары арасындағы тығыз ынтымақтастық, техниканы ортақ пайдалану, қоймаларды бірлесе пайдалану қажеттігін баса айтты. Мұндай тәжірибелер қазірдің өзінде кейбір аудандарда жүзеге асырылып, оң нәтижесін беруде.

Жиында Шымкенттің ауыл шаруашылығы саласын дамытудың ұзақ мерзімді перспективалары да талқыланды. Талқылау тек егін жинау науқанына ғана емес, сонымен қатар тұрақты өсім үшін жағдай жасауға да назар аударды. Басымдықтарға мал шаруашылығын дамыту, жем-шөптік егіс алқаптарын кеңейту, өсімдік шаруашылығына ғылыми жетістіктерді енгізу, ауыл шаруашылығы кадрларын даярлау кірді.

Шымкенттің жоғары ауыл шаруашылығы әлеуетіне ерекше назар аударылды, оны тиімдірек пайдалану қажет. Қалада фермерлер егіншіліктің жаңа әдістерін үйреніп, мамандардың кеңесін алатын ауыл шаруашылығы инновациялық орталықтарын құру жоспарлануда. Мұндай бастамалар еліміздің басқа өңірлерінде де қолға алынған, ендігі кезекте осы сәтті тәжірибені шымкенттіктер үлгі етуде.

27 тамыздағы кездесу жай ғана жұмыс кездесуі емес; бұл қаланың ауыл шаруашылығын дамытудың жаңа стратегиясын әзірлеудегі маңызды қадам болды. Бұл қиыншылықтарға қарамастан, Шымкенттің ауыл шаруашылығы саласы тұрақты қарқынмен дамып келе жатқанын және фермерлердің жаңашылдықты қабылдауға дайын екенін көрсетті. Басты мақсат – ортақ мақсаттарға жету үшін үкіметтің, бизнестің және ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің күш-жігерін біріктіру.

Ұсынылған шаралар дәйекті түрде жүзеге асса, алдағы жылдары Шымкент өзін-өзі азық-түлікпен толық қамтамасыз етіп қана қоймай, сыртқы нарықтағы орнын нығайта түспек. Осылайша, ағымдағы егін науқаны қаланың ауыл шаруашылығы саласын дамытудағы сапалы секірістің бастау нүктесі бола алар еді.