27 тамыз 2025 жыл Шымкент қаласында ҚР Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу комитетінің өкілі Арман Мәліктің төрағалығымен «Энергетика және коммуналдық секторларды жаңғырту» (ЭКСЖ) ұлттық жобасын іске асыруға арналған өңірлік сессия ұйымдастырылды. Іс-шараға мемлекеттік органдар, жергілікті атқарушы билік, табиғи монополия субъектілері, қаржы институттары, кәсіпкерлер мен салалық қауымдастықтар қатысты.

Кездесуді ашқан Арман Мәлік коммуналдық және энергетикалық инфрақұрылымды жаңғырту — елдің экономикалық тұрақтылығы мен халықтың өмір сапасын арттырудың басты тетігі екенін атап өтті. Оның айтуынша, бүгінде коммуналдық сектордың едәуір бөлігі тозған, ал жүйелерді кешенді түрде жаңартпай, тұрақты даму мүмкін емес.

Ол сондай-ақ ұлттық жобаны жүзеге асыруда отандық бизнес пен өндірушілердің белсенді атсалысуы аса маңызды екенін жеткізді. Бұл қадам ел ішінде өндірілетін тауарлар мен қызметтерге сұранысты арттырып, жұмыс орындарының көбеюіне, жаңа технологиялардың енгізілуіне жол ашады.

Өңірлік сессия жұмысына қала әкімінің орынбасары Арман Сәбитов, табиғи монополиялар субъектілері, құрылыс және жобалау компаниялары, отандық өндірушілер, кәсіпкерлер, сондай-ақ Түркістан мен Жамбыл облыстарынан келген делегациялар қатысты.

Бұл кең ауқымды құрам жобаның тек Шымкентке ғана емес, бүкіл өңірге әсер ететінін көрсетеді. Сессия барысында инженерлік желілерді жаңарту, энергия тиімділігін арттыру, қосымша инвестициялар тарту мәселелері терең талқыланды.

Іс-шараға ҚР Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі, «Бәйтерек» Ұлттық басқарушы холдингі» АҚ, «Қазцентр ЖКХ» АҚ және «Қазақстан Даму Банкі» АҚ өкілдері қатысып, өз салалары бойынша атқарылып жатқан жұмыстарды таныстырды.

Олар ұлттық жобаны жүзеге асыруда:

• қаржыландырудың жаңа тетіктерін қолдану,

• мемлекеттік-жекеменшік әріптестікті дамыту,

• инфрақұрылымдық жобаларды қолдау,

• жергілікті өндірушілерді ынталандыру бағыттарына басымдық берілетінін атап өтті.

Ұлттық жобаның басты қағидаты — мемлекет, бизнес және сараптамалық қауымдастық арасындағы серіктестік.

Сессияда ерекше назар аударылған тақырыптардың бірі — Шымкенттің кәріз жүйелерінің тозу деңгейі болды.

Қаладағы «Су ресурстары – Маркетинг» ЖШС деректеріне сәйкес, қазіргі таңда кәріз желілерінің тозу деңгейі 73,5%-ды құрап отыр. Бұл тұрғындардың тұрмыс сапасына тікелей әсер ететін фактор.

Жүктемені азайту және жүйелердің сенімділігін арттыру үшін 164,4 шақырым кәріз желісін жаңғырту жоспарланған. Жоба іске асқан жағдайда тозу деңгейі шамамен 16%-ға төмендейді.

2026 жылы Шымкент қаласында жалпы инвестиция көлемі 44,9 млрд теңгеге жетпек. Бұл қаражат қала инфрақұрылымын айтарлықтай жақсартуға бағытталады.

Өңірлік кездесудің басты мақсаты — ұлттық жобаның мазмұнын жергілікті деңгейде түсіндіру, қатысушылар арасында тәжірибе алмасу және барлық мүдделі тараптарды жаңғырту процесіне тарту болды.

Сессия аясында:

• коммуналдық сектордағы өзекті проблемалар талқыланды;

• қаржы институттары тарапынан нақты қолдау құралдары таныстырылды;

• құрылыс және жобалау компанияларына инфрақұрылымдық жобаларға қатысу мүмкіндіктері ұсынылды;

• табиғи монополия субъектілерімен өзара іс-қимылды нығайтуға уағдаластық жасалды.

ЭКСЖ ұлттық жобасы елдің барлық өңірінде кезең-кезеңімен іске асырылмақ. Шымкентте басталған өңірлік сессия басқа облыстарда да жалғасып, әр аймақтың ерекшелігіне сай нақты шешімдер қабылданатын болады.

Ұлттық жобаның табысты болуы инженерлік инфрақұрылымның сенімділігін арттыруға, экономиканың өсуіне, сондай-ақ халықтың өмір сапасын жақсартуға ықпал етпек.

Шымкентте өткен өңірлік сессия «Энергетика және коммуналдық секторларды жаңғырту» ұлттық жобасының стратегиялық мәнін айқын көрсетті.

Жиын барысында айтылған пікірлер мен ұсыныстар алдағы уақытта жобаны тиімді жүзеге асыруға негіз болады. Қала тұрғындары үшін ең маңыздысы — коммуналдық қызметтердің сапасының артуы, апаттық жағдайлардың азаюы және тұрмыс жағдайының жақсаруы.

Бұл бастама еліміздің тұрақты дамуына, өңірлердің өркендеуіне және халықтың әл-ауқатын арттыруға бағытталған нақты қадам болып табылады.