2025 жылдың 9 қыркүйегінде Шымкентте табиғи нысандарды жақсартуға, коммуналдық инфрақұрылымды нығайтуға және жайлы қалалық ортаны құруға бағытталған кешенді іс-шаралар кешені өтті. Жұмыс қаланың негізгі су жолдарын — Бадам және Қошқар-Ата өзендерін, сондай-ақ Кәусар каналын қамтыды. Бұл нысандардың барлығы қаланың экологиялық жүйесінде және тұрғындарды сумен, жасыл желектермен және жайлы қоғамдық орындармен қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады.

Бадам өзені – Шымкенттің негізгі өзендерінің бірі, оның экологиялық тепе-теңдігін сақтап, қаланың су жүйесі үшін стратегиялық су көзі болып табылады. Бұл күні жұмыс бір мезгілде үш секцияда – екінші, үшінші және төртінші кезеңде жүргізілді. Жұмыстың негізгі мақсаты су тасқыны кезінде су басу қаупін азайту, эрозияға жол бермеу, жағалауды нығайту болды.

Мамандар құрылымның беріктігі мен тұрақтылығын қамтамасыз ететін бетон блоктарын да, табиғи материалдарды да пайдаланады. Сондай-ақ, жобаға айналаны абаттандыру, соның ішінде ағаштар мен бұталар отырғызу және жағалауды жасыл аумақтар жасау кіреді. Осылайша, өзенді тұрақтандыру шаралары қорғаныш қызметін атқарып қана қоймай, қаланы көгалдандыруға, оның экологиялық келбетін жақсартуға ықпал етеді.

Қошқар-Ата өзенінің Шымкент үшін маңызы ерекше: бұл жай ғана су айдыны емес, тарихи-мәдени ескерткіш, тұрғындар мен туристердің сүйікті демалыс орны. Сондықтан оның тазалығы мен жақсы жағдайын сақтау – қала бағдарламасының басым бағыты.

9 қыркүйекте бірінші және екінші кезең бойынша жұмыстар жүргізілді. Өзен арнасын тазарту бойынша ауқымды іс-шаралар жүргізілді: артық өсімдіктер шабылды, түбіндегі шөгінділер жойылды, тұрмыстық қалдықтар шығарылды. Жағалауларда да абаттандыру жұмыстары жүргізілді: жаяу жүргіншілер жолдары жөнделіп, күтіп ұсталды, демалу үшін жаңа орындықтар орнатылды. Мұның бәрі өзенді қауіпсіз ғана емес, сонымен қатар серуендеуге және демалуға тартымды етеді.

Ірі өзендермен қатар қаланың суландыру жүйесіне де көңіл бөлінуде. Кәусар каналы осы жүйенің маңызды элементтерінің бірі болып табылады; оның жағдайы Шымкент маңында орналасқан жасыл желектер мен ауылшаруашылық алқаптарын сумен қамтамасыз етуді анықтайды.

Қазіргі уақытта бірінші және екінші кезеңдегі жұмыстар аяқталды. Арнаның бір бөлігі тазартылып, су өткізгіш құбырлар реттеліп, өзен арнасы абаттандырылды. Бұл шаралар қалалық экожүйені дамытумен тікелей байланысты, өйткені каналдың суы саябақтарды, скверлерді, көше көшеттерін суаруға пайдаланылады. Каналды жақсы жағдайда ұстау жасыл желектердің өсуіне және жайлы қалалық ортаның қалыптасуына ықпал етеді.

Барлық іс-шараларды Шымкент қаласын абаттандыру, жасылдандыру және қоршаған ортаны дамыту мәселелеріне жауапты қалалық «Жайлы орта» бөлімі үйлестіреді. Басқарманың басты мақсаты – қала тұрғындарының таза, қауіпсіз және жайлы өмір сүруіне жағдай жасау.

Мамандардың айтуынша, өзендерді, арналарды, жасыл желектерді күтіп-баптау бір реттік бастама емес, тұрақты, жүйелі жұмыс. Тұрақты шаралар экологиялық жағдайды жақсартып қана қоймай, тұрғындардың жайлылығын арттырады. Өзендер таза болса, жағалары нығайып, арналары жөнделсе, табиғи апаттардың қаупі азайып, қала климаттық өзгерістерге төзімді болады.

Қоғамдастықтың қатысуы мұндай жобалардың негізгі аспектісі болып қала береді. «Жайлы орта» әкімшілігі шаһардағы тазалық пен тәртіпті сақтау тек үкімет пен жұртшылықтың бірлескен күш-жігерінің арқасында мүмкін болатынын қайта-қайта қадап айтып келеді. Сондықтан тұрғындарды табиғатты құрметтеуге, су айдындарын ластамауға, экологиялық науқандар мен сенбіліктерге қатысуға шақырады.

Соңғы жылдары Шымкентте экологиялық сауаттылық артып келеді. Жаппай ағаш отырғызу, аулалар мен саябақтарды тазалау шаралары жиі кездеседі. Бұл бастамалар қаланы абаттандыруға практикалық үлес қосу ғана емес, сонымен қатар қоғамдық жауапкершілікті арттырудың маңызды факторы болып табылады.

9 қыркүйекте атқарылған жұмыстар қаланың инфрақұрылымын дамытудың ауқымды бағдарламасының бір бөлігі ғана. Жоспарлар Бадам өзенін нығайтудың барлық кезеңдерін 2025 жылдың соңына дейін аяқтауды көздейді, бұл су тасқыны мен су басу қаупін айтарлықтай төмендетеді. Қошқар ата үшін демалыс аймағын кеңейтіп, тұрғындар мен қонақтар үшін жаңа ойын алаңдарын салу жоспарда бар. Кәусар каналына келетін болсақ, жоспарлар судың сапасын жақсарту және оның таралуын оңтайландыру үшін жаңа инженерлік шешімдерді енгізуді көздейді.

Осылайша, алдағы жылдары шымкенттіктердің тұруы мен демалуы үшін қауіпсіз әрі жайлы кеңістіктер пайда болады.

2025 жылдың 9 қыркүйегінде өткен іс-шаралар ұйымшылдықтың жоғары деңгейін және экологиялық және қоғамдық әл-ауқат мәселелеріне жүйелі көзқарасты көрсетті. Бадам және Қошқар-Ата өзендері, сондай-ақ Кәусар каналындағы жұмыстар қала экологиясын жақсартуға үлкен үлес қосты.

Бұл әрекеттердің екі жақты мәні бар: олар қаланың инженерлік қорғанысын нығайтады, сонымен бірге оны таза, әдемі және өмір сүруге қолайлы етеді. «Жайлы орта» әкімшілігі алдағы уақытта да су айдындарының жай-күйінен бастап, қоғамдық орындардың сапасына дейін әрбір детальға мән беретінін мәлімдеді.

Шымкент үшін мұндай жобалар бүгінгі күннің қамы ғана емес, болашаққа да инвестиция: экологиялық тұрақты, жасыл және жайлы мегаполис, өмір сүруге жағымды және мақтаныш.