British Council жүргізген «Қазақстанның болашақ ұрпағы» зерттеуінің нәтижелері жарияланды. Зерттеудің бір бөлігі ретінде ұйым дүние жүзіндегі жастардың дауыстары үшін «Келесі ұрпақ» деп аталатын платформаны ұсынады, бұл олардың дауыстарын естуге және олардың ұмтылыстарын, қиындықтарын және қоғамды өзгерту мен қалыптастырудағы рөлін түсінуге мүмкіндік береді.
Қазақстандағы зерттеу LSE Consulting, Орталық Азия барометрімен (CAB) және жобаның Консультативтік кеңесімен серіктестікте жүргізілді.
Зерттеуге 18 бен 35 жас аралығындағы 1270 жас қазақстандық қатысты: репрезентативті сауалнамаға 1202 және сұхбат пен фокус-топтарға 68 адам қатысты.

Анықтама үшін: Әдістеме бес компонентті қамтиды:
● әдебиеттерге шолу – Қазақстанның жалпы әлеуметтік-саяси және демографиялық контексті туралы ақпарат жинау;
● көзқарастар, басымдықтар, білім беру, жұмыспен қамту, азаматтық қатысу және жаһандық перспективалар бойынша репрезентативті сауалнама – «Келесі ұрпақ» сауалнамасының сұрақтары басқа елдердегідей пайдаланылды (кейбір тармақтары Қазақстанның нақты контекстіне бейімделген);
● Жас көшбасшылармен сапалы сұхбат – Қазақстанның 20 жас көшбасшысы негізгі әлеуметтік, экономикалық және саяси мәселелер бойынша көзқарастарын анықтау үшін сұхбат алды;
● Жас қазақстандықтармен фокус-топтар – алты фокус-топпен зерттеу Астана, Алматы және Атырау қалаларында жүргізілді. Әр қалада екі фокус-топ (18-24 және 29-34 жас аралығындағы респонденттер) болды, басты назар үш негізгі бағытқа аударылды: білім беру және жұмыспен қамту; жастардың дауысы, цифрлық БАҚ және жаңалықтар; ғаламдық көзқарас;
● Қазақстандық сарапшылар мен практиктерден тұратын жобаның Консультативтік кеңесі 10 қазақстандық сарапшылардың, белсенділердің және практиктердің қатысуымен «Тоқта және ойла» семинарлар сериясын ұйымдастырды. Барлығы екі «Тоқта және ойла» семинары өтті, біреуі жеке және екіншісі онлайн.

Талдау саласының бірі – жастардың бойындағы құндылықтар, көзқарастар мен ықпалдардың қалыптасуына әсер ететін аспектілер болды.
Біріншіден, зерттеуге сәйкес, жас қазақстандықтар әлеуметтік жағдайына қарамастан отбасылық өмірге бейім және өздерінің шыққан тегін мақтан тұтады. Олар отбасын олардың достары мен құрдастарының негізгі әсер ету көзі деп санайды.
Бұл жас қазақстандықтардың соңғы зерттеулеріне сәйкес келеді. Түрлі сауалнамаларға сәйкес, отбасы құндылықтар тізімінде бірінші орында және жастардың 80% -дан астамы үшін маңызды.
Жастар да өз табыстары мен өмірдегі бақыттарын анықтау үшін отбасына, достарына және жақын құрбыларына арқа сүйейді.
Екіншіден, жас қазақстандықтар қоғамдағы қиындықтарды байсалды бағалайды және сонымен бірге жоғары оптимистік көзқараста.
80%-дан астамы тұрғын үйдің жоғары құнына және тұрақсыз макроэкономикалық жағдайға қарамастан елдің оң динамикасына және өзінің жеке болашағына сенімді.
Жас әйелдер мен ерлер өздерінің өмірі мен мансабына оптимистік көзқараста: ерлердің шамамен 86% және әйелдердің 83% -ы өз өмірінің сапасына, жас жігіттердің 87% және жас әйелдердің 82% -ы болашақ мансабына оптимистік көзқараста.
Зерттеу бұл ұрпақ қиындықтарды өсу мүмкіндігі ретінде қабылдай отырып, төзімділік пен бейімделуді көрсететінін көрсетеді. Ұжымдық және жеке құндылықтар арасындағы мәнді тепе-теңдік байқалады: отбасылық және мәдени мұрамен берік байланысты сақтай отырып, жастар жеке және кәсіби дамуға көбірек басымдық береді. Бұл ауысым кеңірек әлеуметтік тенденцияны көрсетеді: дәстүр мен жаңа мүмкіндіктер арасындағы тепе-теңдікті іздеу.
Үшіншіден, сандық және сапалық деректер орта есеппен жас қазақстандықтардың жалпы білім сапасы мен оның болашағы туралы не бейтарап, не оң пікірде екенін көрсетеді. Жастардың жартысынан көбі (57%) Қазақстандағы білімнің жақсарып келе жатқанымен келіседі.
Позитивті көзқарастар барлық жас топтарында басым, бірақ егде жастағы топтар ең оң. Мысалы, 30-35 жас аралығындағы адамдардың 78%-ы білім әлеуметтік өзгерістерге ықпал етеді деп есептейді.
Төртіншіден, жас қазақстандықтар білімнің қоғамды жақсартатын өзгертуші күшіне нық сенеді: 70%-дан астамы білім жаһандық мәселелерді шешудің ең жақсы құралы деп санайды.
Жас қазақстандықтардың көпшілігі білім жұмысқа орналасуға негізгі дайындықты қамтамасыз етеді, ал көшбасшылық, проблемаларды шешу және коммуникация жұмыс орнындағы табыстың негізгі дағдылары деп санайды. Тілдерді, әсіресе қазақ және ағылшын тілдерін білу бәсекелестік артықшылық ретінде қарастырылады. 80%-дан астамы шет тілін үйренуді маңызды деп санайды, соның ішінде жұмысқа орналасу және саяхаттау мүмкіндіктері (әрқайсысы 49%), жоғары білім (47%) және кеңейтілген әлеуметтік байланыстар (47%).
Бесіншіден, кәсіпкерлік – жас қазақстандықтарды қызықтыратын сала. Барлық жас топтары бойынша сауалнамаға қатысқан респонденттердің үштен екісінен астамы алдағы бес жыл ішінде өз ісін ашуға мүдделі.
Алтыншыдан, жас қазақстандықтар олардың өміріне әсер ететін жаһандық жағдайды түсінеді. Олар өз елінің халықаралық позициясын жақсы түсінеді және әлемге шынайы қызығушылық танытады. Олар Қазақстанды үш өлшемдегі «көпір» ретінде қарастырады: географиялық, ірі державаларды байланыстыратын; дипломатиялық тұрғыдан сенімді аймақтық делдал ретінде; және мәдени жағынан Батыс пен Орталық Азияны байланыстыратын дәнекер ретінде.
Елдің аймақтағы ең ірі экономика мәртебесі мен көршілеріне озық үлгі ретіндегі беделі бөлек мақтаныш.
Жетіншіден, климаттық күн тәртібі де маңызды болып келеді: респонденттерді бірінші кезекте ауа сапасы, қалдықтарды басқару және су тапшылығы алаңдатады. Сонымен қатар, олар өзіне тән оптимизммен және болашаққа оң көзқараспен шешім табуға дайын екендіктерін көрсетеді.
Сегізіншіден, азаматтық белсенділікте жаңа тенденциялар пайда болуда. Жастар нақты әлеуметтік мәселелерді (мысалы, қалалық инфрақұрылым, мүгедектерге көмек көрсету) шешу үшін белсенді топтарға бірігуде.
Халықтық белсенділіктен басқа, цифрлық белсенділіктің жаңа түрі пайда болды, онда адамдар әлеуметтік және экономикалық мәселелерді талқылау үшін әлеуметтік желілерді пайдаланады. Бұл көркем спектакльдер, блог жүргізу, мультфильмдер, комикстер, музыка және экобелсенділік сияқты әртүрлі нысандарда болады.