2025 жылдың 3 қазанында Шымкент қалалық полиция бөлімінің, атап айтқанда Еңбекші аудандық полиция бөлімінің қызметкерлері аудан аумағында орналасқан дүкендер, сауда нүктелері, мал сою алаңдары мен жеке қосалқы шаруашылықтарға кезекті тексеру жүргізді. Бұл шаралардың негізгі мақсаты сапасыз және қауіпті ет өнімдерінің сатылуына жол бермеу, сондай-ақ ветеринариялық-санитариялық талаптар мен мал өнімдерін сақтау ережелерінің сақталуын қамтамасыз ету болды.

Азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету және халықтың денсаулығын сақтау қазір полицияның ғана емес, жергілікті биліктің де басым бағыты болып табылады. Ведомствоаралық өзара іс-қимыл шеңберінде рейдтерге ветеринарлық бақылау басқармасының өкілдері, санитарлық қызмет қызметкерлері, аудан әкімдігінің мамандары қатысты. Тексеру кезінде еттің шығу тегі мен сапасын растайтын құжаттарға ерекше назар аударылды.

Тексеру барысында ет өнімдерін сататын 18 сауда нүктесі мен мал сойылған бес жеке шаруа қожалығы тексерілді. Инспекторлар бірқатар заң бұзушылықтарды анықтады. Кейбір кәсіпорындар еттің заңды шыққанын және тұтынуға жарамдылығын растайтын ветеринарлық анықтама бермеген. Кейбір сатушылар өз өнімдерін температура нормаларын сақтамай сақтайды, бұл тез бұзылып, тұтынушылардың денсаулығына қауіп төндіруі мүмкін.

Рейд қорытындысы бойынша қожайындары ветеринарлық құжаттарын ұсынбаған алты сауда нүктесіне қатысты әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Аталған айыптар ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 406-бабы «Ветеринариялық қағидаларды бұзу» бойынша тиісті органдардың қарауына жіберілді. Бұл бапта айыппұлдар қарастырылған, ал қайталанатын бұзушылықтар болған жағдайда бизнесті уақытша тоқтату.

Полицейлер әрбір кәсіпкер санитарлық және ветеринарлық ережелерді сақтауға міндетті екенін баса айтты. Ветеринариялық анықтама – жай ғана формальдық емес, еттің тексерілгенін, жұқпалы аурулардың жоқтығын және тұтынуға қауіпсіз екенін растайтын құжат.

Рейд барысында тек сауда орындарына ғана емес, мал сою алаңдарына да баса назар аударылды. Бірнеше аулада инспекторлар малды тиісті жағдайсыз заңсыз сою фактілерін анықтады. Мұндай әрекеттер жануарлар мен адамдар арасында жұқпалы аурулардың таралу қаупін тудырады. Полицейлер мен мал дәрігерлері тұрғындарға мал союды тек барлық санитарлық талаптарға сай, арнайы жабдықталған орындарда өткізу керектігін ескертті.

Еңбекші аудандық полиция бөлімінің өкілдері кәсіп иелерімен профилактикалық әңгімелесулер жүргізіп, ет саудасы ережелерін сақтамау бизнестің беделіне нұқсан келтіріп қана қоймайды, сонымен қатар ауыр зардаптарға, соның ішінде тұтынушылардың өміріне қауіп төндіретін зардаптарға әкелетінін түсіндірді. Дүкен иелеріне құжаттардың толық жиынтығы: ветеринарлық анықтама, зертханалық қауіпсіздік актісі, еттің шыққан жерін растайтын шот-фактуралар болуы керектігі ескертілді.

Сондай-ақ полицейлер қала тұрғындарын ет өнімдерін сатып алғанда абай болуға шақырды. Тұрғындарға тауардың сапасы мен шыққан жерін растайтын құжаттарды сатушылардан сұрауға кеңес беріледі. Етті стихиялық базарлардан немесе рұқсат етілмеген сатушылардан сатып алу қауіпті болуы мүмкін, өйткені өнімнің қауіпсіздігіне кепілдік беру мүмкін емес.

Шымкент қалалық ІІБ баспасөз қызметі мұндай рейдтер тұрақты түрде жүргізілетінін атап өтті. Олардың мақсаты – кәсіпкерлерді жазалау емес, мүмкін болатын заң бұзушылықтардың алдын алу және халықтың тек сапалы және қауіпсіз азық-түлік өнімдерін алуын қамтамасыз ету.

«Біз дүкендерді жабуды немесе бизнесті бұзуды мақсат етпейміз», - деді полиция өкілі. «Ең бастысы, санитарлық талаптар сақталып, әр сатушыда барлық қажетті құжаттар болуы керек. Бұл тұрғындардың өз мүдделеріне сай.

Айта кетейік, мұндай тексерулер әсіресе ет өнімдеріне сұраныс дәстүрлі түрде артып отырған мереке қарсаңында өзекті. Дәл осы кезеңде нарықта сапасыз тауарларды сатуға тырысатын жосықсыз сатушылар жиі пайда болады.

Полицейлер ветеринариялық ережелерді бұзғандарға әкімшілік жаза қолданылатынын ескертеді. Қайталанатын бұзушылықтар сауда нүктесінің жұмысын тоқтатып, тауарлар тәркіленуі және жойылуы мүмкін.

Сондай-ақ рейд барысында қызметкерлер есептегіштердің, тоңазытқыш құрылғылардың санитарлық жағдайын, өнімдерде заттаңба мен жарамдылық мерзімінің болуын тексерді. Кейбір жағдайларда инспекторлар сақтау шарттарына сәйкес келмейтінін анықтады — ет рұқсат етілген шектен жоғары температурада сақталды, ал кейбір өнімдерде қаптама жоқ. Оқиға орнында кәсіпкерлерге заң бұзушылықтарды жою бойынша нақты тапсырмалар берілді.

Ветеринария мамандары соңғы кездері әсіресе жеке шаруа қожалықтарынан еттің тексерусіз сатылу фактілері жиілеп кеткенін айтты. Мұндай жағдайларда жануардың ветеринарлық тексеруден өткенін анықтау мүмкін емес, яғни қауіпті инфекцияларға, соның ішінде бруцеллезге немесе сібір жарасына ұшырау қаупі бар.

Еңбекші полиция бөлімінің басшылығы халықтың денсаулығын сақтау – бірінші кезектегі міндет екенін атап өтті. «Біз мұндай тексерулерді тұрақты түрде жүргізетін боламыз. Біздің мақсатымыз – заң бұзушылықтарды анықтау ғана емес, сонымен қатар кәсіпкерлерде өздері өткізетін тауарлардың сапасына жауапкершілік мәдениетін тәрбиелеу», - деді департамент өкілі.

Соңында полицейлер қала тұрғындарын азаматтық жауапкершілікке шақырды: егер азаматтар заңсыз ет сату фактілерін байқаса, жақын жердегі полиция бөлімшесіне немесе 102 телефоны арқылы хабарлай алады.

Шымкентте полиция, ветеринарлық қызмет, жергілікті атқарушы органдардың бірлескен жұмысының арқасында дүкен сөрелерінде тек сынақтан өткен және қауіпсіз өнімдердің сатылуына жағдай жасалуда. Бұл қала тұрғындарының денсаулығын қамтамасыз етеді және бизнестің өз тұтынушыларына деген жауапкершілікті қарым-қатынасын көрсетеді.