Кедендік төлемдер мен салықтарды төлеу кезіндегі жеңілдіктер: Қазақстан заңнамасында көзделген мүмкіндіктер
21.10.2025 18:54:37 260
Қазақстанда кедендік төлемдер мен салықтарды төлеу кезіндегі жеңілдіктерді беру тәртібі Еуразиялық экономикалық одақтың (ЕАЭО) нормаларымен, халықаралық шарттармен және ұлттық заңнамамен реттеледі.
Бұл — бизнесті мемлекеттік қолдаудың және сыртқы экономикалық қызметті ынталандырудың маңызды тетігі.
Кедендік-тарифтік жеңілдіктерге қатысты барлық мәселелер ЕАЭО деңгейінде толық реттелмеген. Сондықтан Одаққа мүше мемлекеттер қосымша қолдау шараларын дербес белгілеуге құқылы.
Қазақстанда бұл тәртіп Кеден кодексі мен Қазақстан Республикасының Салық кодексінде айқындалған.
Жеңілдіктер сыртқы экономикалық қызметке қатысушылардың қаржылық жүктемесін азайтуға, инвестициялық тартымдылықты арттыруға және отандық кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін күшейтуге мүмкіндік береді.
Кедендік баждардан босату. Кедендік баждарды төлеуден босатудың негіздері төмендегілерде көзделген:
- ЕАЭО туралы шарттың құрамындағы Бірыңғай кедендік-тарифтік реттеу туралы хаттамаға №6 қосымшада (Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 14 қазандағы №240-V Заңымен ратификацияланған);
- Кеден одағы комиссиясының 2009 жылғы 27 қарашадағы №130 шешімінде.
Кедендік баждар төлеуден келесі тауарлар босатылады:
• гуманитарлық немесе техникалық көмек ретінде әкелінетін;
• шетелдік құрылтайшының жарғылық капиталға қосқан үлесі ретінде әкелінетін;
• ЕАЭО кемелерінің теңіз аулау өнімдері;
• валюта мен бағалы қағаздар;
• табиғи апаттардың зардаптарын жоюға арналған тауарлар.
Бұл жеңілдіктер жалпы сипатқа ие және тауардың шыққан еліне тәуелді емес.
Оларды қолдану тәртібі Кеден одағы комиссиясының 2011 жылғы 15 шілдедегі №728 шешімімен бекітілген.
ҚҚС бойынша жеңілдіктер. Қазақстан Республикасының Салық кодексінің 399-бабына сәйкес, қосылған құн салығын төлеуден келесі тауарлар босатылады:
• гуманитарлық және қайырымдылық мақсаттарда әкелінетін;
• өндірістік қажеттіліктерге арналған, соның ішінде жабдықтар, шикізат және материалдар.
Аталған жеңілдіктерді қолдану тетігі ҚР Қаржы министрінің 2018 жылғы 23 ақпандағы №267 бұйрығымен бекітілген.
Кедендік алымдар бойынша жеңілдіктер. «Кедендік реттеу туралы» ҚР Кодексінің 80-бабына сәйкес, кейбір жағдайларда тауарларды декларациялау үшін алынатын кедендік алымдар төленбейді.
Мұндай жағдайлар халықаралық шарттармен және ұлттық актілермен айқындалады.
Құжаттарды ұсыну тәртібі ҚР Қаржы министрінің 2018 жылғы 14 ақпандағы №179 бұйрығымен бекітілген.
Бизнесті және инвестицияны қолдау. Осылайша, заңда көзделген кедендік төлемдер мен салықтар бойынша жеңілдіктер — бұл өндірістік дамуды ынталандырудың, инвестиция тартудың және қазақстандық компаниялардың халықаралық нарықтағы позициясын нығайтудың тиімді тетігі.
Жеңілдіктер бизнесті жүргізуге қолайлы жағдай жасап, елдегі экономикалық белсенділіктің өсуіне ықпал етеді.
Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/kgd-akmola/press/news/details/1090481?lang=kk