Астана, 2025 жылғы 26 қараша – Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінде кәсіби әлеуметтік жұмысты дамыту және адам құқықтарын қорғау тетіктерін жетілдіруге арналған дөңгелек үстел өтті.

Іс-шараға мүдделі мемлекеттік органдардың, жоғары оқу орындарының, үкіметтік емес ұйымдар мен халықаралық ұйымдардың өкілдері қатысты. Қатысушылар әлеуметтік заңнаманы жаңғыртудың негізгі бағыттарын, еңбекті қорғау, қауымдастықтар еркіндігі, мигранттардың құқықтары, сондай-ақ, әлеуметтік жұмыстың кәсіби институт ретінде институционалдық дамуы мәселелерін талқылады.

Өз кіріспе сөзінде, ҚР Сыртқы істер министрлігінің Ерекше тапсырмалар жөніндегі елшісі Алуа Надирқұлова, Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың әлеуметтік қызметкерлердің мәртебесін жүйелі түрде арттыруға ерекше назар аударатынын атап өтті. 2023 жылы қабылданған Әлеуметтік кодекс, осы бағыттағы маңызды қадам болды. Ол мамандардың кәсіби даярлығын оқыту арқылы дамыту, сертификаттау және біліктілік санаттарын тағайындау, сондай-ақ, кәсібилік деңгей мен атқарылатын функциялардың күрделілігіне қарай еңбекақының жаңа жүйесін енгізуге бағытталған.

Елші, БҰҰ-ның Әмбебап кезеңдік шолу шеңберіндегі Қазақстанның осал топтарға, атап айтқанда, әйелдер, балалар және мүгедектігі бар адамдарға қатысты қабылданған ұсынымдары әлеуметтік жұмыс тетіктерін жетілдіру арқылы неғұрлым тиімді жүзеге асырылатынын атап өтті.

«Ұлттық кәсіби әлеуметтік қызметкерлер альянсының» (Альянс) атқарушы директоры Динара Есимова қатысушыларды «Әлеуметтік жұмыс туралы» заң жобасының негізгі ережелерімен таныстырды. Бұл заң, кәсіпті сектораралық деңгейде бекітіп, кадрларды даярлау мен супервизияның тұрақты жүйесін құруға мүмкіндік береді.

Альянс директорының орынбасары Асия Бекенова еңбек қорғау мен кәсіподақ қызметі, бейбіт жиналыстар мен қауымдастықтар еркіндігі, мигранттар және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтарын қамтитын екі жылдық аналитикалық талдаудың нәтижелерімен таныстырды. Аталған талдау қолданыстағы заңнаманың кешенді шолуын, оның тәжірибеде қолданылуын, халықаралық стандарттармен салыстырылуын және оларды іске асыру бойынша ұсынымдарды қамтитынын атап өтті. Ол әлеуметтік қызметкерлердің кәсіби қауымдастығын жүйелі түрде нығайту және заманауи, тұрақты құқықтық база құру Қазақстандағы әлеуметтік жұмыстың тиімді дамуының негізгі шарттары екенін айтты.

АҚШ-тағы халықаралық сарапшы Айтакин Хусеинли әлеуметтік жұмыстың жаһандық үрдістері мен стандарттары туралы айтып, халықаралық тәсілдерді ұлттық кадр даярлау бағдарламаларына интеграциялаудың маңыздылығын атап өтті. Ол, БҰҰ-ның 17 Орнықты даму мақсатының жартысынан астамы әлеуметтік және экономикалық мәселелерге байланысты екенін, сондықтан, бұл мақсаттарға қол жеткізуде әлеуметтік қызметкерлердің рөлі шешуші екенін мәлімдеді.

Сонымен қатар құқықтану профессоры Муслим Хасенов қауымдастықтар еркіндігі, еңбекті қорғау және әлеуметтік сала мамандарының құқықтық мәртебесіне қатысты заңнаманы жаңарту жөніндегі ұсыныстарын ұсынды. Ол қолданыстағы нормативтік базаның қызметкерлер мен осал топтардың құқықтарын қорғаудың заманауи талаптарына және Қазақстанның халықаралық міндеттемелеріне сәйкес келе бермейтінін атап өтті.

Бейбіт жиналыстар құқығына тоқтала отырып, профессор «Медиация туралы» заңның шеңберінде таңдалған бейтарап медиатордың қатысуымен медиация рәсімін заңнамалық түрде бекітудің қажеттілігін атап өтті. Бұл қақтығыстардың алдын алуға, әлеуметтік шиеленісті төмендетуге және халық пен мемлекеттік органдар арасындағы келіспеушіліктерді неғұрлым өркениетті түрде реттеуге мүмкіндік беретініне назар аударды.

Альянстың Алматы қаласындағы филиалының басшысы Жанар Абдыхалыкова, Альянс директорының орынбасары Аягөз Аубакирова және Қызылорда филиалының басшысы Сандуғаш Исмагұлова супервизия, кәсіби стандарттар және әлеуметтік мамандықтарды жіктеу жүйесі бойынша зерттеу нәтижелерін ұсынды.

Халықаралық танылған кәсіби қолдау жүйесі – «супервизияның» көмегімен әйелдерді тұрмыстық және гендерлік зорлық-зомбылықтан қорғау, балалардың құқықтарын қамтамасыз ету, мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қорғау салаларында әлеуметтік қызметкерлердің жұмысының сапасы көтеріледі. Супервизия мамандар құзыреттерін дамытуға, тәуекелдерді бағалаудағы қателіктерді азайтуға, қайталама жарақат пен виктимблеймингтің алдын алуға, ведомствоаралық үйлестіруді жақсартуға және құқыққа негізделген модельді енгізуге ықпал етеді.

Қатысушылар «Әлеуметтік жұмыс туралы» заң жобасын, саланың негізгі реформасы ретінде ілгерілетудің маңыздылығына ерекше назар аударды. Қалыптасқан практикалық ұсынымдар әлеуметтік саланы дамытуға жүйелі және орнықты көзқарасты қамтамасыз ете отырып, кейінгі заңнамалық және институционалдық жұмысқа негіз болады.

Жалпы, талқылаулар ашық және конструктивті форматта өтті. Іс-шара қорытындысында, қатысушылар ведомствоаралық өзара іс-қимылды күшейтудің, әлеуметтік қызметкерлердің кәсіби даярлығы мен супервизиясының бірыңғай жүйесін дамытудың, сондай-ақ, мемлекет, үкіметтік емес ұйымдар және академиялық қауымдастықтың күш-жігерін одан әрі біріктірудің маңыздылығын бірауыздан атап өтті.

Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/mfa/press/news/details/1115612?lang=kk