Шымкент қаласында Абай ауданында көшелерді түнгі уақытта суару жұмыстары өтуде. Бұл бастама қаланың экожүйесін сақтап, жасыл желекті қорғау және тұрғындар үшін жайлы микроклимат қалыптастыру мақсатында жүзеге асырылуда. Қалада жаз мезгілінде ауа температурасы өте жоғары болады, күндізгі уақытта құйылған судың едәуір бөлігі буланып кетеді. Осы себепті түнгі суару су ресурстарын тиімді пайдалануға мүмкіндік береді, судың топыраққа толық сіңуін қамтамасыз етеді және жасыл аймақтардың ұзақ мерзімді өміршеңдігін сақтауға ықпал етеді. Абай ауданында бұл жұмыстарға оннан астам арнайы суару көлігі мен коммуналдық қызметтің білікті бригадалары тартылған. Олар көшелер бойындағы ағаштарды, гүлзарларды, көгалдарды және шағын саябақтарды толық қамтуда. Суару жұмыстары кезінде тұрғындарға қолайсыздық туындамайды, өйткені түнгі уақытта көлік қозғалысы әлдеқайда аз және техника еш кедергісіз жұмыс істей алады.

Түнгі суару қаланың экожүйесіне елеулі оң әсерін тигізеді. Жасыл желек қаланың табиғи сүзгісі болып саналады, ағаштар көмірқышқыл газын сіңіріп, ауаны тазартады, шаң мен аллергендердің таралуын азайтады, жәндіктер мен құстардың табиғи мекенін сақтайды. Жаздың аптап ыстығында суарылған көшелер мен көгалдар ауаның температурасын 3-5 градусқа дейін төмендетеді, бұл әсіресе қарт адамдар мен балалар үшін маңызды. Сонымен бірге, түнгі суару арқылы көшелер мен аулалардағы шаң басылады, бұл қала тұрғындарының тыныс алуына оң әсер етеді және аллергиялық аурулардың алдын алуға сеп болады. Су ресурстарын тиімді пайдалану да басты назарда. Қазіргі таңда әлемдік тәжірибе көрсеткендей, су тапшылығы мәселесі урбанизацияланған өңірлер үшін өзекті. Сондықтан Шымкент қаласының коммуналдық қызметі түнгі суаруды енгізу арқылы суды 30-40 пайызға дейін үнемдеуге қол жеткізуде. Бұл әрі экономикалық, әрі экологиялық тұрғыдан тиімді қадам болып отыр.

Мұндай тәжірибе қалада бұрыннан бар, бірақ соңғы жылдары жүйелілік пен технологиялық тиімділік тұрғысынан айтарлықтай жетілдірілді. 2022 жылы суару жұмыстары негізінен күндіз жүргізіліп, судың көп бөлігі буланып кететін. 2023 жылы алғаш рет түнгі суару енгізілді, бірақ ол кезде тек орталық көшелер мен саябақтар қамтылған еді. 2024 жылы су үнемдейтін технологиялар қолданылып, заманауи суару көліктері пайдаланылды, ал биылғы 2025 жылғы науқанның басты ерекшелігі – аудандық деңгейде кешенді түнгі суару жұмыстарының жүйелі түрде ұйымдастырылуы. Бұл жолы тек негізгі көшелер ғана емес, тұрғын үй массивтері мен шағын саябақтар да толық қамтылды.

Өткен жылдардағы тәжірибе көрсеткендей, суарудың осындай форматы қала экожүйесін сақтауда тиімді болып шықты. 2023 жылғы түнгі суару нәтижесінде Абай ауданы мен оған іргелес аумақтарда көгалдардың қурау көрсеткіші 15 пайызға төмендеді. 2024 жылы бұл көрсеткіш 8 пайыздан аспады. Демек, жүйелі әрі жоспарлы суару жасыл аймақтардың өміршеңдігін қамтамасыз етеді, олар өз кезегінде қаланың климаттық тепе-теңдігін сақтауға үлес қосады.

Коммуналдық қызмет өкілдері мұндай шаралардың тек техникалық емес, әлеуметтік маңызы да бар екенін атап өтеді. Суару жұмыстары барысында тұрғындарға жасыл желекті қорғау, ағаштарды сындырмау, гүлзарларды таптамау, су көздерін ластамау туралы түсіндіру жұмыстары қатар жүргізілуде. Экологиялық мәдениет қалыптастыруда мұндай насихаттың маңызы зор. Қала әкімдігі тұрғындарды да өз аулалары мен көшелеріндегі ағаштарды суаруға, жасыл желекті күтуге атсалысуға шақырады. Өткен жылы «Жасыл қала» жобасы аясында 500-ден астам тұрғын өз еркімен көгалдарға күтім жасауға қатысқан еді, соның арқасында жазғы маусымда көшелердің жасыл түгін сақтап қалу мүмкін болды.

Түнгі суару қаланың экожүйесіне кешенді оң әсер етеді. Біріншіден, жасыл аймақтар мен көгалдардың сақталуы ауаны тазартады, қаладағы көмірқышқыл газы мен шаң деңгейін төмендетеді. Екіншіден, суару жұмыстары қаладағы биоәртүрлілікті қорғауға ықпал етеді: құстар мен пайдалы жәндіктер өз мекенін сақтап қалады, бұл табиғи тепе-теңдікке оң әсерін тигізеді. Үшіншіден, микроклимат жақсарады, әсіресе жаз айларында күндізгі ыстықтың кері әсері азаяды. Төртіншіден, экологиялық ахуалдың жақсаруы қала тұрғындарының өмір сапасына тікелей әсер етеді, өйткені таза әрі жасыл орта – денсаулық пен жайлылық кепілі.

Қорытындылай келе, Абай ауданында басталған түнгі суару жұмыстары Шымкент қаласының экологиялық тұрақтылығын қамтамасыз етудегі маңызды қадам болып табылады. Мұндай жүйелі шаралар жасыл аймақтарды сақтап қана қоймай, суды үнемдейді, ауаны тазартады және тұрғындарға қолайлы ортаны қалыптастырады. Өткен жылдардағы тәжірибемен салыстырғанда, қазіргі жұмыстар ауқымы мен тиімділігі жағынан анағұрлым жоғары деңгейде. Егер қала тұрғындары да бұл іске жауапкершілікпен қараса, Шымкент экологиялық тұрғыдан жайлы, жасыл әрі таза қала мәртебесін нығайта түседі.