2025 жылғы 30 шілдеде Шымкент қаласында Қоғамдық кеңестің кезекті отырысы өтті. Күн тәртібінде қала тұрғындары үшін ең маңызды тақырыптардың бірі – жайлы қалалық орта құру және экологияны сақтау болды. Отырыста Шымкент қаласының қалалық жайлы ортаны дамыту басқармасының өкілдері атқарылған жұмыстардың есебін беріп, абаттандыру, көгалдандыру, инфрақұрылымды жетілдіру және экологиялық ахуалды жақсарту бағытындағы жоспарларымен бөлісті.

Қала соңғы жылдары қарқынды дамып, халық саны өсіп келеді. Бұл өз кезегінде жасыл желекке түсетін жүктемені арттырып, қоршаған ортаға қысым түсіреді. Осыған байланысты отырыста қала экожүйесін қорғау мен қалпына келтіру мәселелері негізгі тақырыпқа айналды. Басқарма өкілдері биылғы жылы 20 мыңнан астам ағаш көшеттерін отырғызу, бірнеше жаңа гүлзарлар мен көгалды аймақтар салу, сондай-ақ қаладағы арық-атыздарды, өзен арналары мен каналдарды жүйелі түрде тазалау жұмыстары жүргізіліп жатқанын хабарлады. Бұл шаралар ауаның сапасын жақсартуға, ыстық күндері қаладағы температураны төмендетуге және биологиялық әртүрлілікті сақтауға бағытталған.

Қоғамдық кеңес мүшелері қаладағы экологиялық тепе-теңдіктің маңызын ерекше атап өтті. Жасыл аймақтар мен көгалдардың жетіспеушілігі жазғы аптапта қаладағы «жылу аралы» эффектісін күшейтеді, ал су көздерінің ластануы биологиялық жүйелерге кері әсер етеді. Осыны ескерген кеңес мүшелері тұрғындарды табиғатты қорғауға жұмылдырып, экологиялық мәдениетті қалыптастыру бойынша нақты ұсыныстар айтты. Мәселен, жасыл желекті күтіп-баптауға еріктілерді тарту, қоқысты сұрыптап жинау жүйесін кеңейту, тұрмыстық қалдықтарды азайту шаралары көтерілді.

Өткен жылдармен салыстырғанда, қазіргі жұмыстың жүйелілігі мен ауқымы айтарлықтай артқан. 2023 жылы абаттандыру негізінен орталық көшелер мен саябақтармен шектелсе, 2024 жылы жасыл аймақтарды көбейту қаланың шеткі аудандарын да қамтыды. Мысалы, өткен жылы Қайтпас, Қызылжар және Тассай шағынаудандарында 15 мыңнан астам ағаш егілді. Ал биылғы 2025 жылы бұл бастама одан әрі жалғасып, көшеттерді суарудың автоматтандырылған жүйесін енгізу жоспарланып отыр. Бұл жасыл желектің өміршеңдігін арттырып, су ресурстарын үнемдеуге мүмкіндік береді.

Қоғамдық кеңес мүшелері сондай-ақ суды үнемдеу және табиғи ресурстарды қорғау мәселелерін қозғады. Өткен жылдардағы тәжірибе көрсеткендей, қаладағы арықтар мен каналдарды жүйелі тазалау мен түнгі суару жұмыстары өз нәтижесін берді: шаң-тозаң азайды, көгалдардың қурау көрсеткіші төмендеді, ал ауаның сапасы жақсарды. Қазіргі кезде экологиялық тиімділікті арттыру мақсатында «ақылды суару» жобасын енгізу қарастырылуда, ол арқылы суару техникасының қозғалысы мен судың шығыны толық бақыланады.

Қала экожүйесінің жақсаруы тек табиғи тепе-теңдікпен шектелмейді, ол тұрғындардың өмір сапасына тікелей әсер етеді. Таза ауа, көлеңкелі аллеялар мен гүлге оранған саябақтар қала тұрғындарының серуендеуіне, демалуына және денсаулығын нығайтуға жағдай жасайды. Сонымен қатар, экологиялық тұрақтылық қаланың инвестициялық және туристік тартымдылығын арттырады. Жасыл әрі таза қала – қауіпсіз әрі жайлы өмір сүру ортасының символы.

Отырыста көтерілген тағы бір маңызды тақырып – қоғамдық бақылауды күшейту. Қоғамдық кеңес мүшелері тек мемлекеттік органдардың ғана емес, тұрғындардың да белсенділігін арттыру керектігін айтты. «Экология – барлығымыздың ортақ ісіміз. Егер әрбір тұрғын өз ауласындағы ағашқа су құйып, қоқысты қоқыс жәшігіне тастаса, қала әлдеқайда таза әрі әдемі болады» деген ой ортаға салынды.

Қорытындысында Қоғамдық кеңес бірқатар ұсыныстар қабылдады. Олардың қатарында жасыл желекті көбейту, суды үнемдеу технологияларын енгізу, тұрмыстық қалдықтарды азайту және қайта өңдеу, өзендер мен каналдарды жүйелі тазалау, тұрғындардың экологиялық мәдениетін арттыру шаралары бар. Бұл шешімдер қала экожүйесін нығайтып қана қоймай, Шымкентті еліміздегі ең жасыл және жайлы қалалардың біріне айналдыруға жол ашады.

Осылайша, 2025 жылғы 30 шілдеде өткен Қоғамдық кеңестің отырысы экология тақырыбының қала үшін стратегиялық маңызға ие екенін көрсетті. Өткен жылдардағы тәжірибемен салыстырғанда, қазір атқарылып жатқан жұмыстар кешенді әрі тұрақты сипатқа ие болып отыр. Егер жоспарланған шаралар толық жүзеге асса, Шымкенттің табиғи тепе-теңдігі сақталып, тұрғындарға қолайлы әрі экологиялық қауіпсіз орта қалыптасады.