2025 жылғы 2 тамыз күні Шымкент қаласының Абай ауданында «Таза Қазақстан» республикалық экологиялық акциясы аясында кезекті жалпықалалық сенбілік өткізілді. Іс-шара Игілік тұрғын алабында ұйымдастырылып, Бадам өзенінің жағалауын тұрмыстық қалдықтар мен қоқыстардан тазарту бағытында кең көлемді жұмыстар атқарылды. Бұл акция қаланың экологиялық ахуалын жақсартуға бағытталған маңызды бастамалардың бірі ретінде қоғамдық назарда.

Сенбілік жұмыстарына Абай ауданы әкімдігі, аудандық коммуналдық мекемелер, қалалық басқармалар, еріктілер тобы және жергілікті тұрғындар белсене қатысты. Жалпы саны 300-ден астам адам жұмылдырылып, 30-дан астам арнайы техника – самосвалдар, тиегіш машиналар, су шашқыштар, жүк көліктері сияқты құралдар пайдаланылды. Абай ауданы әкімінің бастамасымен бұл сенбілік – тек тазалық емес, тұрғындардың экологиялық санасын көтеруге бағытталған іс.

Аталған күні өткізілген сенбіліктің басты мақсаты – қала тұрғындары арасында экологиялық мәдениетті қалыптастыру, тазалыққа ұқыптылықпен қарауға үндеп, қоршаған ортаға жанашырлық танытудың маңыздылығын жеткізу болды. Бадам өзені – аудан тұрғындарының күнделікті серуендейтін, балалар ойнайтын, демалыс орнына айналған маңызды табиғи нысан. Сондықтан оның жағалауының санитарлық жағдайы қала келбеті мен тұрғындардың өмір сапасына тікелей әсер етеді.

Сенбілік барысында өзен жағасындағы өсіп кеткен қамыстар орып тазартылды, жаға бойындағы ағаштар мен бұталар қырқылып, қоқыстар арнайы техникамен тасымалданды. Сонымен қатар, кейбір қауіпті жерлерге қоршаулар орнатылып, жаяу жүргіншілерге арналған жолақтар тазаланды. Бұл шара тұрғындардың қауіпсіздігін арттыруға да септігін тигізді.

Аталған іс-шара тек Игілік тұрғын алабымен шектелмей, Абай ауданына қарасты басқа да шағынаудандар мен тұрғын алаптарында жалғасып, кең көлемді экологиялық тазалық жұмыстары жүргізілді. Осылайша аудан көлемінде табиғи аумақтарды күтіп-баптау, саябақтар мен көпшілік орындарды тәртіпке келтіру бағытында жұмыстар жүргізілді. Әсіресе, тұрғындардың белсенділігі мен ынтымағы сенбіліктің жоғары деңгейде өтуіне негіз болды.

Бұрынғы тәжірибе – жаңа нәтижеге негіз

Мұндай сенбіліктер бұған дейін де ұйымдастырылып отырған. Мәселен, өткен жылдың жаз айларында, 2024 жылдың шілде айында Абай ауданында бірнеше рет сенбілік өткізілген болатын. Бірақ ол кезде ауқым біршама тар болды: жұмысқа аздаған техника мен шамамен 100-150 адам ғана жұмылдырылған еді. Ал биылғы акцияның ерекшелігі – қатысушылар санының артуы, техникалық қамтудың жоғарылауы және өзен жағалауын тазалауға нақты басымдық берілуі. Бұған қоса, экологиялық білім беру элементтері де қамтылды – сенбілік барысында балаларға арналған шағын экосабақтар, тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау жайлы ақпараттық брошюралар таратылды.

Тағы бір айырмашылық – биыл тазалық жұмыстары тек қоқысты жинаумен шектелмей, санитарлық-гигиеналық қауіпсіздікке ерекше мән берілді. Бадам өзенінің жағасында суға жақын орналасқан қауіпті аймақтар қалалық төтенше жағдайлар қызметімен бірлесіп тексеріліп, қажет болған жерлерде қосымша қорғаныс құралдары орнатылды. Бұл – қала тұрғындарының қауіпсіздігі үшін жасалып отырған нақты шара.

Тұрғындар үн қосуда

Аудан тұрғындары сенбілікті жылы қабылдап, мұндай бастамалардың жиі ұйымдастырылуын сұрап отыр. Көптеген тұрғындар өз еріктерімен шыққанын, қала мен табиғат тазалығына үлес қосу – әр азаматтың парызы екенін атап өтті. Балаларымен келген отбасылар, жастар ұйымдары және ардагерлер кеңесінің мүшелері – барлығы бірлесіп жұмыс атқарды. Әсіресе жастар арасында экологиялық жауапкершілік пен табиғатты аялау мәдениеті артып келе жатқаны байқалады.

Тұрғындардан бөлек, сенбілікке жергілікті кәсіпкерлер де атсалысты. Олар техникамен, қолғаптар мен құрал-саймандармен көмектесіп, өз үлестерін қосты. Осылайша, мемлекеттік мекеме мен жеке сектор, қоғам белсенділері мен қарапайым тұрғындар бірлесіп қала үшін игі іс жасады.

Болашақ жоспарлар

Абай ауданы әкімдігінің мәліметінше, мұндай экологиялық сенбіліктер жыл соңына дейін әр ай сайын тұрақты түрде өткізілмек. Сонымен қатар, қаланың басқа аудандарында да ұқсас іс-шаралар өткізу жоспарға енген. Ең бастысы – қала аумағында экологиялық тәртіпті қалыптастыру, тұрғындарды табиғатқа жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу, сондай-ақ қаланың экожүйесін сақтап қалу үшін нақты жұмыстар жүргізу.

Бұл бастамалар Қазақстанда қолға алынған «Жасыл Қазақстан», «Таза Қазақстан» сияқты ұлттық бағдарламалармен де үйлесім табады. Себебі экологиялық қауіпсіздік – ұлттық қауіпсіздікпен тең дәрежеде қаралуы тиіс мәселелердің бірі. Жергілікті деңгейде жүргізіліп жатқан осындай іс-шаралар – осы мақсатқа жетудің алғашқы баспалдақтары.

Қорытынды

Абай ауданында өткен жалпықалалық сенбілік – экология мен қоғамдық мәдениеттің тоғысқан шынайы үлгісі. Табиғатты аялау – тек мемлекеттік органдардың емес, әрбір азаматтың міндеті екенін осындай іс-шаралар арқылы ұғыну маңызды. Тазалық – елдің айнасы. Ал оны сақтау – баршамыздың ортақ борышымыз.