Шымкент қаласының ең көрнекті орындарының бірі – Кен баба саябағы. Қаланың қақ ортасында орналасқан бұл демалыс орны ондаған жылдар бойы тұрғындар мен қонақтардың сүйікті мекеніне айналған. 2025 жылдың жазында саябақтың ажарын аша түскен жаңа нысан – кіреберістегі жаңа субұрқақ пен қайта оралған «аяғын ағызған қыз» мүсіні орнатылды. Бұл жаңарту тек эстетикалық тұрғыдан ғана емес, саябақтың тарихи және мәдени құндылығын да айқындай түсті.

5 тамызға сәйкес келген жазғы күндердің бірінде қала тұрғындары жаңа субұрқақты тамашалады. Көпшіліктің назарын бірден аударған элемент – су ағынындағы нәзік композициямен толыққан мүсін. Бұл – аяғын суға жуып отырған кішкентай қыз бейнесі, Шымкенттіктер үшін таныс әрі жылы көрініс. Мүсін өткен жылдары саябақта болған, алайда уақыт өте келе жоғалып кеткен еді. Қайта оралуы – қала тарихына деген құрметтің белгісі. Субұрқақ сәулеті заманауи элементтер мен классикалық пішіндерді үйлестіріп, саябақтың кіреберісін нағыз мәдени қақпаға айналдырды. Кешкі уақытта жарықтандыру жүйесі іске қосылғанда, су ағыны түрлі түске боялып, қала тұрғындары үшін жаңа демалыс орнына айналды.

Кен баба саябағының тарихы бірнеше онжылдыққа созылады. Әуелде бұл жер қаладағы басты жасыл аймақтардың бірі болған. Уақыт өте келе саябақта этнопарк элементтері пайда болып, ұлттық сәулет нышандары орнатылды. Дегенмен 1999 жылы жерді уақытша пайдалану құқығы берілгеннен кейін, бірқатар коммерциялық нысандар салынып, саябақтың бастапқы келбеті өзгерді. 2024 жылы Шымкент қаласының әкімдігі саябақты мемлекет меншігіне қайтару үшін сот арқылы жұмыс жүргізді. Бұл шешім қала тұрғындары тарапынан қолдау тапты, себебі саябақ – тек демалыс орны ғана емес, қала мәдениетінің бір бөлігі. 2025 жылдың жазына қарай, саябақ аумағын қалпына келтіру жұмыстарының бір бөлігі ретінде жаңа субұрқақ орнату бастамасы жүзеге асты.

Кен баба саябағында бұған дейін де түрлі көркейту және суландыру жобалары жасалған. Мәселен, 2000-жылдардың басында саябақ аумағында шағын субұрқақтар, жасанды тоғандар және ұлттық архитектура элементтері орнатылған. 2017 жылы саябақта бірнеше аттракциондар мен балалар ойын алаңдары жаңартылды. Дегенмен, жаңа субұрқақтың ерекшелігі – оның тарихи символды қайтаруында. Бұрынғы реконструкциялар көбіне заманауи инфрақұрылымды жаңартуға бағытталса, бұл жолы басты мақсат – мәдени естелікті қайта жаңғырту болды.

Субұрқақ орнату тек эстетикалық емес, ирригациялық жүйеге де әсер етті. Қала саябақтарындағы су көздері тек әсемдік үшін емес, жасыл желекті ылғалмен қамтамасыз етудің қосымша көзі болып саналады. Кен баба саябағында субұрқақ суы жабық айналым жүйесінде жұмыс істейді. Бұл – артық су шығынын болдырмайтын экологиялық шешім. Бұрынғы жылдары кейбір саябақ субұрқақтары ағын суды пайдаланып, судың көп мөлшерде ысырап болуына әкелген. Қазіргі жүйе болса, сүзгіден өткен суды қайта айналдырып, өсімдіктер мен көгалдарды суаруға мүмкіндік береді. Салыстырмалы түрде алғанда, 2010-жылдары Шымкенттегі бірнеше саябақтарда орнатылған субұрқақтар ирригациялық жүйеге қосылмаған еді. Бұл көгалдардың жаз мезгілінде қурап кетуіне себеп болған. Ал жаңа субұрқақ технологиясы су үнемдеу мен көгалдарды тұрақты суландыруды қамтамасыз ететін заманауи әдіс.

Жаңа субұрқақтың ашылуы қала тұрғындары арасында жылы қабылданды. Әлеуметтік желілерде «балалық шақ естелігі қайтып келді» деген пікірлер жиі жазылды. Үлкендер мүсінді өз балалық шағымен байланыстырып, ал жастар жаңа фотосурет түсіру нүктесіне қуанды. Мәдени тұрғыда бұл жаңарту – қаланың өткенін ұмытпай, заманауи келбетпен үйлестірудің үлгісі. Кен баба саябағы тек серуендеу орны ғана емес, қалалық мәдениеттің бір бөлігі екенін еске салады.

Қала әкімдігі алдағы уақытта Кен баба саябағында қосымша көгалдандыру, балалар алаңдарын жаңарту және түнгі жарықтандыруды күшейту жоспарларын жариялады. Сондай-ақ, саябақ аумағында шағын концерттік алаң мен қолөнер жәрмеңкесіне арналған орын ашу жоспарланып отыр. Бұл өзгерістер саябақты тек демалыс орны емес, мәдениет пен өнер орталығына айналдыруға бағытталған.

Кен баба саябағындағы жаңа субұрқақ – Шымкент қаласының мәдени келбетін айшықтайтын маңызды жаңарту. Ол өткен мен бүгінді, дәстүр мен заманауилықты біріктіріп, қала тұрғындарына қуаныш сыйлады. Бұрынғы жылдардағы жобалармен салыстырғанда, бұл бастама тек сәулеттік жаңарту ғана емес, тарихи әділеттілікті қалпына келтірудің белгісі болды. Ирригация тұрғысынан алғанда, заманауи су айналым жүйесінің қолданылуы экологиялық тиімділікті арттырып, саябақтың жасыл аймағын ұзақ уақыт бойы көрікті күйінде сақтауға мүмкіндік береді. Мұндай тәжірибе қаланың басқа да демалыс орындарында қолданылса, су үнемдеу мен көгалдардың күтімі айтарлықтай жақсармақ. Кен баба саябағындағы субұрқақтың ашылуы – тек сәулет нысанының пайда болуы емес, қаланың рухани тынысын жаңартқан, тұрғындардың ортақ мақтанышына айналған оқиға.