Шымкент қаласында заңсыз иеленген немесе келісім мерзімі аяқталғаннан кейін өз бетінше пайдаланылып келген жер учаскелерін мемлекет меншігіне қайтару бағытындағы жұмыстар жалғасып жатыр. Соның айқын мысалы – қала орталығында орналасқан «Кен баба» саябағы аумағындағы жер теліміне қатысты жағдай. Бұл мәселе көпшілік назарын аударып, сот шешімімен түпкілікті нүкте қойылды.

«Кен баба» саябағы – шымкенттіктердің ғана емес, қала қонақтарының да сүйікті демалыс орны. Тарихи әрі мәдени маңызы бар нысан тұрғындарға қолжетімді қоғамдық кеңістік ретінде қызмет атқарып келеді. Дегенмен, соңғы жылдары саябақ аумағындағы белгілі бір жер телімі жеке кәсіпкерлік мақсатқа пайдаланылып келген.

Аталған телім кезінде ТОО «Алматы-Сапар» серіктестігіне уақытша пайдалануға берілген болатын. Ресми келісім-шартқа сәйкес, ол жер балалар мен жасөспірімдердің эстетикалық және мәдени тәрбиесіне арналған орталық құру үшін жалға берілген. Бұл мақсат қала тұрғындарының әлеуметтік сұранысына жауап беріп, қоғамға пайда әкеледі деп жоспарланған.

Алайда белгіленген жал мерзімі аяқталғанына қарамастан, жер учаскесі босатылмай, заңсыз пайдаланылып келген. Оның үстіне, нақты қолдану мақсаты бастапқы шартта көрсетілген талаптарға сәйкес болмағаны анықталды. Бұл жағдай жергілікті билік пен қала тұрғындарының алаңдаушылығын туғызды.

Анықталған заң бұзушылыққа байланысты Шымкент қаласының әкімдігі сотқа жүгінді. Нәтижесінде, мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотта істі қарау барысында барлық құжаттарға құқықтық сараптама жүргізілді.

Қалалық Жер қатынастары басқармасының талабына сәйкес, сот жалға берілген учаскені пайдаланудың заңсыз екенін анықтап, ТОО «Алматы-Сапар»-ға берілген құқық белгілейтін құжаттарды жарамсыз деп таныды.

Осылайша, Аль-Фараби ауданындағы Г. Иляев көшесі, 68/1 мекенжайында орналасқан жер учаскесіне қатысты шешім заңды күшіне енді. Бұл шешім кәсіпкердің әрі қарай жерді пайдалануына тосқауыл қойды.

Сот шешімі шыққаннан кейін жерді мемлекет меншігіне қайтару бойынша нақты жұмыстар қолға алынды. Қазіргі таңда «Кен баба» саябағы аумағында заңсыз салынған құрылыстарды бұзу және жерді бастапқы қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде.

Коммуналдық қызмет мамандары мен мердігер ұйымдар жоспарға сай әрекет етіп, саябақ аумағын қысқа мерзімде заңсыз құрылыстардан толық арылтуды көздеп отыр. Мұндағы басты мақсат – тұрғындарға арналған қоғамдық кеңістікті қайта ашу және бастапқы экологиялық, мәдени маңызын қайтару.

Бұл жағдай қоғамдық кеңістіктерді сақтаудың және жер заңнамасын қатаң сақтаудың қаншалықты маңызды екенін көрсетті. Әрбір жер телімі – халықтың игілігіне қызмет етуі тиіс құнды ресурс. Егер ол жеке мүдде үшін заңсыз пайдаланылса, қала тұрғындары қоғамдық орындардан айырылады.

Жерді мемлекетке қайтару – әділеттілікті қалпына келтіру ғана емес, сонымен қатар қаланың экологиялық және мәдени дамуына жасалған қадам. «Кен баба» саябағы толықтай босатылғаннан кейін мұнда жаңа демалыс аймақтары, спорттық және мәдени нысандар орналастырылып, қала тұрғындарының өмір сапасын арттыруға мүмкіндік береді.

Қалалық Жер қатынастары басқармасы заңсыз жер пайдаланудың алдын алу үшін жүйелі жұмыс жүргізіп келеді. Арнайы тексерулер нәтижесінде ондаған заң бұзушылық анықталып, олардың көпшілігі бойынша сотқа талап-арыз берілген.

Кейбір жағдайда жалға алу мерзімі аяқталғанымен, жерді қайтармай, өз бетінше пайдаланушылар кездеседі. Мұндай әрекеттер заңға қайшы саналады және міндетті түрде әкімшілік не сот арқылы шешіледі.

Билік өкілдері бұл шаралар бизнеске қарсы бағытталмағанын баса айтады. Заң талаптарын сақтап отырған кәсіпкерлердің құқықтары қорғалады. Дегенмен, кез келген заңсыз әрекетке жол берілмейді.

Бұл іске қала тұрғындарының белсенділігі де өз ықпалын тигізді. Қоғамдық бақылау – заң бұзушылықтарды дер кезінде анықтаудың тиімді тетігі.

Әкімдік пен прокуратура тұрғындарды кез келген заңсыз құрылыс, рұқсатсыз жер пайдалану жағдайы байқалған сәтте бірден хабарлауға шақырады. Мұндай өтініштер заң аясында қаралып, тиісті шаралар қабылданады.

Қала өміріне бейжай қарамайтын азаматтардың белсенділігі – Шымкенттің әрі қарай дамуы мен көркеюінің кепілі.

«Кен баба» саябағындағы жер телімінің мемлекет меншігіне қайтарылуы – Шымкент қаласында жүргізіліп жатқан заңдылықты қалпына келтіру жұмыстарының нақты нәтижесі.

• Сот ТОО «Алматы-Сапар»-ға берілген құжаттарды жарамсыз деп таныды;

• Заңсыз салынған құрылыстарды бұзу басталды;

• Жер мемлекетке қайтарылып, саябақ тұрғындарға қайта ұсынылмақ.

Бұл оқиға кез келген заңсыз әрекеттің түбі жауапкершілікке әкелетінін көрсетті. Жер – баршамыздың ортақ байлығымыз. Оны тиімді әрі заңды пайдалану – бүгінгі және келешек ұрпақ алдындағы басты міндет.

Шымкент қаласының әкімдігі мен Жер қатынастары басқармасы алдағы уақытта да қала тұрғындарына қолжетімді, таза әрі жайлы қоғамдық кеңістіктерді қалыптастыруға күш салатынын мәлімдеді.