2025 жылдың 3 қазанында Шымкент қаласында еліміздің су шаруашылығы саласындағы маңызды іс-шаралардың бірі — «Су инфрақұрылымын басқарудың жаңа үлгісі ретінде цифрлық құралдар» атты республикалық семинар-кеңес басталды. Семинардың мақсаты — су ресурстарын тиімді басқару, сумен жабдықтау және су бұру жүйелеріне заманауи цифрлық шешімдерді енгізу арқылы саланың тұрақты дамуын қамтамасыз ету.

Іс-шараға ҚР Индустрия және құрылыс вице-министрі Жаннат Дубирова, министрліктің комитет басшылары, «ТКШ жаңғырту мен дамытудың қазақстандық орталығы» АҚ өкілдері, сондай-ақ қоғамдық ұйымдар мен жергілікті атқарушы органдардың мамандары қатысты. Сонымен қатар, семинардың ерекше қонақтары — әлемдік деңгейдегі ірі шетелдік компаниялардың өкілдері: Veolia, Aqualia және SUEZ болды.

Семинар барысында суды басқару жүйесіне цифрландыру мен автоматтандыруды енгізу, жасанды интеллектті пайдалану және энергетикалық-коммуналдық секторды жаңғырту бағытындағы өзекті мәселелер талқыланды. Қатысушылардың пікірінше, цифрлық технологиялар су саласында адам факторын азайтып, шығындарды қысқартып, қызмет сапасын арттыруға зор мүмкіндік береді.

Кездесуді ашқан вице-министр Жаннат Дубирова өз сөзінде су инфрақұрылымын дамыту мен цифрлық технологияларды енгізудің стратегиялық маңызын атап өтті. Ол Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың биылғы халыққа Жолдауында тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласын жаңғырту мен тиімді басқаруға ерекше назар аударғанын еске салды. «Бүгінгі семинар — Мемлекет басшысының тапсырмаларын іске асыру жолындағы нақты қадамдардың бірі. Су ресурстарын ұтымды пайдалану және цифрлық мониторинг жүйесін енгізу арқылы біз саланың ашықтығын арттырып, тиімділікті күшейтеміз», — деді вице-министр.

Семинар аясында «Су ресурстары – Маркетинг» ЖШС-нің бас директоры Анарбек Орман кәсіпорынның цифрландыру және автоматтандыру бағытында қол жеткізген жетістіктерімен бөлісті. Ол атап өткендей, бүгінде кәсіпорында өндірістік процестердің барлығы дерлік автоматтандырылған: судың қысымын реттеу, тұтыну көлемін есептеу, дренаж және тазарту жүйелерін қашықтан басқару толық цифрлық жүйеге енгізілген. Сонымен қатар, геоақпараттық жүйе (ГАЖ) мен гидравликалық модельдеу құралдары суды тарату мен ағынды суларды басқару тиімділігін едәуір арттырды.

«Біздің басты мақсатымыз — сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін толықтай цифрлық форматқа көшіру. Бұл тек техникалық шешім емес, сонымен бірге экологиялық және экономикалық тиімділікті арттырудың нақты тетігі. Қазіргі таңда су инфрақұрылымының барлық нысандарын бірыңғай SCADA жүйесіне біріктіру жұмыстары жүріп жатыр. Бұл жүйе арқылы операторлар нақты уақыт режимінде су жүйелерінің жай-күйін бақылай алады», — деді Анарбек Орман.

Сондай-ақ, қатысушыларға кәсіпорында орнатылған заманауи көп арналы су анализаторы таныстырылды. Бұл құрылғы бар болғаны 30 минут ішінде ауыз су мен ағынды судың сапасын төрт негізгі параметр бойынша тексеруге мүмкіндік береді. Мұндай технологиялар өндіріс тиімділігін арттырып қана қоймай, экологиялық қауіпсіздік деңгейін де күшейтеді.

Іс-шара барысында шетелдік қонақтар да өздерінің инновациялық тәжірибелерімен бөлісті. Veolia, Aqualia және SUEZ компанияларының өкілдері суды тазарту мен қайта пайдалану, энергия үнемдеу және экологиялық тұрақтылық бағытындағы жаңа шешімдерін ұсынды. Олар Қазақстанмен өзара серіктестікті дамытудың әлеуеті жоғары екенін атап өтті.

Семинар қатысушыларына кейін «Су ресурстары – Маркетинг» ЖШС-нің өндірістік нысандарына барып, ондағы технологиялармен тікелей танысу мүмкіндігі ұсынылды. Делегаттар су тазарту станциясы мен ағынды суларды биологиялық тазарту кешенін аралап, цифрлық бақылау жүйелерінің жұмысын өз көздерімен көрді.

Жиын соңында қатысушылар еліміздегі су ресурстарын басқару саласын жаңғыртуға бағытталған ұсыныстар мен нақты қадамдарды талқылады. Семинардың қорытындысы бойынша қатысушылар су инфрақұрылымын цифрландыруды жеделдету, жаңа технологияларды енгізу және халықаралық ынтымақтастықты кеңейту жөнінде ортақ шешім қабылдады.

Бұл семинар Қазақстанның су шаруашылығы саласындағы цифрлық трансформацияның жаңа кезеңінің басталғанын көрсетті. Шымкент тәжірибесі еліміздің басқа өңірлеріне үлгі болмақ.

Жалпы, мұндай форматтағы кездесулер тек тәжірибе алмасу алаңы ғана емес, сонымен бірге су ресурстарын басқаруда инновациялық ойлау мен жаңа көзқарасты қалыптастырудың тиімді тетігіне айналып отыр.

Қорытындылай келе, цифрлық технологияларды енгізу – суды басқарудың жаңа дәуірі. Қазақстан бұл бағытта сенімді қадам жасап келеді. Ал Шымкент қаласында өткен бұл семинар еліміздің су саласын жаңа деңгейге көтерудің нақты дәлелі болды.