Мемлекеттік сатып алулар жүйесінде ЭЦҚ тек кіру құралы емес, ол – жеке тұлғаны, оның құзыретін және жауапкершілігін растайтын заңды тіркеу нышаны. Жүйеде жасалған әр әрекет, жүктелген әр құжат – нақты адамның цифрлық ізі.
Сондықтан, егер жеткізуші қызметтер немесе жұмыстар бойынша біліктілік талаптарында белгілі бір мамандарды көрсетсе, олардың әрқайсысында өзінің жеке ЭЦҚ-сы болуы тиіс. Бір ЭЦҚ-ны директорға да, бухгалтерге де ортақ қолдану – жол берілмейтін қателік.

1. ЭЦҚ – маманның жеке заңды идентификаторы

Электрондық қолтаңба:

• маманның жеке басын;
• оның жобаға нақты қатысуын;
• ұсынылған мәліметтердің шынайылығына жауапкершілігін;
• біліктілікке қатысты құжаттардың түпнұсқалығын растайды.

Бұл бір маманның бір уақытта бірнеше сатып алуға «қатысып жүруін» немесе компанияның іс жүзінде жұмысқа тартпаған адамдарды өтінімге қосуын болдырмайды.

2. Өтінімде көрсетілген маман = жеке ЭЦҚ-сы бар маман

Қызметтер мен жұмыстарды сатып алу кезінде жеткізуші білікті, тәжірибелі мамандардың бар екенін растауы тиіс.

Бұл растау толық және заңды деп танылуы үшін маман:

• штатта болуы немесе ресми шартпен тартылуы,
• құжаттары дұрыс рәсімделуі,
• оның біліктілігіне қатысты файлдардың барлығы жеке ЭЦҚ-мен қол қойылуы қажет.

Бұл — адалдық пен ашықтық талабы: өтінімде көрсетілген әр адам жүйе арқылы жеке расталуға тиіс.

3. Неге қызметкерлерге тиесілі құжаттарды директордың ЭЦҚ-мен қол қоюға болмайды

Ең жиі кездесетін қателіктердің бірі – барлық құжаттарды директордың ЭЦҚ-мен қол қою.

Бұл неге дұрыс емес:

• директор қызметкерлердің кәсіби біліктілігін растай алмайды;
• өзге адамның тәжірибесіне заңды түрде «қол қоюға» құқығы жоқ;
• бұл біліктілік талаптарының мәнін бұрмалайды;
• өтінімнің сәйкессіздігіне және оның қабылданбауына әкелуі мүмкін.

Директордың ЭЦҚ-сы – компанияның басқарушылық әрекеттерін растайды.
Маманның ЭЦҚ-сы – оның жеке кәсіби құзыретін растайды.
Бұл – жауапкершіліктің екі түрлі деңгейі.

4. Бұл талап тапсырыс берушіге де, жеткізушіге де не береді

Тапсырыс беруші үшін – жұмысты нақты тәжірибелі мамандар орындайтынына кепілдік.
Жеткізуші үшін – жалған кадрлар туралы шағымдардан қорғаныс және өтінімнің тексерістен сүрінбей өтуі.

ЭЦҚ — адал қатысушыларды формалды қатысушылардан ажыратып тұратын цифрлық сүзгі.

Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/zhetysu-sp/press/news/details/1128834?lang=kk