Шымкент қаласында тұрғындардың құқықтары мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында қала әкімдігінің жауапты мамандары заңсыз құрылыс фактілерін анықтап, тексеріс жүргізді. Бұл шаралар қала аумағында құрылыс нормалары мен заң талаптарының сақталуын бақылау үшін жүргізіліп отыр. Әсіресе, тұрғындардың шағымдары мен әлеуметтік желілерде көтерілген мәселелер тиісті органдардың назарын аударуда.

Жуырда Қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы Ж.Адырбеков көшесінің тұрғындары көтерген мәселені қарастырды. Тұрғындар әлеуметтік желі арқылы өздерінің алаңдаушылығын білдіріп, жылу құбырына қатысты заңсыз құрылыс жүргізіліп жатқанын мәлімдеген. Әрбір тұрғын үшін негізгі алаңдаушылық — құрылыс жүргізушінің өз жер телімін пайдалану кезінде коммуналдық желілерге зиян келтіру қаупі. Тексеру нәтижесінде нақты деректер анықталды.

Еңбекші ауданы, Ж.Алдияров көшесі №70 мекенжайында құрылыс жүргізіп жатқан азамат өз жер телімінің шекарасымен өткен жылу құбырының 100 метрін тиісті рұқсат құжатсыз ауыстырғаны анықталды. Құрылыс жұмыстары кезінде жобалау құжаттары мен техникалық бақылау талаптары сақталмаған, авторлық қадағалау жүргізілмеген және тиісті мемлекеттік органға хабарлама жолданбаған. Бұл әрекет қаланың инженерлік желілеріне, тұрғындардың қауіпсіздігіне және коммуналдық қызметтердің тұрақтылығына тікелей қауіп төндірген.

Жауапты мамандар аталған факт бойынша құрылыс жүргізушіге ҚР Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заң талаптарын бұзғаны үшін айыппұл салды. Қалалық басқарманың мәліметінше, жалпы көлемі 511 мың теңге көлеміндегі айыппұл төлеуге міндеттелген. Сонымен қатар, заңсыз ауыстырылған жылу құбырын бастапқы қалпына келтіруге және құрылыс жұмыстарын тоқтатуға ресми нұсқаулық берілді. Бұл шаралар заңды бұзушылықтардың алдын алу және тұрғындардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қолға алынған.

Қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы тұрғындарға кез келген құрылыс бастамас бұрын, қолданыстағы заң талаптарына сәйкес рұқсат алу қажеттігін ескертеді. Құрылыс нормаларын сақтау – бұл тек заңдық міндет қана емес, сонымен қатар тұрғындардың қауіпсіздігін, инженерлік желілердің тұтастығын қамтамасыз етудің басты шарты.

Заңсыз құрылыс көптеген тәуекелдерді тудырады. Біріншіден, инженерлік желілерге зақым келуі мүмкін, бұл жылу, су және электрмен жабдықтауды бұзуы ықтимал. Екіншіден, тұрғындардың өмірі мен денсаулығына қауіп төнуі мүмкін. Үшіншіден, мұндай әрекеттер қала әкімдігі мен тұрғындардың арасындағы сенімге кері әсер етеді. Сондықтан кез келген құрылыс кезінде заң талаптарын сақтау тек міндетті шара ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік жауапкершіліктің көрінісі болып табылады.

Қалалық басқарманың тәжірибесі көрсеткендей, рұқсатсыз жүргізілген құрылыс ірі көлемдегі айыппұл салуға және заңсыз құрылысты мәжбүрлеп бұзуға әкеледі. Бұл әрекеттер заңды бұзғандардың экономикалық жауапкершілігін де арттырады. Сонымен қатар, заңсыз құрылыс қаланың инфрақұрылымдық жоспарлауына кедергі келтіріп, болашақтағы дамуға теріс әсер етуі мүмкін.

Құрылыс жүргізушілер үшін басты ереже – жобалау құжаттарын рәсімдеу, техникалық бақылауды қамтамасыз ету және тиісті мемлекеттік органдарға хабарлау. Бұл талаптар тек заңды сақтау үшін ғана емес, сонымен қатар құрылыс сапасын, тұрғындардың қауіпсіздігін және қала инфрақұрылымының тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін қажет. Әрбір құрылыс субъектісі бұл нормаларды сақтауға міндетті, себебі бұзушылықтар тек жеке тұлғаға емес, сонымен қатар қала мен оның тұрғындарына да қауіп төндіреді.

Қала әкімдігі құрылыс саласындағы заңдылықты қадағалауды күшейтіп, тұрғындардың шағымдарына жедел түрде жауап береді. Бұл тәсіл тұрғындардың құқықтарын қорғауға, заңсыз құрылысқа жол бермеуге және қаладағы инженерлік желілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған. Сонымен қатар, алдын алу шаралары арқылы заңсыз құрылыс фактілерінің алдын алу мүмкіндігі артады.

Тұрғындарға арналған кеңестердің бірі – құрылыс бастамас бұрын жер учаскесінің мәртебесін тексеру, рұқсат құжаттарын рәсімдеу және құрылыс нормаларын сақтау. Құрылыс барысында техникалық және авторлық қадағалауды қамтамасыз ету міндетті. Осы талаптарды сақтау заңды бұзушылықтардың алдын алады, болашақта айыппұл немесе құрылыс жұмысының тоқтатылуына жол бермейді.

Сонымен қатар, қала тұрғындары мен құрылысшылар арасында түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. Бұл іс-шаралар заң талаптарын сақтау, инженерлік желілерді қорғау және қауіпсіз қалалық инфрақұрылымды сақтау мақсатында ұйымдастырылады. Жауапты мамандар тұрғындарды құқықтық сауаттылыққа шақырып, кез келген құрылыс жұмыстарының заңға сай жүргізілуінің маңыздылығын түсіндіреді.

Қалалық басқарманың тәжірибесі көрсеткендей, заңсыз құрылыс фактілері көбіне рұқсат құжаттарының болмауы, техникалық бақылаудың жүргізілмеуі және тиісті органдарға хабарланбауы салдарынан туындайды. Сондықтан әрбір құрылыс бастамас бұрын қажетті құжаттарды рәсімдеу және заңға сәйкес әрекет ету басты міндет болып табылады.

Қорытындылай келе, заңсыз құрылысқа жол бермеу – бұл қала қауіпсіздігін қамтамасыз етудің, тұрғындардың құқықтарын қорғаудың және инженерлік инфрақұрылымды сақтау жолындағы маңызды шара. Қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы тұрғындарды құрылыс нормаларын қатаң сақтауға шақырады және кез келген заң бұзушылық фактілеріне дер кезінде шара қолданады.

Шымкент тұрғындары үшін бұл тәжірибе маңызды сабақ болып табылады. Құрылыс жұмыстарын заңға сәйкес жүргізу ғана емес, сонымен қатар қала инфрақұрылымын қорғау, тұрғындардың өмірі мен денсаулығын сақтау – әрбір азаматтың ортақ міндеті. Заңсыз құрылысқа жол бермеу – қоғамның, қала билігінің және тұрғындардың бірлескен жауапкершілігі.