Шымкентте қала әкімдігінің жауапты бөлімшелерінің қызметкерлері тұрғындардың арызы бойынша заңсыз құрылысты анықтады. Бұл шара қала құрылысы саласындағы заңнаманың орындалуын қамтамасыз етуге, қала инфрақұрылымының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және азаматтардың құқықтарын қорғауға бағытталған. Соңғы кездері тұрғындардың арыз-шағымдары мен әлеуметтік желідегі құрылыс және жөндеу жұмыстары кезіндегі заңбұзушылықтарды әшкерелеген жазбалар биліктің назарына ілікті.

Жақында қалалық қоршаған ортаның сапасы және бақылау басқармасының қызметкерлері Ж. Адырбеков көшесі. Тұрғындар үйлерінің маңындағы жылу құбырын көшіру кезінде орын алуы мүмкін заң бұзушылықтарды алға тартып, әлеуметтік желі арқылы алаңдаушылықтарын білдірген болатын. Бірінші кезекте құрылыс жұмыстарының заң талаптарынсыз жүргізілгені инженерлік желілерге зақым келтіруі және жергілікті тұрғындардың қауіпсіздігіне әсер етуі болды.

Тексеру барысында 70-үйдегі мүліктің иесі Ж. Алдияров көшесі тұрғын үй құрылысын жүргізіп жатқанда, рұқсат құжаттарынсыз үйге ұзындығы шамамен 100 метр жылу құбырын заңсыз орнатқан. Сонымен қатар, жобалық, техникалық және құрылысты қадағалау талаптары орындалмаған, тиісті органға хабарланбаған. Бұл әрекеттер инженерлік желілердің тұтастығына тікелей қауіп төндіріп, аудан тұрғындарының қауіпсіздігіне қауіп төндірді.

Нәтижесінде құрылыс заңнамасын бұзушы әкімшілік жазаға тартылды. Қазақстан Республикасының қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заңнамасына сәйкес жалпы айыппұл сомасы 511 000 теңгені құрады. Жауапты мамандарға айыппұлдан бөлек, заңсыз құбырдағы жұмыстарды дереу тоқтатып, оны бастапқы қалпына келтіруге міндеттелді. Бұл шаралар алдағы уақытта заң бұзушылықтардың алдын алуға және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған.

Қалалық ортаның сапасы және бақылау департаменті тұрғындарға кез келген құрылысты бастамас бұрын барлық қажетті рұқсаттарды алу қажеттігін атап өтеді. Құрылыс нормалары мен ережелерін сақтау тек заңдық міндеттеме ғана емес, сонымен қатар көршілер мен жалпы қоғам алдындағы әлеуметтік жауапкершіліктің элементі болып табылады. Бұл талаптарды орындамау әкімшілік және қаржылық жазаға, кейбір жағдайларда заңсыз құрылыстарды мәжбүрлеп бұзуға әкелуі мүмкін.

Құрылыс кезіндегі бұзушылықтар бірнеше қауіп тудырады. Біріншіден, олар коммуналдық желілерді зақымдайды, бұл жылу, су және электр қуатын беруде үзілістерге әкелуі мүмкін. Екіншіден, олар тұрғындардың өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төндіреді. Үшіншіден, заңсыз әрекеттер халық пен жергілікті өзін-өзі басқару органдары арасындағы сенімді азайтады. Сондықтан, заңдар мен құрылыс ережелерін сақтау қалалық инфрақұрылымның қауіпсіздігі мен тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін өте маңызды.

Қалалық қызметтердің тәжірибесі көрсеткендей, құрылыс ережелерін сақтамау ауыр зардаптарға әкеп соғады: үлкен айыппұлдар, инженерлік желілерді қалпына келтіру міндеттемесі, жұмыстарды тоқтату, тіпті заңсыз салынған құрылыстарды мәжбүрлеп бұзу. Бұл шаралар азаматтар мен кәсіпкерлерді заң аясында әрекет етуге, заң бұзушылықтардың алдын алуға және қаладағы тәртіпті сақтауға шақырады.

Кез келген құрылыс салушы үшін келесі талаптар өте маңызды: жобалық құжаттаманың болуы, техникалық және құрылысты қадағалау және тиісті органдарды хабардар ету. Бұл стандарттарды сақтау айыппұлдардан құтылып қана қоймай, құрылыс жұмыстарының сапасына, тұрғындардың қауіпсіздігіне және қала инфрақұрылымының сақталуына кепілдік береді. Бұзушылықтар құрылыс салушыға, тұрғындарға, инфрақұрылымға және қаланың беделіне теріс салдары болуы мүмкін.

Қала билігі құрылысты қадағалауды күшейтіп, азаматтардың арыз-шағымдарына жауап беріп, жүйелі түрде тексеру жұмыстарын жүргізуде. Бұл тәсіл бұзушылықтарды анықтап қана қоймай, болашақта олардың алдын алады, әзірлеушілердің жауапкершілігін арттырады. Алдын алу шаралары мен бұзушылықтарды бақылау проблемаларды жедел анықтауға, тәуекелдерді азайтуға және заңсыз әрекеттің салдарын азайтуға көмектеседі.

Тұрғындарға құрылысты бастамас бұрын жер телімдерінің жай-күйін мұқият тексеріп, қажетті рұқсаттарды алу, құрылыс нормаларын қатаң сақтау, құрылыстың барлық кезеңдерінде техникалық қадағалауды қамтамасыз ету ұсынылады. Осы ережелерді сақтау ықтимал қақтығыстарды, әкімшілік жазаларды және инженерлік желілердің зақымдануын болдырмауға көмектеседі.

Сонымен қатар, тұрғындар мен құрылыс салушылар үшін білім беру іс-шаралары өткізіледі. Бұл кездесулердің мақсаты – құқықтық сауаттылықты арттыру, құрылыс нормаларын сақтаудың маңыздылығын түсіндіру, заң бұзушылықтардың салдары, мемлекеттік органдарды хабардар ету тәртібі туралы ақпараттандыру. Аталған іс-шаралар барысында мамандар заңсыз құрылыс салудың құқықтық салдары, қаржылық айыппұлдар, мүлікті қалпына келтіру, айыппұлдар туралы толық ақпарат береді.

Тәжірибе көрсеткендей, заңсыз құрылыстың басым бөлігі рұқсат құжаттарының болмауынан, жобалық талаптарға сай келмеуден, мемлекеттік органдарды хабардар етпеуден, құрылыс нормаларын ескермеуден туындайды. Сондықтан әрбір құрылысшы үшін жобалық құжаттаманы алдын ала дайындап, техникалық және сәулеттік қадағалауды орындап, заң талаптарын қатаң сақтай отырып жұмыс істеу маңызды.

Қорыта айтқанда, заңсыз құрылыстың алдын алу – қала қауіпсіздігінің, тұрғындардың құқықтарын қорғаудың және коммуналдық инфрақұрылымның сақталуының негізгі элементі. Қалалық ортаның сапасы және бақылау департаменті барлық тұрғындар мен құрылыс салушыларды құрылыс нормаларын қатаң сақтауға, барлық қажетті құжаттарды алдын ала дайындап, тиісті органдарға хабарлауға шақырады. Кез келген заң бұзушылықтар анықталып, заңға сәйкес жауапкершілікке тартылады.

Бұл жағдай шымкенттіктер үшін құрылыс заңнамасын сақтау міндет қана емес, сонымен қатар қала ортасының қауіпсіздігі мен жайлылығына қосқан үлес екендігінің айқын мысалы. Заңсыз құрылыс барлығына қауіп төндіреді: қалаға, оның инфрақұрылымына, тұрғындарға және қоршаған ортаға. Құрылыс нормаларын, рұқсаттарды және техникалық тексерулерді сақтау мемлекеттің, құрылыс салушылар мен азаматтардың ортақ жауапкершілігі болып табылады.