2025 жылғы 2 желтоқсан күні Шымкент қалалық орта сапасы және бақылау басқармасының мамандары қала тұрғындарының шағымы негізінде Ш.Уәлиханов көшесіндегі №213/12 және №213/13 мекенжайларда орналасқан нысанға жоспардан тыс тексеру жүргізді.

Бастапқыда бұл жер телімі іргелес аумақты көркейту және қаланың инфрақұрылымын жақсарту мақсатында берілген. Алайда тексеру барысында анықталғандай, нысан заңсыз коммерциялық мақсатта салынған және оны пайдалануға беру туралы акт рәсімделмей жұмыс істеп келген. Мұндай әрекеттер қалалық құрылыс нормалары мен заң талаптарына қайшы келеді.

Тексеру нәтижелері

Тексеру барысында бірнеше заң бұзушылықтар анықталды:

1. Жер телімінің бастапқы мақсаты ескерілмеген — нысан коммерциялық мақсатта салынған, бірақ жер телімі тек көркейту және әлеуметтік-мәдени нысандар салуға арналған болатын.

2. Құрылысқа рұқсат және акт рәсімделмеген — нысан пайдалануға берілмеген, яғни ресми құжаттарсыз жұмыс істеп келген.

3. Құрылыс нормалары сақталмаған — салынған нысан қала архитектурасына, инфрақұрылымға және көркейту талаптарына сәйкес келмейді.

Бұл фактілер қалалық құрылыс ережелерін бұзу болып табылады және тұрғындардың қауіпсіздігіне тікелей әсер етуі мүмкін. Заңсыз нысанның салынуы тек көркемдік пен эстетикалық келбетке ғана емес, сонымен қатар қоғамдық қауіпсіздікке де қауіп төндіреді.

Құқықтық шаралар

Шымкент қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы заңсыз салынған нысанға қатысты заңды тұлғаға сотқа талап-арыз берді. Сот шешімі бойынша нысан заңсыз деп танылып, толық бұзылды.

Құқықтық шаралар келесідей маңызды нәтижелерге алып келді:

• заңсыз құрылыс жойылды,

• жер телімі бастапқы мақсатына қайтарылды,

• болашақта заңсыз құрылыс салудың алдын алу бойынша тәжірибе алынды.

Бұл іс қаладағы құрылыс саласының заңдылығын сақтау үшін нақты үлгі болып табылады. Тұрғындар өз құқықтарын қорғап, заң талаптарының орындалуына ықпал ете алады.

Қала тұрғындарына ескерту

Шымкент қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы қала тұрғындарын құрылыс-монтаждау жұмыстарын бастамас бұрын заң мен құрылыс нормаларын қатаң сақтау қажеттігіне шақырады.

Заң талаптары сақталмаған жағдайда бірнеше салдары болуы мүмкін:

1. Айыппұл салу — заң бұзушылық анықталған жағдайда ірі көлемдегі айыппұлдар қарастырылады.

2. Құрылыс бұзылуы — нысан заңсыз деп танылса, сот шешімімен толық бұзылуы мүмкін.

3. Құқықтық жауапкершілік — заң талаптарын бұзған құрылысшы немесе компания заңды жауапкершілікке тартылады.

Бұл ескерту құрылысшылар мен инвесторларға ғана емес, жер телімі иелеріне де арналған. Қаладағы кез келген нысан тек заң талаптарына сай салынуы тиіс.

Заңсыз құрылыс салудың салдары

Заңсыз құрылыс қалалық инфрақұрылымға, тұрғындарға және қоршаған ортаға теріс әсер етуі мүмкін. Мұндай әрекеттердің негізгі салдары мыналар:

• Қауіпсіздік мәселесі — нысан сапасыз салынса, тұрғындардың өмірі мен денсаулығына қауіп төнуі мүмкін.

• Қаланың көркемдік келбеті бұзылады — заңсыз нысандар қаланың сәулеттік үйлесімділігін бұзады, эстетикалық көріністі төмендетеді.

• Құқықтық мәселелер — заң бұзған тұлғаларға ірі айыппұлдар салынып, сот арқылы нысанды бұзу шаралары қолданылады.

• Жер ресурстарының дұрыс пайдаланылмауы — жер телімі бастапқы мақсатына сай пайдаланылмаса, қоғамдық мүдде зардап шегеді.

Бұл себептерден заңсыз құрылыс тек жеке тұлғаларға ғана емес, жалпы қалаға да теріс әсер етеді. Сондықтан құрылыс салушылар заң талаптарын қатаң сақтауы керек.

Қалалық басқарманың әрекеттері

Шымкент қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы заңсыз құрылысқа қарсы күресте тұрақты түрде әрекет етеді. Мекеме қызметкерлері:

• қала аумағында нысандарды жоспарлы және жоспардан тыс тексереді,

• тұрғындардың шағымдарын қабылдап, оларға жедел түрде жауап береді,

• заңсыз құрылысқа қатысты құқықтық шараларды қолданады,

• қала тұрғындарын құрылыс нормалары мен заң талаптарын сақтауға шақырады.

Бұл жұмыс қаладағы құрылыс саласының заңдылығын қамтамасыз етуге бағытталған.

Қорытынды

2025 жылғы 2 желтоқсан күні Ш.Уәлиханов көшесіндегі №213/12 және №213/13 мекенжайдағы нысанға жоспардан тыс тексеру жүргізілді. Тексеру нәтижесінде нысан заңсыз деп танылып, сот шешімімен толық бұзылды.

Бұл оқиға қала тұрғындары мен құрылыс салушылар үшін ескерту болып табылады. Құрылыс жұмыстарын бастамас бұрын заң талаптары мен құрылыс нормаларын қатаң сақтау қажет. Заңды сақтау тек қауіпсіз және сапалы инфрақұрылым құруға ғана емес, сонымен қатар жеке және қоғамдық мүддені қорғауға мүмкіндік береді.

Шымкент қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы тұрғындарға заң талаптарын ескеріп, құрылыс жұмыстарын жүргізуге шақырады. Заңсыз нысандардың салынуы, айыппұлдар мен сот шешімдері сияқты салдарларды болдырмау үшін барлық құрылысшылар мен инвесторлар заңды сақтау қажет.

Қаланың көркемдік келбеті мен қауіпсіздігін сақтау — әрбір тұрғынның және құрылысшының жауапкершілігі болып табылады. Заңсыз құрылыс бұзылғанымен, қалалық басқарма алдағы уақытта да бақылау мен мониторинг жүргізуді жалғастырады, тұрғындардың құқықтарын қорғауды басты мақсат етеді.