16 тамызда Шымкентте «Таза Қазақстан» экологиялық акциясы аясында жалпықалалық сенбіліктің кезекті кезеңі өтті. Бұл шараның ерекшелігі – Жастар ресурстық орталығы қызметкерлерінің белсенділік танытып, қоршаған ортаға жауапкершілікпен қараудың үлгісін көрсетіп, қала тұрғындарын тазалық жұмыстарына тарту болды.

Тазалық жұмыстарының негізгі алаңы Ш. Көптеген көпқабатты тұрғын үйлер орналасқан Уәлиханов көшесі. Жастар ғимараттардың айналасындағы аумақтарға ерекше назар аударды: олар тұрмыстық қалдықтарды шығарды, шөп шабады, кептірілді, аулаларды ескі заттардан тазартты және күнделікті балалар серуендеп, үлкендер демалатын орындарды ретке келтірді. Соның арқасында сол күні тұрғындар өз маңайындағы елеулі өзгерістерді сезінді.

Жастардың мұндай бастамаларға қатысуы екі жақты рөл атқаратынын айта кеткен жөн. Бұл бір жағынан қаланы көркейтуге нақты үлес болса, екінші жағынан тәрбиелік миссия. Жастар ресурстық орталығының қызметкерлері өздері жұмыс істеп қана қоймай, тұрғындармен, әсіресе жасөспірімдермен тілдесіп, көшелер мен аулалардың тазалығы әр адамның өзіне байланысты екенін еске салды. Олар қоқыс жәшігіне қоқыс тастауды әдетке айналдырып, жасыл желектерді күту болашақ ұрпақтың экологиялық мәдениетін қалыптастыратынын баса айтты.

Сенбілік нәтижесінде бір ғана Уәлиханов көшесінің бойында бірнеше тонна қоқыс жиналды. Ондаған аулалар ретке келтіріліп, қураған бұталар кесілді, ағаштар әктелді, ойын алаңдары тазартылды. Аудан тұрғындары жастардың күш-жігерінің арқасында аулалар түрленіп, айтарлықтай жайлы бола түскенін атап өтті.

Ағымдағы науқанды өткен жылдармен салыстыратын болсақ, жастарды тарту дәрежесінің оң динамикасын атап өтуге болады. Осылайша, 2023 жылы Шымкентте көктемгі-жазғы сенбіліктер де кең көлемде өткізілді, бірақ кейін колледж студенттері мен волонтерлік ұйымдар тек коммуналдық қызметтердің көмекшісі ретінде ғана әрекет етті. 2024 жылы олардың қатысуы қазірдің өзінде ұйымшыл болды - жастар қоқыстарды тазалап қана қоймай, сонымен қатар орталық көшелер мен саябақ аумақтарына жүздеген көшет отырғызуды қоса, жасылдандыру науқандарын бастады.

2025 жылдың тамыз айындағы сенбілік күні де жастардың бұл процестің көшбасшысы болғандығымен ерекшеленеді. Жұмыс топтарға бөлінді, олардың әрқайсысына белгілі бір аула немесе көше учаскесі тағайындалды. Бұл тәсіл процесті жүйелі, ал нәтижені нақты етті.

Сенбілікке қала бойынша барлығы 3 мыңнан астам адам қатысып, қоқыс шығаруға 200-ден астам техника жұмылдырылды. Әсіресе, жастардың қосқан үлесі ерекше болды – олар белсенділік атмосферасын құрып, шараға жігерлі көңіл-күй сыйлады. Олардың өнегесі тазалыққа қамқорлық жасау тек коммуналдық қызметтің міндетімен шектеліп қалмай, әрбір мегаполис тұрғынының ісі екенін көрсетті.

Осындай іс-шаралардың тұрақты өткізілуі экологиялық ахуалды жақсартуға зор үлес қосып отырғанын айта кеткен жөн. Шымкент – қарқынды дамып келе жатқан халқы бар қала, мұнда тазалық мәселесі қашанда өзекті. Жастардың қатысуы көшелердің жағдайын физикалық тұрғыда жақсартуға ғана емес, сонымен қатар тұрғындар арасында ортақ кеңістікке деген жауапкершілікті қалыптастыруға көмектеседі.

Өткен жылдардың тәжірибесі сенбілікке мектеп оқушылары, студенттер мен жас мамандар қатысқанда нәтиже тұрақты болатынын растайды. Жастар басты рөл атқарған 2024 жылғы көктемгі сенбіліктерден кейін қаланың кейбір аудандарында заңсыз қоқыс тастайтын орындардың саны айтарлықтай азайды. Биыл да осындай нәтиже күтілуде, өйткені жастардың ынта-жігерін көрген тұрғындардың өздері де айналаның тазалығына көңіл бөле бастады.

Осылайша, 16 тамызда өткен сенбілік жай ғана экологиялық акция емес, шымкенттік жастардың белсенді азаматтық ұстанымының айқын көрінісі болды. Олардың жігері, ұйымшылдығы және жауапкершілікті өз мойнына алуға дайындығы мұндай шараларды тиімдірек етеді. Ал қала үшін бұл таза көшелер мен жайлы аулаларды ғана емес, сонымен қатар өскелең ұрпақтың өңін көрсетіп, өзгелерге үлгі болатын қала мәдениетінің жаңа деңгейін қалыптастыру деген сөз.

Жыл сайын өткізілетін ауқымды сенбіліктер экология мен жақсартуға деген көзқарастың эволюциясын көрсетеді. Егер бұрын мұндай іс-шаралар тек бір реттік сенбілік ретінде қарастырылса, енді олар таза және жайлы қалалық кеңістікті қалыптастыру бойынша жүйелі жұмыстың бір бөлігіне айналуда. Ал бұл үдерістің негізгі қозғаушы күші – қарапайым сенбілікті таза да жасыл Шымкент үшін қозғалысқа айналдыратын жастар бастамалары.