БАДАМ АУМАҒЫНДАҒЫ СУ ЖАҒАЛАУЫ НЫҒАЙТЫЛУДА: ҚАУІПСІЗДІК ЖӘНЕ ИНФРАҚҰРЫЛЫМДЫ ЖАҢҒЫРТУ ЖҰМЫСТАРЫ ҚАРҚЫНДЫ ЖҮРУДЕ

БАДАМ АУМАҒЫНДАҒЫ СУ ЖАҒАЛАУЫ НЫҒАЙТЫЛУДА: ҚАУІПСІЗДІК ЖӘНЕ ИНФРАҚҰРЫЛЫМДЫ ЖАҢҒЫРТУ ЖҰМЫСТАРЫ ҚАРҚЫНДЫ ЖҮРУДЕ

01.11.2025 23:38:06 339

Шымкент қаласында соңғы жылдары табиғи қауіпсіздік пен инфрақұрылымды жаңғырту бағытында ауқымды жобалар жүзеге асырылып келеді. Солардың бірі — Бадам өзені маңындағы дамба құрылысы мен су жағалауын бекіту жұмыстары. Қала тұрғындарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және ықтимал су тасқындарының алдын алу — күн тәртібіндегі маңызды міндеттердің бірі. Осыған орай, Шымкент қаласы әкімінің тапсырмасына сәйкес Бадам-2 аймағындағы гидротехникалық жұмыстар 2025 жылғы 1 қарашадан бастап жалғасуда.

Жауапты мердігер мекеме – «Hydrolife 2050» серіктестігі. Компания бұл жоба аясында өзен жағалауын нығайту, дамбаны бекіту және гидрологиялық қауіптерді азайту мақсатында қыруар жұмыстар атқарып отыр. Қазіргі таңда жобаның екінші кезеңі іске асырылуда: өзеннің оң жақ бөлігі толығымен қайта қалыпқа келтіріліп, құрылымдық беріктігі күшейтілуде.

Жұмыс жүргізіліп жатқан аумақта арнайы техника толықтай жұмылдырылған. Құрылыс алаңында шынжыр табанды және дөңгелекті экскаваторлар, жүк тиегіш, сүргіш техника, таптағыш, ауыр жүк көліктері және трактор бар — жалпы саны 16 арнайы техника үздіксіз қызмет атқаруда. Бұл жұмыс қарқынын арттырып қана қоймай, құрылыс сапасын да қамтамасыз етеді. Сонымен бірге, тәжірибелі инженерлер мен мамандар қауіпсіздік техникасы талаптарын қатаң сақтай отырып еңбек етуде.

Құрылыс кезеңінің басым бөлігі инженерлік жоспарлау мен жерді дайындауға арналады. Алдымен жағалау беткейі жобалық талаптарға сәйкес тегістеледі. Одан кейін арматура қаңқасы әзірленіп, бетон құрылымдары құйылады. Бұл дамбаның ұзақ жылдар бойы мықты тұруына мүмкіндік береді. Су ағысы күшті аймақтарда қосымша қорғаныс қабаттары қойылып, эрозияның алдын алу жүйелері енгізілуде.

Мамандардың айтуынша, Бадам өзені маңындағы бұл нысан қала қауіпсіздігі үшін стратегиялық маңызға ие. Себебі жауын-шашын мол түскен немесе қардың күрт еруі кезінде өзен суының деңгейі көтеріліп, жағалаудағы тұрғын үйлер мен нысандарға қауіп төнуі мүмкін. Бұған дейін осындай жағдайлар бірнеше рет тіркелген. Сондықтан дамбаны нығайту тұрғындардың алаңсыз өмір сүруіне жағдай жасайды.

Жобаның тағы бір маңызды тұсы — экологиялық тепе-теңдікті сақтау. Гидротехникалық құрылыс табиғи ортаға зиян тигізбей орындалуда. Құрылыс барысында өзен арнасы кеңейтіліп, су өткізу қабілеті жақсарылады. Жұмыс аяқталған соң жағалау абаттандырылып, көгалдандыру мен демалыс аймақтарын құру жоспарлануда. Бұл өзен маңын тек қауіпсіз аймақ қана емес, халық демалатын көрікті орынға айналдыруға мүмкіндік береді.

Жоба аяқталғаннан кейін бірнеше әлеуметтік-экономикалық тиімділіктер байқалмақ:

Су тасқыны қаупі азаяды
Инфрақұрылымдық қауіпсіздік күшейеді
Жағалау аумағында өмір сүру сапасы артады
Табиғи көркемдік пен экологиялық тепе-теңдік сақталады
Қала тұрғындарымен қатар қонақтар үшін жаңа тартымды орын қалыптасады

Сонымен қатар, құрылыс жұмыстары жергілікті тұрғындарды жұмыспен қамтуға септігін тигізіп келеді. Жобада қала тұрғындары арасынан ондаған адам тұрақты жұмыспен қамтылып, кәсіби тәжірибе жинақтауда.

Бадам-2 аумағында тұратын азаматтар да бұл өзгерістерді оң бағалап отыр. Бұрынғы жылдары су тасу қаупі бар аумақта тұру көптеген отбасыны алаңдататын. Қазір жағдай түбегейлі өзгеріп, тұрғындар өздерін қауіпсіз сезінуде. Тұрғындар әкімдік пен мердігер мекеме өкілдеріне ризашылығын білдірді.

Шымкент қаласы әкімдігі жобаның барлық кезеңдерін тұрақты бақылауда ұстап отыр. Бұл жұмыстар тек Бадам өзенімен шектелмейді. Қаланың басқа да су арналары бойынша да гидротехникалық нысандарды жөндеу және қауіпсіздігін күшейту жобалары жоспарланған. Бұл, әсіресе, соңғы уақытта ауа райының күрт өзгеруіне байланысты аса өзекті.

Қорыта айтқанда, Бадам аймағындағы жағалауды нығайту жұмыстары — қаланың қауіпсіз әрі тұрақты дамуы жолындағы үлкен қадам. Су тасқынының алдын алу — табиғи апаттарға қарсы күресте ең тиімді шаралардың бірі. Қауіпсіздікке жасалған әрбір қадам — тұрғындардың бейбіт өмір сүруіне жағдай жасау.

Алдағы уақытта бұл жоба жүйелі түрде жалғасып, қаладағы басқа да өзен-көлдер маңы да қауіпсіз әрі көрікті аймаққа айналатынына сенім мол. Жұмыс сапалы аяқталған соң Бадам өзені маңы жаңаша келбетке еніп, тұрғындардың жайлы өміріне үлес қоса бермек.