Стафилококкты тамақтан улану токсиндермен ластанған тағамдарды, яғни Staphylococcus aureus (Staphylococcus aureus golden) патогенді бактерияларын жеу нәтижесінде пайда болады. Азық-түлікке енген кезде олар белсенді түрде көбейіп, энтеротоксин шығарады. Стафилококктардың дамуы үшін ең қолайлы орта - сүт өнімдері, кремі бар кондитерлік өнімдер, ет өнімдері, пасталар, салаттар және т.б. Стафилококк тағамда органолептикалық қасиеттерін өзгертпестен көбейе алады, яғни тағамның жарамдылығын иісі мен дәмі бойынша анықтау мүмкін емес. Токсинді өндіру жылдамдығы тағамның сақталу жағдайына және тағамның құрамына байланысты.
Патогендік стафилококкпен тамақ өнімдерінің ластану көздері адам мен жануарлар болып табылады. Өнімдерді ластаудың қауіпті көздерінің бірі - терінің стафилококкты зақымдануы бар науқастар (іріңді кесулер, күйіктер, абсцесс және т.б.), әсіресе науқастар тамақ өнеркәсібі, қоғамдық тамақтану және сауда объектілерінің қызметкерлері болса аса қауіпті.
Бұл ауруды жұқтыру жолдары - ауа тамшылары болып табылады, өйткені жоғарғы тыныс жолдарының стафилококк ауруларымен ауыратын науқастар (тамақ ауруы, ринит, фарингит) тыныс алу, жөтелу, түшкіру кезінде оларды қоршаған ортаға белсенді түрде шығарады. Осылайша, өнімдердің тұқымы олардың зардап шеккен органдармен тікелей байланыста болған кезде, стафилококкпен ластанған жабдықтар, ыдыс-аяқтар арқылы жүреді.
Стафилококкпен уланудың инкубациялық кезеңі 2-8 сағатты құрайды.
Стафилококкты тамақтан уланудың белгілері жедел пайда болады, жүрек айнуы мен құсу, бас ауруы, әлсіздік, іштің ауыруы, диарея, сананың жоғалуы және басқа да ауыр белгілер пайда болады.
Ескерту шаралары:
- жеке гигиена ережелерін сақтау, өнімдермен жұмыс жасамас бұрын және кейін қолды мұқият жуу;
- азық-түлікті сақтау мерзімі мен температуралық режимін сақтау;
- рұқсат етілмеген сауда орындарында жеке тұлғалардан азық-түлік сатып алмаңыз, өйткені мұндай өнімдерге көбінесе сапа мен қауіпсіздікті растайтын құжаттар жетіспейді;
- қаптаманың тұтастығы бұзылған өнімдерді сатып алмаңыз;
- терінің стафилококкты зақымдануы бар науқастарды (іріңді кесулер, күйіктер, абсцесс және т.б.) толық қалпына келгенге дейін жұмысқа жібермеу керек.
- медициналық тексеруден өткен және жұмысқа рұқсат берілген қызметкерлерді жұмысқа тарту.
Мұқият дайындалған тағам стафилококкты тамақтан уланудың алдын алады. Пісірілген тағамдарды дереу тұтыну немесе тоңазытқышта сақтау керек, бөлме температурасында қалдырмау керек.

Железин аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы

Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/pavlodar-zhelezinka/press/news/details/973643?lang=kk