2025 жылғы 11 шілде күні Шымкент қаласының Тұран ауданында Табиғат басқармасының ұйымдастыруымен кең көлемді көгалдандыру жұмыстары жүргізілді. Бұл шара — «Жасыл Шымкент» қалалық бағдарламасы аясындағы кезекті кезеңдердің бірі. Іс-шараның басты мақсаты — қаланың экологиялық жағдайын жақсарту, ауаны тазартып, тұрғындар үшін жайлы орта құру және жасыл аймақтарды көбейту арқылы урбанизацияның жағымсыз әсерін азайту.

Тұран ауданы — Шымкенттің жаңа және қарқынды дамып жатқан бөлігі. Бұл аудан соңғы жылдары тұрғын үй құрылысы мен инфрақұрылымдық жобаларға толы болғандықтан, жасыл желекке деген сұраныс та арта түсті. Осыны ескере отырып, 11 шілдедегі көгалдандыру жұмыстарының басым бөлігі осы ауданда шоғырланды.

Іс-шара аясында:

• 350 түп сәндік ағаш (шырша, үйеңкі, қайың)
  
   
• 1200 түп көпжылдық гүлдер (сирень, лаванда, раушан, хризантема)
  
   
• 3000 шаршы метр көгал шөбі (газон) төселді.
  
   

Барлық көгалдандыру элементтері қаланың климаттық ерекшеліктеріне бейімделген, ыстыққа төзімді әрі күтімі жеңіл өсімдіктерден таңдалды. Ағаштар мен гүлдер мектеп, аурухана, көпқабатты үйлердің аулалары, саябақтар мен балалар алаңдарының айналасына отырғызылды. Сонымен қатар, Тұран орталық даңғылының бойында орналасқан бос жерлер мен жаяу жүргіншілер жолының жиегі көгалдандырылды.

Аталған шараға 200-ге жуық ерікті, Табиғат басқармасы мамандары, қала тұрғындары мен оқушылар қатысып, бірге еңбек етті. Жұмысқа арнайы техника — су таситын машиналар, топырақ өңдейтін тракторлар мен шөп шабатын құрылғылар тартылды. Көгалдандырылған аймақтарға тамшылатып суару жүйесі орнатылып, жасыл желектің ұзақ мерзімді сақталуына жағдай жасалды.

Көгалдандырудың тағы бір маңызды элементі — топырақты жақсарту жұмыстары болды. Мамандар арнайы тыңайтқыштар мен құнарлы топырақ қоспаларын пайдаланып, отырғызылған өсімдіктердің өсіп-өнуін жеделдетуге күш салды.

Шара соңында Табиғат басқармасының басшысы сөз сөйлеп, көгалдандыру жұмыстарының жыл бойы жалғасатынын жеткізді. Әсіресе күзгі мезгілде жапырақты және жеміс ағаштарын отырғызу жоспары бар екені айтылды. Сондай-ақ, тұрғындарға аула ішін өз бетінше көгалдандыруға кеңес берілді және олар үшін тегін көшеттер тарату акциясы қарастырылып жатқаны мәлім болды.

Бұл іс-шара бұған дейінгі көгалдандыру жұмыстарымен өзара байланысты және олардың логикалық жалғасы болып табылады. Мәселен, 2023 жылы көктемде дәл осы Тұран ауданында 200 түп жеміс ағашы отырғызылған болатын. Ол кезде де тұрғындар мен жастар белсенділік танытқан еді. Сонымен қатар, 2024 жылы мамыр айында «Жасыл белдеу» жобасы аясында қаланың шеткі аумақтарында 5000 түп ағаш отырғызылған. Бұл жұмыстар көбіне қала сыртындағы экологиялық буфер аймақтарды дамытуға бағытталған болатын.

2025 жылғы шілдедегі көгалдандыру жұмыстарының артықшылығы — халық көп шоғырланған және белсенді құрылыстар жүріп жатқан Тұран ауданының ішкі кеңістігіне бағытталуы. Бұл көгалдандыру тек табиғатты сақтау емес, сонымен бірге тұрғындардың күнделікті өміріне тікелей әсер ететін орта қалыптастыруға арналған. Жаңа отырғызылған жасыл желектер балалардың ойнау, қарттардың серуендеу, жастардың демалуына арналған алаңдарды көлеңкелі, салқын әрі экологиялық таза етуге мүмкіндік береді.

Сонымен қатар, биылғы ерекшелік — QR-тақтайшалар орнатылуы. Яғни, отырғызылған ағаштардың жанына арнайы ақпараттық белгілер қойылып, ол арқылы кез келген адам ағаштың түрі, отырғызылған күні мен күтім ережесі туралы мәлімет ала алады. Бұл тәсіл балалар мен жастардың экологиялық білімін арттыруға да ықпал етеді.

Қорыта айтқанда, 11 шілде күні Тұран ауданында өткізілген көгалдандыру жұмыстары — қала табиғатына салынған құнды инвестиция. Бұл жұмыс тек бір реттік акция емес, жыл бойы жалғасатын және жүйелі жоспарға негізделген ұзақ мерзімді бағдарлама. Бұрынғы тәжірибелермен салыстырғанда, биылғы шара ауқымы жағынан да, қолданылған тәсілдері жағынан да жаңа деңгейге көтерілді. Енді осы өсімдіктердің дұрыс күтімі мен сақталуы үшін тұрғындар мен билік бірлесе әрекет етсе, Шымкенттің болашағы шынымен де жасыл әрі жайлы болмақ.