2025 жылдың 11 тамызында «Таза Қазақстан» республикалық акциясы аясында Шымкент қаласы Әл-Фараби ауданында кезекті ауқымды сенбілік өтті. Бұл іс-шара қалада тұрақты түрде өткізілетін экологиялық бастамалардың бір бөлігі болды және қаланың тазалығы мен жайлылығы үшін тұрғындарды, коммуналдық қызметтерді, білім беру мекемелерін және белсенділерді біріктіреді.

Акция тек аумақты тазарту ғана емес, қала тұрғындарының экологиялық ой-өрісін дамытуға бағытталған. Ұйымдастырушылар: таза көшелер мен аулалар бір реттік акция емес, әр тұрғынның өз аймағына деген тұрақты жауапкершілігінің жемісі екенін баса айтады. Сондықтан сенбілікке тек коммуналдық қызметшілер ғана емес, мектеп оқушылары, студенттер, зейнеткерлер, кәсіпкерлер және қарапайым қала тұрғындары да қатысты.

Жұмыс барысында аулалар, жаяу жүргіншілер жолы, алаңдар, жасыл желектер тазартылды. Қатысушылар бригадалары тұрмыстық қалдықтарды жинап, құрғақ бұтақтарды алып тастады, бұталарды кесті, арамшөптерді шабады. Жұмыстың маңызды бөлігі дренаждық жүйені жақсарту және жаңбыр кезінде су басудың алдын алу үшін тікелей маңызы бар суару арықтарын тазалауға арналды.

Арнайы техниканың көмегімен жиналған қоқыс аудан аумағынан тез шығарылды. Тиегіштерді, қоқыс таситын машиналарды және шөп шабатын машиналарды пайдалану қолмен атқарылатын жұмыстармен салыстырғанда орындалатын жұмыс көлемін айтарлықтай арттыруға мүмкіндік берді.

Биылғы жылдың ерекшелігі, шараның жаз мезгілінде, жоғары температура жағдайында, дәстүрлі түрде мұндай іс-шаралар сирек өткізілетін кезде өтті. Дегенмен, бұл қатысушылардың көптеп жиналуына кедергі бола алмады, бұл халықтың белсенділігі мен экологиялық идеяларды қолдаудың артқанын көрсетеді.

Өткен жылдардағы ұқсас оқиғалармен салыстырсаңыз, бірнеше өзгерістерді байқауға болады. Мәселен, 2023 жылы «Таза Қазақстанға» негізінен коммуналдық қызметшілер мен шағын белсенді топ қатысты. Сенбіліктер негізінен көктем мен күз айларында өткізіліп, олардың мақсаты ауасы ластанған аумақтарды тазалау болды.

2025 жылға қарай формат айтарлықтай өзгерді. Енді іс-шаралар жиі өткізіліп, көбірек орындарды қамтып, тазалық қана емес, тәрбие жұмысын да біріктіреді. Соңғы сенбілік барысында қатысушыларға қалдықтарды бөлек жинаудың, пластик пен шыны қайта өңдеудің маңыздылығы және күнделікті шағын әдеттердің қоршаған ортаға түсетін ауыртпалықты азайтуға болатыны туралы айтылды. Балаларға экологиялық тақырыпта шағын викториналар мен тапсырмалар дайындалды, бұл шараның танымдық мәні де зор.

Сонымен қатар, техникалық жабдықтардың өсуін атап өткен жөн. Бұрын қол еңбегіне басты назар аударылса, қазір волонтерлерге көмектесу үшін заманауи машиналар мен жабдықтар белсенді түрде пайдаланылуда. Бұл аз уақыт ішінде көп тапсырмаларды орындауға және айтарлықтай нәтижеге қол жеткізуге мүмкіндік береді.

Тарихи тұрғыдан алғанда, Шымкенттегі сенбіліктер әрқашан қала өмірінің ажырамас бөлігі болып табылады. Кеңестік кезеңнің өзінде олар ұжым құрудың және адамдарды қоғамдық пайдалы істерге тартудың құралы болды. Дегенмен, ол кезде ұжымдық жұмыс процесінің өзіне баса мән берілсе, бүгінде басты назар ұзақ мерзімді нәтижеге – адамдардың қоршаған ортаға деген көзқарасын өзгертуге және үнемі тазалықты сақтау әдетін нығайтуға бағытталған.

2025 жылғы Әл-Фараби ауданының мысалы мұндай бастамалардың қалай дамығанын көрсетеді: қарапайым тазалаудан жүйелі әрекеттерге дейін, мұнда физикалық жұмыс пен ақпараттық қолдау бірдей рөл атқарады. Ұйымдастырушылар азаматтар өз көшесінің немесе ауласының жағдайын күнделікті бақылауды өз мойнына алмаса, жылына бір күн аздық ететінін түсінеді.

Акцияға әртүрлі жастағы және әлеуметтік топтардың өкілдері қатыса бастағаны да маңызды. Оқушылар мен студенттердің қатысуы экологиялық жауапкершілік идеяларының өскелең ұрпаққа беріліп келе жатқанын, ал зейнеткерлердің қатысуы тазалыққа қамқорлық баршаны біріктіретін құндылық екенін көрсетеді.

Бизнес те өз үлесін қосты. Кейбір кәсіпкерлер тауарлық-материалдық құндылықтар мен шығын материалдарын сатып алуға қаржы бөлсе, кейбірі қатысушыларға ауыз су жеткізуді ұйымдастырды. Мұндай қолдау жергілікті қоғамдастық пен бизнестің өзара әрекеттесуін нығайтады, экологиялық мәселелерді бірлесіп шешуге жағдай жасайды.

Нәтижесінде 11 тамыздағы сенбілік абаттандырудағы дене жұмысын тәрбиелік міндетпен ұштастырудың үлгісіне айналды, халықты күнделікті қалаға қамқорлық жасауға жігерлендірді. Бұл оқиға Шымкенттегі «Таза Қазақстанның» бір реттік науқан емес, жылдан-жылға ауқымды, техникалық жағынан жарақтандырылып, мән-мағынасы артып келе жатқан тұтас қозғалыс екенін көрсетті.

Жұмыстың қарқыны мен форматы сақталса, алдағы жылдары мұндай іс-шараларға қатысу қала мәдениетінің заңды бөлігіне айналып, Шымкент еліміздегі ең таза және экологиялық тұрғыдан жауапты қалалардың бірі атағына ие болады деп күтуге болады.