16 тамыз күні Шымкентте «Тұран» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің ұйымдастыруымен кезекті сенбілік өтті. Дәстүрлі акция қаладағы бірнеше нысанда бірден өтті. Бұл жолы тізімге Ақташ шағын ауданы, 3-ші шағын аудандағы 3, 4а, 4б, 5 және 6 нөмірлі тұрғын үйлер, 8-ші шағын аудандағы Мангелдин көшесіндегі көпқабатты үйлер (№ 32, 34, 36, 36а, 40, 42-ші аудандар), Теміржол (Теміржолы бойындағы №3, 42 үйлер) және №3 үйлер кірді. Пошанова көшесі (No 28, 30, 32). Жұмысқа коммуналдық қызмет қызметкерлері, жақын маңдағы үйлердің тұрғындары мен еріктілер жұмылдырылды.

Сенбілікте аталған мекен-жайларда тұрмыстық қалдықтар жиналып, бұтақтар мен құрғақ шөптер алынып, ойын алаңдары мен аулалар ретке келтірілді. Сырт келбетін бұзып қана қоймай, қоршаған ортаға нақты қауіп төндіретін жол бойында жиналған қалдықтарға ерекше назар аударылды.

Ұйымдастырушылар мұндай шаралардың мақсаты нақты аумақтарды тазарту емес, жалпы қалаға қамқорлық мәдениетін қалыптастыру екенін баса айтады. Өйткені, тазалық бір реттік әрекет емес, күнделікті өмірдің бір бөлігі.

Биылғы жылдың ерекшелігі тазалық жұмыстары жүйелі сипатқа ие болды. Егер бұрын қала сенбіліктері негізінен маусымдық немесе бір реттік форматта – көктем мен күзде болса, қазір апта сайын дерлік жаңа аумақтарды қамтитын тұрақты негізде өткізіледі. Бұл қоқыстың жиналуын болдырмауға және ұзақ мерзімде тәртіпті сақтауға мүмкіндік береді.

Өткен жылдармен салыстырғанда 2020–2022 жылдардағы сенбіліктердің коммуналдық қызметтердің бастамасымен жиі өткізіліп, белгілі бір аумақтармен шектелгенін атап өтуге болады. Көбінесе оларға тиісті ұйымдардың қызметкерлері ғана қатысса, тұрғындар бақылаушы қызметін атқарды. Қазір жағдай айтарлықтай өзгерді: ықшамаудан тұрғындары белсенді түрде көмекке шығуда, ал жастар мен волонтерлік бірлестіктер бұл акциялардың бір бөлігіне айналуда.

Ағымдағы оқиғалардың маңызды айырмашылығы - олардың ауқымы. Мәселен, бір күнде — 16 тамызда қаланың жеті түрлі жері қамтылды. Мұндай қамту жүйелі ұйымдастырудың және алдын ала ойластырылған іс-шаралар жоспарының арқасында мүмкін болды. Қатысушылар аумақтар бойынша таратылып, қажетті инвентаризациямен қамтамасыз етіліп, әр аймақ ретке келтіру үшін күш-жігер үйлестіріледі.

Жастардың қатысуын атап өтпеу мүмкін емес. Бүгінгі таңда науқандарға жоғары сынып оқушылары, студенттер мен еріктілер белсенді түрде қосылуда. Олар үшін сенбіліктер пайдалы тәжірибе ғана емес, экологиялық жауапкершілік мектебі болып табылады. Өскелең ұрпақ жеке үлгі бойынша үйренеді: тазалықты жоғарыдан келген бұйрықпен емес, әдемі және әдемі ортада өмір сүруге деген ішкі қажеттілікпен күту керек.

Сонымен қатар, мұндай оқиғалардың философиясының өзі өзгереді. Егер бұрын олар коммуналдық қызмет үшін «ораза күні» ретінде қабылданса, қазір бұл қала тұрғындарының бірлігінің нағыз символына айналды. Көршілер бірге ауланы немесе көшені тазалауға шыққанда олардың арасында қоғамдастық, өзара қолдау сезімі қалыптасады. Бұл қаланың тазалығын сақтаумен қатар, қоғамдық байланысты нығайтуға да септігін тигізеді.

Қарқынды құрылыс пен халық санының өсуі қала инфрақұрылымына міндетті түрде қосымша салмақ түсіретін Шымкент үшін мұндай шаралар ерекше өзекті болып отыр. Қала неғұрлым белсенді дамып жатса, соғұрлым қоқыс шығару, көгалдандыру және абаттандыру мәселелері туындайды. Тұрақты тазалық күндері бұл проблемалардың сыни деңгейге жеткенін күтпей, бірте-бірте шешуге көмектеседі.

Практикалық тұрғыдан алғанда таза қала – қауіпсіздік пен денсаулық кепілі. Көшелердегі және аулалардағы қоқыс кеміргіштерді, жағымсыз иістерді, ал ыстық күндері тіпті инфекция көзін тудыруы мүмкін. Сондықтан жүйелі тазалау сыртқы көріністі жақсартуға ғана емес, ықтимал қауіптердің алдын алуға мүмкіндік береді.

Бұл ретте ұйымдастырушылар тазалықпен ғана жағдайды шешпейтінін баса айтады. Тұрғындардың өздері қоқысты орынсыз жерге тастауды қойып, қоғамдық орындарға ұқыптылықпен қарауды үйренуі маңызды. Өйткені, тазалық тек коммуналдық қызметшілердің міндеті емес, әр адамның азаматтық мәдениетінің көрінісі.

16 тамыздағы сенбілік тағы бір дәлелдеді: халық бір мақсат үшін біріксе, нәтиже нақты болады. Аулалар тазарып, көшелер жеңілдеп, қала атмосферасы жайлы бола түседі. Болашақта табиғатқа қамқорлық пен тазалық күнделікті өмірдің нормасына айналғанда мұндай әрекеттер толыққанды экологиялық қозғалысқа айналуы мүмкін.

Ендеше, бүгінгі сенбіліктердің бұрынғыдан айырмашылығы тек ауқымында ғана емес, философиясында да. Бұрын бұл уақытша оқиға болса, енді қала тұрғындарының жеке кеңістігіне жаңа көзқарасты қалыптастыратын тұрақты тәжірибе. Тұрақты тазалау әдетке айналады, ал әдет бірте-бірте өмір салтына айналады.

Сондықтан «Таза Шымкент – ортақ болашағымыз» деген ұран бүгінде ерекше өзекті болып тұр. Тек бірлескен күш-жігер арқылы ғана мегаполисті өмір сүруге, жұмыс істеуге және балаларды тәрбиелеуге ыңғайлы қалаға айналдыра аламыз.