Enbekshi QazaQ

Технология

Серік Жұманғарин ХВҚ-ның Қазақстан бойынша миссиясының басшысымен кездесті 19.11.2025
Вице-премьер – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин Халықаралық валюта қорының Қазақстан бойынша миссиясының басшысы, Таяу Шығыс және Орталық Азия елдері департаменті Орталық Азия елдері басқармасының бастығы Әли әл-Эйдпен кездесті.Диалог барысында вице-премьер ХВҚ-ның Келісім баптары шеңберіндегі тұрақты талдамалық жұмысы үшін, Ұлттық Банк пен Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі сынды Қазақстанның тағы да мемлекеттік органдарында консультациялар өткізіп, техникалық көмектер көрсеткені үшін ризашылығын білдірді.«Біздің Халықаралық валюта қорымен ұзақ мерзімді әріптестігіміз макроэкономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етіп, экономикалық өсудің бірқалыпты архитектурасын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Қордың ұсынымдары біздің байыпты шешім қабылдауымызға көмектессе, өзара ынтымақтастығымыз институционалдық реформаны ілгерілетіп, макроэкономикалық және макропруденциалдық саясатты жетілдіруге жәрдемдеседі», — деді Серік Жұманғарин.Ол ХВҚ миссиясы басшысын құрылымдық реформалардың барысымен, соның ішінде күшіне енген Бюджет және Салық кодекстерінің жүзеге асырылуы, қаржы нарығының дамуы, сондай-ақ Үкіметтің, Ұлттық банктің және ҚНРДА-ның 2026-2028 жылдарға арналған жаңа бірлескен іс-қимыл бағдарламасының негізгі бағыты туралы хабардар етті. Сонымен қатар жаңартылған макрокөрсеткіштермен таныстырды. 2024 жылдың қорытындысы бойынша ЖІӨ өсімі 4,8%, ал 2025 жылғы 10 айда – 6,4% болды.Әли әл-Эйд ХВҚ-ның Қазақстанмен ынтымақтастық деңгейін жоғары бағалап, салық реформасын жүргізу, фискалдық ұстанымды нығайту, экономикалық өсудің жоғары қарқынын қолдау мен ұзақ мерзімді стратегиялық пайымды қалыптастырудағы елдің елеулі ілгерілеуін атап өтті. Сонымен бірге ол инфляцияны одан әрі төмендету қажеттігіне, оның көп компонентті сипаты мен сыртқы факторлардың әсеріне назар аударды.Тараптар талдамалық және сараптамалық алмасуды нығайту, сондай-ақ орнықты экономикалық өсуді қолдау жөніндегі бірлескен жұмысты дамыту секілді алдағы өзара іс-қимыл перспективасын талқылады.Кездесу сындарлы, әріптестік райда өтті. Бұл Қазақстан мен Халықаралық Валюта Қоры арасындағы тығыз диалогты жалғастыруға және ынтымақтастықты тереңдетуге деген өзара көзқарасты айғақтайды.https://primeminister.kz/news/serik-zumangarin-xvk-nyn-kazakstan-boiynsa-missiiasynyn-bassysymen-kezdesti-30738 Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1108444?lang=kk
Үкімет, Ұлттық банк және Қаржы нарығын реттеу агенттігінің бірлескен іс-қимыл бағдарламасы қабылданды 19.11.2025
Премьер-министр Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында Үкіметтің Ұлттық банкпен және Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігімен 2026-2028 жылдарға арналған макроэкономикалық тұрақтандыру және халықтың әл-ауқатын арттыру жөніндегі бірлескен іс-қимыл бағдарламасы бекітілді. Құжат Президенттің тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз ету, инфляцияны төмендету, импортқа тәуелділікті азайту және азаматтардың табысын арттыру жөніндегі тапсырмаларын орындауға бағытталған.«Мемлекет басшысы Қазақстан халқына Жолдауында Үкіметке Ұлттық Банкпен, Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігімен бірге Бірлескен іс-қимыл бағдарламасын әзірлеуді тапсырды. Үкіметтің, Ұлттық банктің және Қаржы нарығын реттеу агенттігінің бірлескен іс-қимыл бағдарламасы еліміздің алдағы үш жылға арналған әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі міндеттерін шешуге бағытталған», — деп атап өтті Олжас Бектенов.Премьер-министрдің орынбасары Серік Жұманғарин бірқатар негізгі бағыт бойынша еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуы жөніндегі шаралар кешенін қамтитын бағдарламаның негізгі тәсілдері туралы баяндады. Олардың қатарында халықтың табысын қолдау, сапалы өсуді қамтамасыз ету, шикізаттық емес экспортты ынталандыру, экономиканы цифрландыру және ЖИ дамыту, инвестициялық және тарифтік саясатты жетілдіру, инфляция мен экономикадағы мемлекеттің үлесін азайту шаралары бар. Сонымен қатар бағдарлама ақша-несие саясаты,қаржы секторын дамыту және бағаны реттеу бойынша блоктарды қамтиды.Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов баға тұрақтылығын қамтамасыз ету және қаржы секторын дамыту бойынша монетарлық, микро және макропруденциалды шаралар пакетін ұсынды. Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрағасы Мәдина Әбілқасымова бизнеске несие беруді кеңейту, тұтынушылық несиелеу сегментіндегі тәуекелдерді төмендету, кәсіпкерлерді қолдау үшін реттеу тәсілдерін жетілдіру жөніндегі қадамдар туралы баяндады.Премьер-министр бағдарламаны экономиканың сапалы әрі орнықты өсуі мен инфляцияны төмендету есебінен жүзеге асыру азаматтардың тұрмыс деңгейі мен әл-ауқатын арттырудың негізгі құралы болатынын атап өтті. Негізгі мақсаттар – экономиканың жыл сайынғы өсімін кемінде 5%-ға және халықтың нақты табысын орта есеппен 2-3%-ға арттыру. Жаңа инвестициялық циклді іске қосу, бизнес жүргізу үшін кедергілерді жою және мемлекеттің экономикадағы үлесін барынша азайту, сондай-ақ жұмыспен қамтуға жәрдемдесу және әлеуметтік қолдауды нақты иесіне жеткізуге мүмкіндік беретін жаңа шараларды жүзеге асыру көзделіп отыр. Инфляцияны төмендетуге, теңгерімді тарифтік саясатты жүргізуге, экспортты ұлғайтуға және импортқа тәуелділікті азайтуға баса назар аударылады.Премьер-министр Олжас Бектенов экономиканы орнықты дамыту үшін барлық жауапты мемлекеттік органдар үйлесімді жұмыс істегенде ғана мүмкін болатынын ескере отырып, жауапты ведомстволарға бірқатар тапсырма берді.Ұлттық экономика, Ауыл шаруашылығы және Сауда министрліктері инфляция деңгейін бақылау мен төмендету, сондай-ақ бағаның өсуіне сыртқы факторлардың әсерін барынша азайту жұмыстарын күшейту тапсырылды.Жанар-жағармай материалдарының бағасын көтеруге енгізілген мораторийді ескеретін болсақ, көршілес елдермен арадағы баға диспаритеті күшейіп келеді. Қарапайым тілмен айтқанда, біздің бензин мен дизель көршілерге қарағанда әлдеқайда арзан. Сондықтан Энергетика, Сауда, Қаржы, Ішкі істер министрліктері мен Қаржылық мониторинг агенттігі және Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі отын балансына және мұнай өнімдерінің басқа елдерге заңсыз өтіп кетуіне жол бермеу мәселесіне қатаң бақылауды қамтамасыз етуі қажет.Ауыл шаруашылығы, Сауда және Өнеркәсіп министрліктеріне ішкі нарықтың отандық өніммен қамтамасыз етілуін арттыруы тиіс. Тұрақтандыру қорларын, форвардтық шарттарды, өнім бағасын арзандатуға берілетін субсидияларды және сауда желілерімен келісімдерді белсенді пайдалану арқылы азық-түлік бағасын тұрақтандыру, әсіресе бүгінде импортқа тәуелділігі жоғары өнімдер өндірісін ұлғайтуға басымдық берілуі керек. Сауда министрлігі өңір әкімдерімен бірлесіп, делдалдық схемаларды анықтау жұмысын күшейтуі қажет.Инвестициялық жобаларды іске асыруға және АӨК-де терең өңделген өнімдерді өндіруге ерекше назар аударылуы тиіс.Сауда, Ауыл шаруашылығы, Өнеркәсіп министрліктеріне мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп, шикізаттық емес өнімдерді экспорттаушыларды ынталандырудың кешенді шараларын әзірлеу тапсырылды.Сонымен қатар нақты секторын несиелендіруге тарту арқылы басым инвестициялық жобаларды жүзеге асыруды жеделдету, даму институттарының, оның ішінде «Бәйтерек» холдингі мен Kazakh Invest рөлін арттыру, іске асырылып жатқан шараларды ақпараттық қамтамасыз ету бойынша тапсырма берілді. Ұлттық экономика министрлігі Экономикалық саясат жөніндегі кеңестің отырыстарында қарап, жұртшылықты хабардар етіп отыруы керек. Бағдарламадағы іс-шаралардың орындалу барысына мониторинг жүргізу тапсырылды. Премьер-министр барлық бірінші басшыға бағдарламаны сапалы әрі уақтылы жүзеге асыруды қамтамасыз ету қажеттігін атап өтті.Премьер-министрдің орынбасарларына өз бағыттары бойынша Бағдарламадағы іс-шаралардың орындалуына бақылауды қамтамасыз ету тапсырылды.https://primeminister.kz/news/ukimet-ulttyk-bank-zane-karzy-narygyn-retteu-agenttiginin-birlesken-is-kimyl-bagdarlamasy-kabyldandy-30737 Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1108201?lang=kk
Қазақстан аймақтық әріптестікті нығайту, орнықты даму құндылықтарын ілгерілетуді жалғастыруда 18.11.2025
2025 жылғы 17 қарашада Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика вице-министрі Асан Дарбаев Мәскеуде өткізілген Шанхай Ынтымақтастық Ұйымының (ШЫҰ) орнықты даму жөніндегі форумына қатысты. Іс–шара ШЫҰ-ға мүше мемлекеттердің үкімет басшылары кеңесінің отырысы аясында өткізілді. Оны ШЫҰ Хатшылығының қолдауымен Орнықты даму мақсаттарына (ОДМ) қол жеткізу үшін Ресей Федерациясы Президентінің Халықаралық ұйымдармен байланыс жөніндегі арнайы өкілінің аппараты ұйымдастырды.ШЫҰ Бас хатшысы Нұрлан Ермекбаев және Ресей Федерациясы Президентінің ОДМ-ға қол жеткізу үшін халықаралық ұйымдармен байланыс жөніндегі арнайы өкілі Борис Титов форум қатысушыларына арнап, сөз сөйледі.Форум барысында ҚР Ұлттық экономика вице-министрі Асан Дарбаев Қазақстандағы орнықты даму мақсаттарының іске асырылу барысы туралы ақпарат беріп, олардың мемлекеттік жоспарлау мен бюджеттеудің ұлттық тетіктеріне интеграцияланғанын атап өтті. Ол ШЫҰ шеңберіндегі ынтымақтастықты тереңдету тұрақты экономикалық өсуді жеделдету, практикалық шешімдер алмасу және аймақтық дамудың жаңа моделін қалыптастыру үшін қосымша мүмкіндік туғызатынын атап өтті.Форум мемлекеттік органдардың, сараптамалық және ғылыми қоғамдастықтың, ШЫҰ-ға мүше мемлекеттердің іскер топтары мен қоғамдық ұйымдарының, сондай-ақ диалог бойынша бақылаушы және әріптес елдер өкілдерін біріктірді. Қатысушылардың көп болуы ұйымның аймақтық күн тәртібіндегі орнықты даму тақырыбының барған сайынғы маңыздылығын растайды.Іс-шара бағдарламасы 2030 жылға дейінгі Орнықты дамудың күн тәртібін іске асырудың негізгі аспектісін талқылауға және озық ұлттық тәжірибелерді алмасуға арналды. Пікірталас шеңберінде ОДМ-2030-ға қол жеткізудің әлемдік прогресіне шолу, ШЫҰ елдерінде ОДМ-ны ілгерілету туралы баяндамалар ұсынылып, сондай-ақ әлеуметтік жауапты бизнес мәселесі, ESG-тәсілдерді дамыту мен олардың экономиканың тұрақты трансформациясын жеделдету рөлі талқыланды.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1107030?lang=kk
Қазақстанның серпінді жобалары: 17 бастаманың 14-і ҚДБ-мен қаржыландырылады 14.11.2025
Қазақстанның Даму банкі ("Бәйтерек" холдингінің еншілес ұйымы) Қазақстанның 17 серпінді жобасының 14-ін қаржыландыруға қатысуды жоспарлап отыр.Банктің қатысу үлесі бастамаларға қатысты 2,6 трлн теңгеге жетуі мүмкін. Бұлар ел ішіндегі жалпы сомасы 6,9 трлн теңгеге жоғары технологиялық қайта өңдеу үлесін арттыратын болашақ металлургиялық және агроөнеркәсіптік кластерлер.Банк Павлодар облысында металлургиялық кластердің бірінші кезегін іске асыруды мақұлдады. Енді Екібастұзда "Mineral Product International" ЖШС қуаттылығы жылына 80 000 тонна ферроқорытпа зауытын салмақ. Оның іске қосылуы Қазақстанның ішкі қайта өңдеу және экспорттық әлеуетін арттырады. 527 тұрақты және 1000-нан астам уақытша жұмыс орны ашылады.Сараптаманың үшінші кезеңі Қарағанды облысында №8-9 (жылына 2,45 млн тонна кокс) жаңа кокс батареялары мен табиғи газ құбырын салатын "Qarmet" АҚ кешенді жаңғырту жобасынан өтуде. Жоба ішкі металлургияны өзіміз өндірген кокспен қамтамасыз етіп, импортты қысқартуға және өндірістік қуатты арттыруға мүмкіндік береді.Құжаттарды жинаудың екінші кезеңінде Қостанай облысында жобалық қуаты жылына 2 млн тонна болатын "QazIron" АҚ (ERG) ыстық брикетті темір (ЫБТ) өндіру зауытының жобасы тұр. Ол әлемдік нарықта сұранысқа ие доменсіз, "жасыл" металлургия үшін премиум шикізат шығарып, 3000-ға жуық маманға жұмыс береді.Қаржыландыру үшін құжат жинаудың бірінші кезеңі қазір Абай облысында қуаты жылына 300 мың тонна мыс болатын "KAZ Minerals Smelting" ЖШС мыс балқыту зауытының жобасы бойынша жүргізілуде. Кәсіпорында мыңдаған тұрақты жұмыс орны ашылып, жоғары экспорттық әлеуеті бар дайын мыс қорытпасы өнеркәсіптік өндірісіне көшуге мүмкіндік береді.Астанада қарыз алушының өз қаражаты есебінен "Kazak Protein" ЖШС бидай мен бұршақты терең өңдеу бойынша интеграцияланған агроөнеркәсіптік кешеннің құрылысы басталды. ҚДБ-да бұл жоба сараптаманың үшінші кезеңінде. Кәсіпорын тірі бидай глютенін және модификацияланған бидай крахмалын шығарады. Болашақта Қостанай облысындағы Qostanai Grain Industry жобасымен бірлесіп, кәсіпорындар астықты тереңдете өңдеудің және ел үшін стратегиялық маңызды импорттық ингредиенттерді алмастырудың негізіне айналмақ. Сонымен қатар қосылған құны жоғары қазақстандық тереңдетілген экспорттық өнім желісін көбейтеді.ҚДБ мен оның еншілес ұйымы ӨДҚ қаржыландыруының арқасында қуаттылығы жылына 120 мың автомобильге дейін жететін Astana Motors Manufacturing Kazakhstan мультибрендтік зауытын салу жобасы рекордтық мерзімде аяқталды. Бұл өз алаңында бірден үш жетекші қытай брендінің өндірісін біріктірген әлемдегі алғашқы кәсіпорын: Chery, Changan және Great Wall Motor (Haval және Tank).Барлық жобалар қатаң іріктеу критерийіне жауап береді. Оның құны кемінде 100 млрд теңге, өнімді қайта бөлудің орташа және жоғары деңгейі, стратегиялық маңыздылығы, экспортқа және импортты алмастыруға бағдарлануы есепке алынады.Анықтама:Үкімет жалпы құны шамамен 16 трлн теңгені құрайтын, 28 мыңнан астам жұмыс орын ашуды көздейтін 17 ірі жобаның тізбесін бекітті. Бұл жобалар қара және түсті металлургия, мұнай-, газ және көмір химиясы, химия өнеркәсібі, автомобиль өндірісі, туризм және азық-түлік өнеркәсібі сияқты бағыттарды қамтиды.Қазіргі таңда екі жоба іске қосылды: KIA автомобильдерін шығаратын зауыт және Chery, Haval және Changan маркалы мультибрендті автозауыт. Қалған 15  жоба әртүрлі кезеңде жүзеге асырылып жатыр.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1105195?lang=kk
Мемлекеттік басқару академиясында фискалдық және монетарлық саясаттағы жаңа тәсілдер талқыланды 14.11.2025
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясында Қаржыгер күніне орай "Қазақстан Республикасының фискалдық және монетарлық саясатындағы жаңа тәсілдер" атты дөңгелек үстел өткізілді. Іс-шара "Экономист"пікірталас клубының алаңында сараптамалық сессия форматында жүргізілді.Оған ҚР Ұлттық экономика бірінші вице-министрі Азамат Әмрин, ҚР Қаржы вице-министрі Ержан Біржанов, ҚР Ұлттық Банкінің ақша-кредит саясаты департаментінің директоры Рүстем Оразалин, ҚР Жоғары аудиторлық палатасының талдау және есептілік департаментінің директоры Нұрлан Төренов, Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ директорлар кеңесінің төрағасы Жақсыбек Күлекеев, қаржы талдаушысы Расул Рысмамбетов, "Астана" халықаралық университетінің профессоры Серік Жұмабаев, сондай-ақ мемлекеттік органдардың, сараптамалық және ғылыми қоғамдастық өкілдері, Академия магистранттары мен докторанттары қатысты.Қатысушылар бюджеттік ережелерді жетілдіру және ұзақ мерзімді жоспарлау мәселесін қарастырды. Осы тақырыпта ҚР Ұлттық экономика бірінші вице-министрі Азамат Әмрин баяндама жасады.Ол осы жылғы наурызда жаңа Бюджет кодексіне қол қойылғанын еске салды. Оны әзірлеу алдында 2008 жылғы Кодекстің Халықаралық валюта қорының стандарттарына сәйкестігі сарапталды."Халықаралық мамандардың ұсынысын жаңартылған Бюджет кодексіне негіз етіп алдық. Оның нормалары 2026-2028 жылдарға арналған республикалық бюджетті қалыптастыру мен дамудың он жылдық болжамын әзірлеу кезінде қолданылған болатын. Шығыстардың өсу қарқыны экономиканың әлеуетімен және инфляцияның мақсатты деңгейімен тығыз байланысты: бюджеттік ережелер бойынша олар 2026 жылы 108,7%, 2027 жылы 109,1% және реформаға дейінгі 121%-ға қарсы 2028 жылы 109,3%. Ұлттық қордан кепілдендірілген трансферт 2026-2028 жылдары жыл сайын 2,77 трлн теңге деңгейінде тіркелді. Нысаналы трансфертті тарту көзделмейді", - деді Азамат Әмрин.Ол мақсатты трансферттерден бас тарту бюджет түсімдерінің өсуін қамтамасыз ететін және Ұлттық қор қаражатына тәуелділікті төмендететін жаңа Салық кодексінің арқасында мүмкін болғанын атап өтті. Бұл ретте бюджеттік саясат мемлекеттік борыш бойынша белгіленген шектеулерді сақтай отырып құрылады.2026 жылғы республикалық бюджет тапшылығы ЖІӨ-ге 2,5% деңгейінде жоспарланып, 2028 жылы кезең-кезеңімен 0,9% - ға дейін төмендетілген. Бір мезгілде даму бюджетінің өсуі көзделген: оның көлемі 2025 жылы 2,0 трлн теңгеден 2026 жылы 2,9 трлн теңгеге дейін ұлғаяды. Бұл қаражат мемлекеттік органдар мен өңірлердің даму жоспары, сондай-ақ олардың экономикалық өсуге қосқан үлесі негізінде іріктелетін басым жобаларға бағытталады.Бюджетті орындау тәсілі өзгертілді. Егер бұрын қаражатты толық игеру негізгі міндет болса, енді нақты нәтижеге қол жеткізуге және тиімділігін бағалауға назар аударылады.Игерілмеген қаражатты келесі қаржы жылының басынан бастап бюджетті нақтыламай пайдалану мүмкіндігі енгізілді. Бұл қаржыны басқарудың икемділігі мен жеделдігін арттырады.Сонымен қатар, бюджет қаражатының өтімділігін басқару құқығы берілген қазынашылық мәртебесі көтерілді. Енді жергілікті бюджеттер мен квазимемлекеттік сектор ұйымдарының бос қалдықтарын сол жыл ішінде қайтарумен уақытша тартуға болады.Бірінші вице-министр атап өткендей, барлық қабылданған шаралар мемлекеттік қаржының тұрақтылығын арттыруға, бюджеттік процестің ашықтығына және мемлекеттік ресурстарды тиімді пайдалануға бағытталған.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1105088?lang=kk
Қазақстанның ЖІӨ өсімі 2025 жылдың 10 айында 6,4%-ды құрады 10.11.2025
Ұлттық статистика бюросының алдын ала деректері бойынша, 2025 жылдың қаңтар-қазан айларында Қазақстанның Жалпы ішкі өнімі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 6,4%-ға өсті.Тауарлар өндірісі 8,2%-ға, қызмет көрсету 5,3%-ға артты.ЖІӨ-нің өсуіне анағұрлым ең көп үлесті өнеркәсіп (өсім 7,3%) саласы қосты, оның жапы өсімдегі мөлшері – 30%. Ал сауда және көлік салаларымен қосқанда 70%-дан асады.Өңдеу өнеркәсібінде өсім 5,8% болды. Бұл жекелеген бағыттар бойынша өнім шығарудың ұлғаюы есебінен қалыптасып отыр. Олардың ішінде:машина жасау – 11,5%-ға, соның ішінде автомобиль құрастыру - 13,3%-ға,химия өнеркәсібі – 10,9%-ға,азық-түлік – 9,1%-ға,мұнай өнімдері – 6,3%-ға,металл бұйымдары – 14,1%-ға,құрылыс материалдары – 5,3%-ға өсті.Құрылыс саласында өсім ірі инфрақұрылымдық жобаларды жүзеге асырумен байланысты болып отыр. Құрылыс жұмыстарының көлемінің артуы 2025 жылғы қаңтар-қыркүйектегі 14,9%-бен салыстырғанда 15,1%-ды құрады.Ауыл шаруашылығы саласы маусымдық өсу фазасына енді. Жалпы өнім көлемі қаңтар-қыркүйек айларымен салыстырғанда 1,0 п. т.-ға жеделдеп, 5,4%-ға артты. Өсімдік шаруашылығында өсім 6,7%-ға, мал шаруашылығында 3,4%-ға жетті. Жалпы өнімнің өсуі мемлекеттік қолдау шараларымен, агротехнологияларды сақтаумен және егін жинау кезіндегі қолайлы ауа-райымен байланысты болып отыр. Бірқатар өңірде дәнді дақылдардың өнімділігі артты, олардың ішінде Ақмола (+13,6%), Қостанай (+14,9%) және Павлодар (+7,4%) облыстары бар. Сүт өндірісі 5,2%-ға, ет өндірісі 2,8%-ға, жұмыртқа өндірісі 1,4%-ға өсті.Саудада өсім деңгейі 9%-ды құрады. Өсу қарқыны саладағы үлесі 66,5% болатын көтерме сауда кәсіпорындарында байқалып отыр. Айналым қаражатының ұлғаюы Павлодар, Атырау облыстары мен Астана қаласында тіркелген.Көлік саласында да өсімнің жоғарғы қарқыны сақталып отыр. Барлық көлік түрі бойынша тасымалдың өсуіне байланысты көлік қызметінің көлемі 20,7%-ға артты.Үкімет басым салаларды қолдауға, экономиканы әртараптандыруға және инвестициялар тартуға баса назар аудара отырып, сапалы экономикалық өсімді қамтамасыз етуге бағытталған Президент тапсырмаларын орындау үшін жұмыс істеуде.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1102258?lang=kk
Қазақстан мен Ресей Үкіметаралық комиссия отырысында негізгі ынтымақтастық мәселелер талқыланды 09.11.2025
Астанада Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы ынтымақтастық жөніндегі Үкіметаралық комиссияның XXVI отырысы өтті. Қазақстандық делегацияны Премьер-министрдің орынбасары – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин, ресейлік делегацияны Үкімет төрағасының орынбасары Алексей Оверчук басқарды.Отырыс барысында тараптар көлікке қатысты өзара іс-қимыл мәселесін кеңінен талқылады. Атап айтқанда, қыркүйекте Достық – Мойынты учаскесінде екінші жолдардың іске қосылуына және Қытай – Еуропа – Қытай бағыты транзитіндегі жоспардағы өсуге байланысты теміржол тасымалы көлемін ұлғайту перспективасы қаралды. Қазақстан-Ресей өткізу пункті арқылы өтетін жүктердің перспективалық көлемін бірлесіп бағалау туралы, сондай-ақ екіжақты және транзиттік қатынастағы жүк ағынын ұлғайту үшін «Солтүстік-Оңтүстік» халықаралық көлік дәлізін дамытуға одан әрі жәрдемдесу туралы уағдаластыққа қол жеткізілді.Қазақстандық тарап сондай-ақ 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енген Ресейдің көші-қон заңнамасындағы өзгерістерге байланысты қазақстандық автотасымалдаушылардың проблемалары туралы мәселені көтерді. Жаңа нормаларға сәйкес, шетелдік азаматтардың Ресейде тіркеусіз болу мерзімі бір жыл ішінде 180-ден 90 күнге дейін қысқарды. Ресей тарапы халықаралық тасымалды жүзеге асыратын қазақстандық жүргізушілердің бұрынғы болу мерзімін 180 күнге дейін қайтару жөніндегі мәселені тез арада шешуге жәрдемдесуге дайын екенін білдірді.Агроөнеркәсіптік кешен мәселесіне ерекше назар аударылды. Тараптар жоғары өнімділігі, сыртқы факторға төзімділігі және жақсартылған сапалық сипаттамалары бар ауыл шаруашылығы дақылының бәсекеге қабілетті жаңа сорттарын құру жөніндегі бірлескен жұмысты талқылады.Ауыл шаруашылығы өнімдерімен, азық-түлікпен өзара сауда көлемін кеңейту туралы уағдаластыққа қол жеткізілді.Ресей тарапы Қазақстаннан зығыр мен жасымық тұқымын әкелуге фитосанитарлық шектеуді алып тастау мәселесін қарастыруға, сондай-ақ Ресей аумағында жинақталған астық пен бұршақ дақылының транзитін қамтамасыз етуге дайын екенін білдірді.Отырыс барысында отын-энергетика кешені, қаржы, мұнай және газ, өнеркәсіп, атом энергетикасы, стандарттау және метрология, туризм, білім беру, байланыс және ақпараттық технология саласындағы өзекті ынтымақтастық мәселесі талқыланды.Отырыс қорытындысы бойынша делегация басшылары Үкіметаралық комиссияның XXVI отырысының хаттамасына қол қойды. Комиссияның келесі отырысы 2026 жылы Омбыда (Ресей Федерациясы) өткізілмек.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1101558?lang=kk
Алматыда ауыл әкімдерінің рөлін күшейту бойынша жаңа бастамалар талқыланды 07.11.2025
2025 жылғы 7 қарашада Алматыда ҚР Парламенті Мәжілісі жанындағы Қоғамдық палатаның көшпелі отырысы өткізіліп, оған ҚР Ұлттық экономика вице-министрі Бауыржан Омарбеков қатысты.Талқылаудың негізгі тақырыбы — Мәжіліс депутаттарының бастамасымен "Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасы.Вице-министр өз сөзінде жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін жетілдіру бойынша жүргізіліп жатқан реформалардың маңыздылығын атап өтіп, заң жобасының негізгі ережелеріне тоқталды.Жергілікті өзін-өзі басқару, деп атап өтті ол, азаматтық белсенділіктің институционалдық негізін, мемлекет пен қоғам арасындағы сенім мен жауапкершілікті қалыптастырудың маңызды тетігі.Сайлау институтын дамытуВице-министр 2021 жылы ауылдық округ әкімдерін тікелей сайлау енгізілгенін еске салды. 2025 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша 863 ауыл әкімі сайланса, реформа басталғаннан бері 3,5 мыңға жуық сайлау өткізілген.Келесі кезеңде аудан әкімдерінің тікелей сайлауы енгізілді. 2022 жылы тиісті заң қабылданып, 2023 жылы пилоттық сайлау өткізілді. Ал ағымдағы жылы тұрақты сайлау басталды. Бүгінгі таңда облыстық маңызы бар 48 аудандық және 4 қалалық әкім сайланды.. Ағымдағы жылы сайлау еліміздің жеті өңірінде, Солтүстік Қазақстан, Алматы, Ақмола, Қызылорда, Түркістан және Абай облыстарында, сондай-ақ Шығыс Қазақстан облысының бір ауданында өтті.Заңнаманы жетілдіруАғымдағы жылғы 30 маусымда Мәжіліске сайлау процестерін одан әрі дамытуға бағытталған заң жобалары енгізілді. Олар кандидаттардың сайлау қорын құруын, осы қордан тыс қаржыландыруға тыйым салуды және басқа да түзетулерді көздейді.Негізгі міндеттің бірі сайлау алдындағы уәделерді орындау жауапкершілігін арттыру болып қала береді.Қаржылық тәуелсіздік және жаңа кіріс көздеріҚаржылық тәуелсіздік дегеніміз сайланған әкімдердің тиімді жұмыс істеуінің негізгі шартының бірі.IV деңгейдегі бюджет енгізілген сәттен бастап (2018 жылдан бастап) ауылдық бюджеттерге жеке түсімдер 3,5 есеге - 2024 жылы 32,2 млрд теңгеден 112,2 млрд теңгеге дейін өскен.Қаржы базасын одан әрі нығайту үшін су ресурсын пайдаланғаны үшін төлемді, кейбір қызмет түріне лицензияны және басқа да төлемді қосқанда, салық пен алымды қайта бөлу арқылы кіріс көзін кеңейту ұсынылады.Оқыту және цифрландыру2025 жылы басқарушылық құзыреттер мен инфрақұрылымды дамытуға бағытталған ауылдық округ әкімдерін қайта даярлау бағдарламасы іске қосылды. Оқытудың бірінші кезеңінде 1 784 әкім қамтылса, екіншісі қыркүйекте басталды. 428 қатысушы оқытылуда.Бұдан басқа, пилоттық режимде мемлекеттік деректер базасына қол жеткізуді қамтамасыз ететін "Әкімнің цифрлық жұмыс орны" жобасы іске асырылуда.Ол еліміздегі 17 өңірдегі 34 ауылды қамтиды. Жыл соңына дейін жобаны барлық ауылдық округте енгізу жоспарлануда.Бауыржан Омарбеков ұсынылған шаралар жергілікті билік органдарының қаржылық және институционалдық дербестігін нығайтуға, жергілікті жердегі басқарудың ашықтығы мен тиімділігін арттыруға бағытталғанын атап өтті.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1100917?lang=kk
Ұлттық экономика вице-министрінің Алматы облысының халқымен кездесуі 06.11.2025
Құрметті, Алматы облысы Жамбыл ауданының тұрғындары!2025 жылғы 7 қарашада ҚР Ұлттық экономика Вице-министрі Бауыржан Омарбеков халықпен және бизнес өкілдерімен кездесу өткізеді.Негізгі іс-шаралар мына мекенжайда өтеді: Алматы облысы, Жамбыл ауданы, Жамбыл ауылы, Жамбыл көшесі, 83В үй.Халықпен және бизнес өкілдерімен кездесу 15:45-да басталады.Азаматтарды қабылдауға және кездесуге жазылу үшін мына телефонға хабарласуыңызды сұраймыз: WhatsApp +7 776 662 6575 (ҰЭМ)Азаматтарды белсенді қатысуға және Ұлттық экономика вице-министрі Бауыржан Омарбековке сұрақтар қоюға шақырамыз.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1099845?lang=kk
ҚДБ ЭКСЖ ұлттық жобасы аясында электр желілерін тарату жұмыстарын жаңғыртуды қаржыландырады 05.11.2025
«Қазақстанның Даму Банкі» АҚ «Энергетика және коммуналдық секторларды жаңғырту» ұлттық жобасы аясында «Қарағанды жарық» ЖШС-нің инвестициялық жобасының қаржылық серіктесі болды.Қаражат Қарағанды облысының электр желілік инфрақұрылымын жаңғыртудың ауқымды бағдарламасын іске асыруға бағытталады. Бұл өңір – елдің энергетикалық жүйесіндегі негізгі аймақтардың бірі саналады.Қаржыландыру тарту өңірдің электр желілік кешенінің сенімділігі мен тұрақтылығын арттырудағы маңызды қадам болды. Бұл тек қаржылық шара ғана емес, сонымен қатар жабдықтарды жаңарту, апаттылықты азайту және халық пен бизнес үшін электрмен жабдықтау сапасын жақсартуға бағытталған стратегиялық құрал.«Энергетика және коммуналдық секторларды жаңғырту» ұлттық жобасы тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласындағы мемлекеттік әлеуметтік саясаттың басым міндеттерін жүзеге асыруға бағытталған және ол Қазақстан Республикасының Үкіметі тарапынан өткен жылдың желтоқсан айында бекітілді. Жобаға елдің инженерлік және коммуналдық инфрақұрылымын жаңартуға бағытталған инвестициялық бастамаларды іске асырып жатқан табиғи монополиялар субъектілері қатысуда.Жобаны іске асыру нәтижесінде апаттылық 20 пайызға төмендеп, энергетикалық активтердің тозу деңгейі ел бойынша орта есеппен 40 пайызға дейін қысқарады деп күтілуде. Қазақстанның Даму Банкі мен «Қарағанды жарық» ЖШС арасындағы қаржылық серіктестік осы бағыттағы жүйелі жұмыстың көрінісі болмақ.Инвестициялық жоба аясында «Қарағанды жарық» бірқатар инфрақұрылымдық бастамаларды жүзеге асырады: 110 кВ «Мемлекеттік аудандық электр станциясы-2 – Қарағайлы» (1 және 2 тізбек) әуе желілерін қайта жаңарту, 110 кВ «Астаховка – Шоқай» желісін жаңғырту, сондай-ақ 35/10 кВ «Жосалы» және 110/6 кВ «РТИ» қосалқы станцияларын жаңарту көзделген. Құрылысты аяқтау және нысандарды пайдалануға беру 2029 жылғы 1 шілдеге дейін жоспарланған.Жоба аясында жалпы ұзындығы 58,2 шақырым әуе желісі қайта салынып, күштік трансформаторлар жаңасына ауыстырылады. Бұл өз кезегінде желілердің тозу және апаттылық деңгейін төмендетуге ықпал етеді.ҚДБ қаржыландыруды 10 жыл мерзімге 16,7 млрд теңге көлемінде қайтарылмайтын несиелік желі түрінде ұсынады. Банк жобаның жалпы құнының 90 пайызын қаржыландырады. Қаражат құрылыс-монтаж жұмыстарына, жабдықтарды сатып алу мен орнатуға бағытталады.– Қазақстанның Даму Банкі «Энергетика және коммуналдық секторларды жаңғырту» ұлттық жобасы аясында табиғи монополиялар субъектілерін тікелей қаржыландыратын негізгі қаржы институттарының бірі. Бұл – елдің коммуналдық инфрақұрылымын жаңарту және тұрақты дамытуға бағытталған стратегиялық қадам. Биыл Банк сондай-ақ энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық салаларындағы жаңғырту жобаларын қолдау бағдарламасын бекітті. Бағдарлама табиғи монополиялар саласындағы инвестициялық бастамаларды іске асырудың тиімділігі мен қолжетімділігін арттыруға бағытталған, – деді ҚДБ басқарма төрағасы Марат Елібаев.«Қарағанды жарық» жобалары «Қазақстан коммуналдық жүйелері» компаниялар тобының өңірлердегі энергетикалық кешенді жаңарту жөніндегі ұзақмерзімді стратегиясының бөлігі. Топ электр және жылу желілерін жүйелі түрде жаңғыртып, энергия үнемдеу технологияларын енгізіп, көрсетілетін қызмет сапасын арттыруға тұрақты инвестициялар салып келеді.– Қазақстанның Даму Банкі өңір үшін маңызды инвестициялық жобаның қаржылық серіктесі атанды. Мұндай бастамаларды қолдау – энергетика саласының тұрақты дамуына және инфрақұрылымның сенімділігін арттыруға қосылған үлес. Бұл – халықтың өмір сапасына тікелей әсер ететін бағыт. Біз энергетикалық инфрақұрылымға инвестиция салу арқылы еліміздің миллиондаған тұрғынының жайлылығына үлес қосамыз, – деді «Қарағанды жарық» ЖШС бас директоры Дидар Ахмадин.Қазақстанның Даму Банкі қазіргі уақытта табиғи монополия субъектілеріне – «Энергетика және коммуналдық секторларды жаңғырту» ұлттық жобасының қатысушыларына тиімді қаржыландыру шарттарын ұсынып отыр. Несие сомасы 3 млрд теңгеден бастап, мерзімі 20 жылға дейін, сыйақы мөлшерлемесінің 10 пайызы тариф есебінен, қалған бөлігі мемлекеттік субсидия есебінен өтеледі.Қазіргі таңда ҚДБ жалпы құны 141,8 млрд теңге болатын 7 жоба қаралу үстінде. Олардың несиелік көлемі шамамен 126,2 млрд теңгені құрайды. Бұл бастамалардың жүзеге асуы елдің коммуналдық инфрақұрылымындағы тозу деңгейін айтарлықтай төмендетуге мүмкіндік береді.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1099434?lang=kk
ҚДБ жаңа ауқымды қаржыландыру бағдарламасын жүзеге асыруға кірісті 31.10.2025
«Қазақстанның Даму Банкі» АҚ («Бәйтерек» холдингінің еншілес ұйымы) 2025–2030 жылдарға арналған сирек, жерде сирек кездесетін және стратегиялық маңызды материалдарды өндіру мен қайта өңдеу жобаларын қаржыландыру бағдарламасын іске қосты. Бағдарламаның жалпы көлемі – 1 миллиард АҚШ доллары.Аталған бастама Мемлекет басшысының биылғы Жолдауында белгіленген экономиканы әртараптандыру және жоғары технологиялық өндірістерді дамыту жөніндегі стратегиялық бағыттарды жүзеге асырудың маңызды тетігі болмақ.Бағдарламаның басты мақсаты – ел экономикасы үшін стратегиялық маңызы бар салада инвестициялық жобаларды жүзеге асырып жатқан орта және ірі кәсіпкерлік субъектілерін қолдау.Қаржыландыру тетіктері кәсіп иелеріне барынша тиімді жағдай жасауға бағытталған. Атап айтқанда, ең төменгі қаржыландыру сомасы 5 млрд теңгеге дейін төмендетілді. Қаражат доллар, еуро, юань және басқа да валюталарда 20 жылға дейінгі мерзімге беріледі. Сонымен қатар ұйымдастыру және шарттарды өзгерту бойынша комиссиялар алынып тасталды, сондай-ақ жеңілдік кезеңі қарастырылған.ҚДБ ұсынған бағдарламаның өзектілігі – сирек және стратегиялық маңызды материалдарды қайта өңдеу саласының ел өнеркәсібін әртараптандыру мен Қазақстанның жаһандық құн тізбектеріне ықпалдасуындағы ерекше маңызымен айқындалады.Сонымен қатар бұл бағдарлама 2024–2028 жылдарға арналған сирек және жерде сирек кездесетін металдар саласын дамыту жөніндегі кешенді жоспардың міндеттерін орындауға да өз үлесін қосады.– Бұл бағдарлама Банк тарапынан экономиканың жаңа өсім нүктелерін қолдауға бағытталған стратегиялық ұстанымын көрсетеді. Біз Қазақстанды жоғары қосылған құнға ие дайын өнім өндіруші елге айналдыру үшін нақты жағдай жасап отырмыз. Бұл өз кезегінде жаңа технологиялық тізбектердің қалыптасуына, отандық өнеркәсіптің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға және еліміздің жаһандық маңызды материалдар нарығындағы орнын нығайтуға мүмкіндік береді, – деді Қазақстанның Даму Банкінің басқарма төрағасы Марат Елібаев.Қаржыландыру металлургия саласындағы жобаларға, соның ішінде қайта өңдеу өндірісі бар тау-кен металлургия кешендеріне бағытталады. Қарыз алушылар үшін негізгі талаптардың бірі – JORC халықаралық стандарты бойынша қорлардың расталуы. Бағдарлама шеңберінде жерде сирек кездесетін элементтері (лантаноидтар, скандий, иттрий), сондай-ақ жоғары технологиялар, «жасыл» энергетика және электроника салаларында сұранысқа ие литий, кобальт, вольфрам, германий, галлий, графит және өзге де материалдар бойынша жобалар қарастырылады.Бағдарламаны іске асыру елдің технологиялық және өнеркәсіптік дамуына серпін беріп, жаңа жұмыс орындарын ашуға, жоғары қосылған құнға ие өнім экспортының ұлғаюына және шикізатты терең өңдеу көлемін арттыруға ықпал етпек. Қазақстан экономикасы үшін бұл – жаңа мүмкіндіктер мен орнықты дамудың кепілі, ал ҚДБ үшін – жоғары технологиялық сектордағы ұзақмерзімді инвестициялық жобалар портфелін кеңейту және қаржылық тұрақтылықты нығайту жолындағы маңызды қадам.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1096816?lang=kk
Металлургия мен құрылыс салалары экономикалық өсім қарқынын төмендетпеуі тиіс – экономикалық өсімді қамтамасыз ету жөніндегі штаб отырысы 31.10.2025
Вице-премьер – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғариннің төрағалығымен өткен экономикалық өсімді қамтамасыз ету жөніндегі штабтың кезекті отырысында өңдеу өнеркәсібі мен құрылыс саласының динамикасы жан-жақты қаралды. Тоғыз айдың қорытындысы бойынша бұл бағыттарда өсім қарқыны жоспардан төмен болғаны атап өтілді.Өңдеу өнеркәсібінде машина жасау (+14%), химия өнеркәсібі (+9,6%), құрылыс материалдарын өндіру (+4,7%), жеңіл өнеркәсіп (+9,4%), резеңке мен пластмасса бұйымдарын шығару (+6,1%), дайын металл өнімдерін өндіру (+15,2%) салалары басым өсім көрсетуде.Қаңтар–қыркүйек айларында өңдеу өнеркәсібінің өсімі +6,2% құрады, ал он айдың қорытындысы бойынша өсім шамамен +6,3% деңгейінде болжануда. Негізгі баяулау металлургия саласында байқалады, оның үлесі өңдеу өнеркәсібінің шамамен 40%-ын құрайды. Айта кетейік, 2024 жылы металлургия соңғы он жылдағы ең жоғары көрсеткішке – 6,9% өсімге қол жеткізген болатын, бұл биылғы жылға жоғары база қалыптастырды. Штаб отырысында баяулаудың себептері жан-жақты талданып, саланың өсуін жеделдету шаралары талқыланды.Қара металлургиядағы бәсеңдеу негізінен ферроқорытпа мен болат өндірудің азаюына байланысты. Бес ферроқорытпа зауытының төртеуі биыл электр энергиясы тарифтерінің көтерілуіне байланысты өндіріс көлемін қысқартқан. Әсіресе, Қарағанды облысындағы кәсіпорындарда өнім көлемі азайған, бұл өңірдің жалпы өңірлік өнімінде 0,9% үлеске ие. Сондай-ақ саладағы бірқатар кәсіпорындарда жүргізілген жоспарлы күрделі жөндеу жұмыстары да әсерін тигізді.Түсті металлургияда өсім қарқынының төмендеуі Васильков кен орнында шахталық әдіске көшу және қорлардың сарқылуымен байланысты.Серік Жұманғарин Энергетика министрлігіне қысқа мерзім ішінде қолданыстағы құжаттарға өзгерістер енгізу мүмкіндігін пысықтап, ферроқорытпа зауыттарына төмендетілген тариф бойынша электр энергиясын беруді қарастыруды тапсырды.Тоғыз айдың қорытындысы бойынша машина жасау саласы 14% өсім көрсетті. Салаға жаңа серпін Astana Motors Manufacturing Kazakhstan зауытында жеңіл автокөлік өндірісінің іске қосылуы арқылы берілмек.Химия өнеркәсібі де тұрақты өсімін сақтап отыр – 9,6%. Бұл өсім аммофос (+55,4%), аммиак селитрасы (+14,5%), натрий цианиді (+5,4%), полипропилен (+50,5%), сары фосфор (+12,6%) және күкірт қышқылы (+7,3%) өндірісінің артуы есебінен қамтамасыз етілді.Биылғы жылы құрылыс жұмыстарының ең үлкен үлесі көлік инфрақұрылымына тиесілі – 21,3% (жолдар мен автомагистральдар, теміржол және метро, көпірлер мен тоннельдер құрылысы). Өнеркәсіптік нысандар үлесі – 20,5% (сумен қамту, кәріз жүйелері мен тұрғын үй құрылысы). Газ құбырлары, электр беру желілері және жылу желілерін салу жобалары шамамен 5,6%-ды құрайды. Сала өсімінің қарқыны жоғары деңгейде сақталуда: тоғыз айда +14,9%, он айдың қорытындысы бойынша +15,2% күтілуде.Серік Жұманғарин тоғыз ай қорытындысы бойынша құрылыс қарқыны төмендеген өңірлердің әкім орынбасарларының баяндамасын тыңдап, әрбір өнеркәсіп нысаны мен құрылысты тұрақты бақылауда ұстауды тапсырды. Қиындықтар туындаған жағдайда, мәселе жедел түрде штабтың қарауына шығарылуы тиіс деді.https://primeminister.kz/news/metallurgiia-men-kurylys-salalary-ekonomikalyk-osim-karkynyn-tomendetpeui-tiis-ekonomikalyk-osimdi-kamtamasyz-etu-zonindegi-stab-otyrysy-30670 Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1096491?lang=kk
CASA, ТМК, бидай және медициналық миссия: Шымкентте Қазақстан-Ауғанстан бизнес-форумы мен ауған тауарларының көрмесі басталды 29.10.2025
Шымкент қаласында ауған тауарларының жыл сайынғы үшінші көрмесі өз жұмысын бастады. Дәстүр бойынша Ауғанстан шеберлері көрмеде былғары және кілем бұйымдарын, құрылыс материалдарын, тәттілер мен құрғақ жемістерді, алкогольсіз сусындарды, көкөніс пен жеміс-жидектерді, асыл тастар мен зергерлік және қолдан жасалған бұйымдарын ұсынды.Көрменің ашылу салтанатында сөйлеген сөзінде Премьер-министрдің орынбасары – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин көрменің ауқымы жыл сайын кеңейіп келе жатқанын атап өтті. Биыл Шымкентке Ауғанстанның 180-нен астам кәсіпкері келді.Сол күні Қазақстан-Ауғанстан бизнес-форумы да өтті. Форумға екі елдің мемлекеттік органдары, салалық компаниялары мен іскер топтарының өкілдері қатысты.«Ауғанстан – Қазақстанның Оңтүстік Азиядағы маңызды сауда серіктестерінің бірі. Екі елдің де екіжақты және өңірлік деңгейде ынтымақтастықты дамытуға зор әлеуеті бар», — деді Серік Жұманғарин форумда сөйлеген сөзінде.Өткен жылы екі ел арасындағы тауар айналымы $545,2 млн құраса, биылғы жылдың 8 айында $335,9 млн болды. Кейбір тауарлар бойынша жеткізілімнің азаюына қарамастан, биыл қазақстандық бидай экспорты 2,9 есеге, күнбағыс майы – 3,1 есеге өсті, ал мұнай өнімдері мен жүк көліктерінің экспорты екі есеге артты.«Болжам бойынша, биыл тек бидай экспортының әлеуеті 9,6 млн тоннаны құрайды. Қазақстан Ауғанстанға жоғары сапалы бидай, ұн, күріш және қант жеткізуді ұлғайтуға мүдделі. Бұл өнімдердің өндірісі заманауи агротехнологияларды қолданудың арқасында жыл сайын өсіп келеді», — деді вице-премьер.Өз кезегінде Ауғанстанның Сауда және өнеркәсіп министрі Нуриддин Азизи өткізілген бизнес-форумдар мен көрмелер екі ел арасындағы байланыстарды дамытуға зор серпін беретінін айтып, қазақстандық инвесторларды ауыл шаруашылығы, энергетика, көлік, тау-кен өнеркәсібі және құрылыс салаларындағы жобаларды іске асыруға шақырды.Бірлескен жобалар: ТМК-дан машина жасауға дейінФорумда тау-кен металлургия, автомобиль жасау, химия және құрылыс салаларында бірлескен өндірістерді дамыту мәселелеріне баса назар аударылды. Қазақстан тарапы Ауғанстанға отандық өндірістегі локомотивтер мен жүк көліктерін жеткізуді арттыру мүмкіндігін қарастыруға дайын екенін білдірді.Ауғанстан аумағында тау-кен металлургия кешенін бірлесіп дамыту жөнінде келіссөздер жалғасуда. Биыл сәуір айында вице-премьер Серік Жұманғарин бастаған қазақстандық делегацияның Кабулға сапары аясында «Қазатомөнеркәсіп» және «Қазақмыс» компаниялары бериллий мен қорғасын кен орындарын зерттеу бойынша екі геологиялық миссия жүргізді. Соның нәтижесінде «Қазақмыс Барлау» компаниясы Лагман провинциясындағы пайдалы қазбалар кен орнында барлау жұмыстарын бастады.Қазіргі уақытта ERG Exploration компаниясы ауған тарапымен қосымша геологиялық ақпарат алу жөнінде келіссөздер жүргізіп жатыр. Қажетті зерттеулер аяқталған соң, ERG Ауғанстандағы барлау жобаларына қатысуды жоспарлап отыр.Қазақстанның гуманитарлық миссиясыҚазақстан Ауғанстан халқына гуманитарлық көмек көрсетуді жалғастыруда. Форум барысында жақын уақытта жер сілкінісінен зардап шеккендерге көмек көрсету үшін қазақстандық дәрігерлерден құралған медициналық миссия жіберілетіні хабарланды. Бұған дейін, қыркүйек айында, Ауғанстанға азық-түлік, дәрі-дәрмек, жылы киім және өзге де алғашқы қажетті заттар тиелген 26 вагоннан жасақталған гуманитарлық жүк жөнелтілген болатын.CASA – жаңа сауда дәлізіСерік Жұманғарин мен Нуриддин Азизи арасындағы екіжақты кездесу барысында тараптар Қазақстан – Түрікменстан – Ауғанстан – Пәкістан бағытындағы транзиттік дәлізді құру және Герат – Тургунди теміржол бағытын салу перспективаларын талқылады.Айта кетсек, Пәкістанның Карачи портына шығатын Трансауған дәлізі «Солтүстік – Оңтүстік» жобасымен ұштасып, Парсы шығанағы мен Үндістан порттарына жол ашады. Бұл бағыттар бірігіп, Орталық және Оңтүстік Азияны байланыстыратын жаңа сауда желісін – CASA жобасын қалыптастырады.Сондай-ақ ауған делегациясы Түркістан облысындағы «Орталық Азия» халықаралық өнеркәсіптік ынтымақтастық орталығының құрылыс алаңында болып, бірлескен инвестициялық жобаларды жүзеге асыру мүмкіндіктерімен танысты. Қазір орталық аумағында жолдар салынып, инженерлік инфрақұрылым тартылып, өндірістік нысандар бой көтеріп жатыр. Алғашқы жеті жоба МӨЫО-ның алғашқы резиденттері болады деп жоспарлануда.Бұдан бөлек, делегация «Эко-мәдениет» өнеркәсіптік жылыжай кешенінің құрылыс жұмыстарының аяқталу барысымен танысты. https://primeminister.kz/news/casa-tmk-bidai-zane-medicinalyk-missiia-symkentte-kazakstan-auganstan-biznes-forumy-men-augan-tauarlarynyn-kormesi-bastaldy-30661 Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1094680?lang=kk
Алматы әлем назарында: қалада инклюзивті білім берудің WIC 2025 Дүниежүзілік конгресі өтіп жатыр 15.10.2025
Бүгін Алматыда 15-17 қазан аралығында өтетін Инклюзивті білім беру жөніндегі бірінші Дүниежүзілік конгресс — World Inclusion Congress (WIC 2025) басталды. Іс-шараны Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі, Алматы қаласының әкімдігі, «HOPE» қоры (Help Others Pursue Education, Қазақстан) және International Forums of Inclusion Practitioners (IFIP, Ұлыбритания) бірігіп ұйымдастырды.Конгресс аясында әлемнің 40 елінен келген 1200-ден астам қатысушы, мемлекеттік органдардың өкілдері, халықаралық және ғылыми ұйымдар, педагогтер мен сарапшылар, сондай-ақ инклюзивті білім беру саласындағы көшбасшылар бас қосты.Қатысушылар арасында Азия, Африка, Еуропа, Солтүстік Америка және Австралия елдерінің делегаттары бар. 100-ден астам шетелдік және отандық сарапшы пленарлық және панельдік сессияларда баяндама жасайды.Конгрестің құрметті қонақтары қатарында IFIP ұйымының негізін қалаушы, инклюзивті білім беру саласындағы сарапшы Даниэль Собель, Ноттингем университетінің проректоры, инклюзивті білім бойынша жетекші ғалым Умеш Шарма, сондай-ақ әйгілі Fuji Kindergarten балабақшасының авторы, жапон сәулетшісі Такакура Тезука бар.Конгрестің негізгі тақырыбы білім берудегі инновация, цифрландыру және жасанды интеллект технологиясын енгізу. Әсіресе, ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларды қолдауға арналған технологиялық шешімдерге, оқытудың сапасын арттыруға, халықаралық тәжірибе алмасуға және елдер арасындағы серіктестікті дамытуға баса мән берілді. Конгресс аясында Innovation Expo атты инновациялар көрмесі ашылды. Көрмеде цифрлық технология, білім беру және қолжетімді ортаға арналған шешімдер ұсынылған. Іс-шараға Қазақстан, Ұлыбритания, Қытай, АҚШ, Польша және Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінен 17 компания қатысып жатыр. Көрме үш күн бойы Grand Hall қонақүйінде және ашық павильондарда өтеді.Конгрестің алғашқы күні «Инклюзивті білім берудегі жаһандық трендтер: сын-тегеуріндер мен шешімдер» тақырыбында дөңгелек үстел және балалардың психикалық әл-ауқаты, ерекше білім беру қажеттілігін бағалау сынды 15 тақырып бойынша панельдік сессиялар ұйымдастырылды.16-17 қазан күндері де конгресс жалғасады. Осы күндері инклюзивті білім беру саласындағы ғылыми ұйымдар мен серіктестер арасында ынтымақтастық туралы меморандумдарға қол қою жоспарланып отыр.Алматы декларациясының жобасын талқылауға баса назар аударылады. Оның қабылдануы инклюзия саласында цифрлық технология мен жасанды интеллектті қолдануда бірыңғай халықаралық тәсілдерді қалыптастыру мен ынтымақтастықты нығайтудың маңызды қадамы болмақ.Конгресс 17 қазанда салтанатты түрде жабылады. WIC 2025 инклюзия мәдениетін дамытуға, білімге тең қолжетімділікті ілгерілетуге, жаңа технология мен үздік халықаралық тәжірибе енгізуге және халықаралық серіктестікті нығайтуға серпін береді.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/almaty/press/news/details/1086841?lang=kk
Жергілікті өндірушілерді қолдау және бірыңғай көріктендіру стилі – Алматы әкімі Жетісу ауданындағы кәсіпорындар мен нысандарды аралады 15.10.2025
Бірінші нысан – Алматы жол-құрылыс компаниясы (АЖҚК). Мұнда асфальт, кеспе тас және жиектас өндіріледі. Бір ауысымда зауыт 8 640 метр жол және магистраль жиектастарын, 15 840 метр бақ жиектастарын, сондай-ақ 1 800 шаршы метрден астам кеспе тас шығарады. Асфальт өндіру қуаттылығы – сағатына 980 тонна.Компанияның өз автопаркі бар: асфальт төсегіштер, таптағыштар, экскаваторлар және басқа да арнайы техникамен толық қамтылған. Бұл жол құрылысының толық циклін орындауға мүмкіндік береді.Келесі нысан – Concrete Products зауыты. Мұнда темірбетон құрылымдары, қасбеттік панельдер және көріктендіру элементтері шығарылады. Кәсіпорынның жылдық өндірістік қуаты 450 мың шаршы метр өнімге жетеді.Сондай-ақ, қала басшысы ARIBA жиһаз фабрикасына барды. Мұнда 140-тан астам қызметкер еңбек етеді, кәсіпорынның жұмсақ жиһаз өнімдері халықаралық көрмелерде бірнеше рет жеңімпаз атанған.Дархан Сатыбалды жергілікті өндірісті қолдаудың маңыздылығын атап өтті:«Өз өндірісімізді дамытып, өнім сапасына және “Алматыда жасалған” брендіне баса мән беру қажет. Қала ең алдымен өзіміздің кәсіпорындарды қолдап, алматылық өнімді сатып алуға басымдық беруі керек», – деді әкім.Жұмыс сапары Сейфуллин даңғылы мен Жансүгіров көшесінің қиылысында орналасқан жаңартылған аумақта аяқталды. Нысан қала күніне орай ашылған. Мұнда кең көлемде көгалдандыру жүргізіліп, сәулеттік жарықтандыру, бейнебақылау камералары және балалар мен мүмкіндігі шектеулі азаматтарға арналған инклюзивті элементтер орнатылған.Қала басшысы Алматыны көріктендіру кезінде бірыңғай сәулеттік стиль мен қалалық кодты сақтау қажеттігін атап өтті. Бұл әрбір жаңа нысанның мегаполис келбетіне үйлесімді енуіне мүмкіндік береді.Өнеркәсіпті дамыту мен қалалық ортаны жақсарту – Алматы әкімдігінің басым бағыттарының бірі. Бұл бастамалар экономиканың өсуіне, жаңа жұмыс орындарының ашылуына және тұрғындардың өмір сапасын арттыруға ықпал етеді.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/almaty/press/news/details/1086836?lang=kk
Алматыда бөлмеаралық есік шығаратын зауыт салынады 15.10.2025
Алматының индустриялық аймағында бөлмеаралық есік өндіретін өнеркәсіптік кешеннің құрылысы басталады. Зауытты іске қосу 2026 жылдың тамызына жоспарланған.Кәсіпорын 0,84 гектар аумақта орналасады. Мұнда жалпы ауданы 2,4 мың шаршы метрден асатын өндірістік цехтар, дайын және шикізат қоймалары, әкімшілік ғимарат және инфрақұрылым нысандары салынады.Зауыт іске қосылған соң нарықта сұранысқа ие 120 мың есікке дейін өнім шығара алады. Олардың қатарында царгалы, боялған, сондай-ақ заманауи қаптамалары бар үлгілер – ламинат, ПВХ, шпон, эмаль және вандалға төзімді пленкалар болады.Өндіріс үдерістері Еуропаның «жасыл» стандарттарына (EU Green Standards) сай ұйымдастырылады. Шығарылатын өнім құрамында канцерогендік заттар жоқ экологиялық материалдардан жасалады. Есік мектептерде, балабақшаларда және медициналық мекемелерде орнатуға жарамды, толықтай қауіпсіз.Дайын өнім ішкі нарықты қамтамасыз етуге және Орталық Азия мен Шығыс Еуропа елдеріне экспорттауға бағытталған.Жоба аясында кемінде 25 жаңа жұмыс орны ашылады. Қала бюджетіне түсетін салық түсімдері бес жыл ішінде 70 млн теңгеден аспақ.Жобаны «Le porte M» ЖШС жүзеге асырады. Қаржы жағын «Almaty Finance» ЖШС – «Алматы» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясының еншілес ұйымы қамтамасыз етеді. 280 млн теңге мөлшеріндегі қаржы 7 жыл мерзімге жылдық 6% мөлшерлемемен берілген. Негізгі кепілгер – «Абсолют Флор» ЖШС, ол «Le porte M» компаниясының серіктесі әрі өнім дистрибьюторы. Елдің 16 облысы мен қалаларындағы ірі құрылыс компанияларымен жұмыс істейді.«Жоба жергілікті өндірісті дамытуға және есік өнімдерінің сапасын арттыруға бағытталған. Сонымен қатар зауыт жаңа жұмыс орындарын ашып, Алматының өнеркәсіптік инфрақұрылымының дамуына серпін береді», – деді «Almaty Finance» басқарма төрағасы Берік Құсайынов.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/almaty/press/news/details/1086484?lang=kk
Алматыда бизнесті қолдау бағдарламасы аясында 6 мыңнан астам жұмыс орны құрылды 15.10.2025
«Almaty Business–2025» бағдарламасының орындалу нәтижелері туралы Алматы қаласының Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифинг барысында «Almaty Finance» ЖШС басқарма төрағасы Берік Құсайынов мәлімдеді.«2025 жылы тоғыз айда «Almaty Finance» және «Almaty» микроқаржы ұйымы жалпы сомасы 9,8 млрд теңгеге 70 жобаны қаржыландырды. Бұл 793 жаңа жұмыс орнын ашуға мүмкіндік берді. Қолдау өндіріс пен қайта өңдеу, денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік кәсіпкерлік, креативті экономика, туризм, спорт және қызмет көрсету салаларындағы кәсіпкерлерге көрсетілді», – деді Берік Құсайынов.Бағдарлама іске қосылған сәттен бастап «Алматы» ӘКК-ның еншілес және тәуелді компаниялары 52,7 млрд теңге сомасына 774 жобаны қаржыландырып, 6 168 жұмыс орнын құрды. Әсіресе, өндіріс және қайта өңдеу (32%), денсаулық сақтау (14%), әлеуметтік кәсіпкерлік (9%), туризм (7%), креативті индустрия (7%), қызмет көрсету саласы (6%) және білім беру (5%) салаларындағы жобаларға көп қаржы бөлінді. Бағдарлама аясында 18 шағын өнеркәсіптік парк құрылысы да қаржыландырылды.Бюджеттен бөлінген 25,6 млрд теңге қайтарымды-револьверлік қаржыландыру тетігі арқылы жалпы 52,7 млрд теңге көлемінде жобаларды қолдауға мүмкіндік берді. Бостандық және Алатау аудандары қаржыландырылған жобалар саны бойынша көш бастады.Айта кетейік, Almaty Business-2025 бағдарламасын 2019 жылы Алматы қаласының мәслихаты бекіткен еді. Бағдарлама кәсіпкерлікті дамытуға және бизнесті қаржыландырудың қолжетімділігін арттыруға бағытталған. Оны іске асыру үшін «Almaty Finance» ЖШС және «Almaty» МҚҰ еншілес компаниясы құрылды, олар «Алматы» ӘКК компаниялар тобына кірді.Бағдарлама бойынша шағын және орта бизнеске жеңілдетілген несие беру қарастырылған. Несие 7 жылға дейінгі мерзімге жылдық 2% және 6% мөлшерлемемен беріледі. 2% мөлшерлеме көпбалалы аз қамтылған отбасыларға, I және II топтағы мүгедектерге, ерекше қажеттілігі бар балаларды тәрбиелеп отырған отбасыларға, сондай-ақ, шағын өнеркәсіп парктерінің резиденттеріне ұсынылады. 6% мөлшерлеме Алматыдағы шағын және орта бизнестің жұмыс істеп тұрған және немесе ісін енді бастаған субъектілерге беріледі.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/almaty/press/news/details/1086329?lang=kk
Жезқазғанда экологиялық ағарту: қалдықтарды сұрыптауды үйренуде 15.10.2025
Жезқазған мектептерінде қалдықтарды бөлек жинау мәдениетін қалыптастыруға бағытталған экологиялық бастама жалғасуда. «Таза Қазақстан» акциясы аясында және Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың білім беру ұйымдарында экологиялық ағартудың бірыңғай стандарты енгізу жөніндегі тапсырмасына сәйкес, қала мектептерінде қағаз, пластик және әйнек қалдықтарын бөлек жинауға арналған экобокстар орнатылуда.Жобаны ҚР Экология және табиғи ресурстар министрлігінің қолдауымен «Жасыл даму» АҚ жүзеге асыруда. Экобокстар орнатылған оқу орындарының бірі – Қабден Шыңғысов атындағы №5 мектеп. Мұнда оқушылар қалдықтарды белсенді түрде сұрыптап, оларды қайта өңдеуге «EcoQolday» автоматтандырылған жүйесі арқылы өткізуде. Бұл жүйе азаматтарды, қалдық жинаушылар мен қайта өңдеушілерді біріктіреді.Экобокстарды орнатумен қатар, қала мектептерінде экологиялық ағарту жұмыстары кең көлемде жүргізілуде. Мұғалімдер мен еріктілер оқушыларға қалдықтарды сұрыптаудың, ресурстарды үнемдеудің және қоршаған ортаны таза ұстаудың маңыздылығын қызықты түрде түсіндіруде. Мектептерде эко-сабақтар, ойын түріндегі іс-шаралар, викториналар және қағаз бен пластик жинау акциялары өтті. Бұл шаралар барысында балалар алған білімдерін іс жүзінде қолдануды үйренуде. Оқушылардың ерекше қызығушылығын қайта өңделген материалдардың «екінші өмір» алып, жиһазға, сәндік бұйымдарға және абаттандыру элементтеріне айналатыны туралы мысалдар тудырды.Сонымен қатар, мектептер арасында «EcoQolday» жүйесі арқылы қалдық жинау бойынша байқау жарияланды. Қай мектеп ең көп қалдық жинап, қайта өңдеуге өткізсе, бағалы сыйлықтарға ие болады. Ұйымдастырушылардың айтуынша, мұндай бастамалар экологиялық мәдениетті нығайтып қана қоймай, балалардың табиғатқа ұқыпты қарау әдетін қалыптастырып, ұжымдық жауапкершілік сезімін дамытады.«Таза Қазақстан» акциясы елімізде экологиялық білім беруді дамыту жолындағы маңызды қадам болды. «Жасыл даму» АҚ өкілдерінің айтуынша, оқушылардың осындай жобаларға қатысуы экологиялық құндылықтарды бала кезден бойына сіңіріп, Қазақстанның таза, жасыл әрі тұрақты болашағын құруға үлес қосады. Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/ecogeo/press/news/details/1083708?lang=kk
Табиғи сипаттағы ТЖ нәтижесіндегі ШОБ субъектілерінің мүліктік шығынын өтеудің жаңа қағидасы бекітілді 14.10.2025
Ұлттық экономика министрлігі табиғи сипаттағы төтенше жағдайлардан зардап шеккен шағын және орта бизнес субъектілерінің мүліктік шығынын өтеу қағидасын бекітті. Құжат мерзімі белгіленбеген. Премьер-Министрдің орынбасары – Ұлттық экономика министрі 2025 жылғы 26 қыркүйекте қол қойған бұйрық 11 қазаннан бастап күшіне енеді.Ережеге сәйкес зардап шеккен кәсіпкерлерді есепке алуды әкімдіктер жанындағы өңірлік комиссия жүзеге асырады. Оларға ШОБ субъектілерінің тізімін қалыптастыру, өтемақы мөлшерін анықтау, залалды өтеу өтінімін қарау, сондай-ақ құжаттардың қабылдануын бақылау функциясы жүктелген. Кейбір жағдайда комиссия істі қосымша сараптамаға жібере алады.Жоғалған мүліктің (ғимараттың, автокөліктің, жабдықтың), тауарлық-материалдық (ТМҚ) құны, сондай-ақ қалпына келтіру жұмыстарына арналған шығыстар өтелуге жатады. Егер мүлік заңнамаға сәйкес сақтандырылған жағдайда, бұл ереже жүрмейді.10 млн теңгеге дейін залал келген ТМҚ үшін өтемақы мемлекеттік кіріс органдарының кәсіпкердің орташа айлық айналымы немесе табысы туралы дерегі негізінде есептеледі. Ұсынылған сомамен келіспеген жағдайда оның мөлшері сот-бухгалтерлік немесе сот-тауар сараптамасы арқылы айқындалуы мүмкін.Егер залал 10 млн теңгеден асатын болса, сондай-ақ жабдықтар мен жылжымайтын мүлік объектілерінің өтемақы мөлшері жоғалған мүлікті бағалау туралы есеп, ақаулы ведомость және жобалау-сметалық құжаттама негізінде айқындалады.Өтемақы өтінішін өңірлік комиссиялар төтенше жағдай туындаған сәттен бастап, күнтізбелік 180 күн ішінде қабылдайды. Олар қабылдаған шешімнің негізінде әкімдіктер бес жұмыс күні ішінде зардап шеккен ШОБ субъектілерінің тізілімін қалыптастырады. Онда мүлік иесі, өтемақы сомасы, қаржыландыру көзі мен кәсіпкерлердің санаты көрсетіледі.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1079389?lang=kk
Сенатта бюджетаралық қатынастардың жаңа тәсілдері талқыланды 14.10.2025
Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатында 2026-2028 жылдарға арналған жалпы сипаттағы трансферттерді қалыптастыру мәселесі бойынша мемлекеттік органдардың өкілдерімен кездесу өткізілді. Қаржы және бюджет комитетінің басшысы Сұлтанбек Мәкежанов төрағалық еткен талқылауға Сенат депутаттары мен мемлекеттік органдардың өкілдері қатысты. Ұлттық экономика бірінші вице-министрі Азамат Әмрин жаңа Бюджет кодексінің тәсілдерін ескере отырып, "Республикалық және облыстық бюджеттердің, республикалық маңызы бар қалалар мен Астананың 2026-2028 жылдарға арналған бюджеттері арасындағы жалпы сипаттағы трансферттердің көлемі туралы"заң жобасы әзірленгенін атап өтті."Құжат жаңа Бюджет кодексінің нормаларына сәйкес әзірленді. Жалпы сипаттағы жаңа үшжылдық трансферттер Үкімет алдына қойылған негізгі міндеттерді шешуге, оның ішінде өңірлердің қаржылық дербестігін арттыруға, тұрғындардың әлеуметтік игілік пен мемлекеттік қызметке қол жеткізуін теңестіруге арналған", - деді бірінші вице-министр.Бұл ретте ол жергілікті бюджет кірісі болжамы жаңа Салық және Бюджет кодекстері шеңберінде көзделген өзгерістерді ескере отырып жүзеге асырылғанын атап өтті."Кірістің ұлғаюы акциздер мөлшерлемесінің артуы, белгілі бір деңгейден асатын кіріске жеке табыс салығының 15% прогрессивті мөлшерлемесін енгізу, жекелеген салық, алым мен баждарды республикалық бюджеттен жергілікті бюджетке беру, "Арнайы түсімдер"нысаналы кірістердің қосымша санатын енгізу сияқты нормаларды қамтамасыз етеді. Бұдан басқа, бұрын республикалық бюджетке түскен барлық айыппұл да жергілікті деңгейге берілді", - деді Азамат Әмрин.Оның айтуынша, бюджеттің кіріс бөлігін төмендететін, бірақ халық табысының нақты өсуін қамтамасыз ететін нормалар да ескерілген. Бұл стандартты шегерім мөлшерін 14 АЕК-тен 30 АЕК-ке дейін көбейту, түзету коэффициентін қолдану арқылы көлік салығының мөлшерлемесін төмендету, төлем мен мемлекеттік баждың кейбір түрін алып тастау."Кірістер өңірлердің салық әлеуетін ескере отырып есептелді. Жергілікті бюджеттердің кіріс бөлігінің түсімін талдау жыл сайынғы тұрақты өсуді көрсетеді. Соңғы үш жылда салық түсімінің өсу қарқыны орта есеппен 127,2%. Өңірлердің кірісі 2026 жылғы 10,7 трлн теңгеден 2028 жылы 13,3 трлн теңгеге дейін немесе 124,3%-ға өседі деп болжануда", - деді Азамат Әмрин.Сенатор Сұлтанбек Мәкежанов жаңа тәсілдер ең төменгі инфрақұрылымдық нормативтер мен өңірлік стандартты ескеруі тиіс екеніне назар аударды. Оның айтуынша, оларды енгізу жергілікті бюджеттің қаржылық тұрақтылығын арттыруға және азаматтар үшін мемлекеттік қызмет сапасын жақсартуға мүмкіндік береді."Ең маңызды міндет - қаржы ресурсын әділ және ашық бөлуді қамтамасыз ету. Депутаттардың бүгінгі ұсынысын Үкімет 2026-2028 жылдарға арналған трансферттер туралы заңды дайындау кезінде егжей - тегжейлі пысықтауы тиіс", - деді Сұлтанбек Мәкежанов.Кездесу соңында Үкіметтің заң жобасын дайындау кезінде бірлескен жұмысты жалғастыру және Сенаттың ұсыныстарын есепке алу қажеттігі атап өтілді. Бұл бюджетаралық қатынастар жүйесін неғұрлым орнықты және теңгерімді етуге мүмкіндік береді.Ақпарат көзі : https://www.gov.kz/memleket/entities/economy/press/news/details/1078600?lang=kk